Nếu Mỹ "đập nồi cơm", Iran sẽ thủ "cây gậy"!

(Baonghean) - Ngày 9/12, Ngoại trưởng Iran Javad Narif đã nổi nóng với tuyên bố đầy tính đe dọa đối với Mỹ “Toàn bộ thỏa thuận này sẽ ngừng lại”. Đó là lời đe dọa chính thức về việc Iran sẽ không ngần ngại dừng thỏa thuận giữa Iran với nhóm P5+1 ngày 24/11 đã giới hạn việc ngừng làm giàu Uranium của Iran để đổi lấy việc nước này sẽ chỉ phải chịu trừng phạt kinh tế một cách hạn chế trong vòng 6 tháng, nếu Quốc hội Mỹ thông qua quyết định trừng phạt mới đối với Iran.

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif (trái) và các đại diện nhóm P5+1 tại trong lễ tuyên bố thỏa thuận Geneva ngày 24/11. Ảnh: AFP

Mấu chốt của vấn đề chính là việc một số Thượng nghị sĩ Mỹ lo ngại rằng Tổng thống Barack Obama có thể sẽ trì hoãn việc trừng phạt Iran ngay cả trường hợp Iran không tuân thủ thực hiện các điều khoản trong thỏa thuận với P5+1. Cụ thể, thỏa thuận giữa P5+1 và Iran được đưa ra nhằm cung cấp thêm thời gian cho việc đàm phán về một thỏa thuận cuối cùng mà Mỹ hi vọng là sẽ đảm bảo rằng Iran chỉ phát triển hạt nhân vì mục đích hòa bình trong khi Iran hy vọng sẽ được gỡ bỏ mọi lệnh trừng phạt về kinh tế. Tuy nhiên, nhiều Thượng nghị sỹ Mỹ đang đề xuất một dự luật trong đó có các biện pháp trừng phạt mới với Iran trong 6 tháng tới nếu như thỏa thuận với Iran tại Geneva không đạt được kết quả như họ mong muốn. Trong đó, đáng chú ý như Nghị sỹ đảng Dân chủ, Chủ tịch Ủy ban Đối Ngoại Thượng viện Robert Menendez và Nghị sỹ đảng Cộng hòa Mark Kirk được cho là đã chủ trương thống nhất về một dự luật để “đập nồi cơm” của Iran, đó là dự luật về các biện pháp trừng phạt nhắm tới việc xuất khẩu dầu mỏ, dự trữ ngoại tệ và phát triển các ngành công nghiệp của Iran.

Tuần trước, Chính phủ Mỹ đã tuyên bố phản đối quan điểm đối xử cứng rắn với Iran của một số Nghị sỹ Mỹ. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry còn tuyên bố sẽ làm rõ vấn đề này trong phiên điều trần trước Quốc hội ngày 10/12. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cảnh báo: “Chúng tôi tin rằng việc áp đặt lệnh trừng phạt, dù không phải là ngay lập tức, trong bối cảnh Mỹ và Iran đang đàm phán có thể phản tác dụng và làm mất đi sự thống nhất trong nhóm P5+1, bao gồm các nước Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức. Điều này chắc chắn sẽ đặt những nỗ lực đàm phán mà chúng ta tin rằng sẽ đem tới những cơ hội tốt nhất để đạt được thỏa thuận hòa bình sau nhiều thập kỷ qua vào nguy cơ đổ vỡ”.

Nắm được thái độ của Nhà trắng, ngay lập tức Iran tỏ thái độ phản ứng trước ý định đưa ra dự luật “đập nồi cơm” từ phía các Nghị sỹ Mỹ, Ngoại trưởng Zarif nói Iran không dễ bị gây áp lực: “Chúng tôi không muốn đàm phán trong khi bị ép buộc. Nếu Quốc hội Mỹ thông qua việc trừng phạt Iran thì có thể là họ đang muốn thể hiện rằng họ không thực sự coi trọng và mong muốn đạt được một giải pháp tốt với Iran... Tôi hiểu rõ những rắc rối và các vấn đề nội tại của Mỹ, nhưng đối với tôi, việc này thật không công bằng”. Ông Zarif còn thách thức: “Chúng tôi cũng có Quốc hội của mình và Quốc hội Iran cũng có quyền thông qua rất nhiều dự luật có thể dẫn đến đổ vỡ đàm phán”.

Vậy là, với việc dọa ngừng thực hiện các thỏa thuận với P5+1, Iran đang gây áp lực ngược lên Mỹ mà trực tiếp là lên Nhà trắng để buộc Nhà trắng phải ra sức tìm thỏa hiệp với các Thượng nghị sỹ đối lập. Bởi nếu Iran ngừng các thỏa thuận với P5+1 thì cũng có nghĩa là nước này sẽ tiếp tục làm giàu Uranium và phát triển vũ khí hạt nhân, điều mà Nhà trắng không bao giờ mong muốn.

Chí Linh Sơn