Nghệ An đồng bộ giải pháp tăng thu ngân sách qua thông quan hàng hóa

Thu ngân sách đạt cao

Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức, Chi cục Hải quan khu vực XI (quản lý địa bàn 2 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh) đã ghi dấu ấn với kết quả tích cực trong 7 tháng đầu năm 2025, đạt nhiều chỉ tiêu quan trọng trong hoạt động xuất, nhập khẩu và thu ngân sách Nhà nước.

Theo số liệu tổng hợp, số thu ngân sách Nhà nước của Chi cục Hải quan khu vực XI đến ngày 3/8/2025 đạt hơn 5.033 tỷ đồng, đạt 47,53% so với dự toán được giao (10.590 tỷ đồng). Trong đó: Thu ngân sách Nhà nước đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu trên địa bàn Nghệ An đạt hơn 1.028,33 tỷ đồng, tăng 10,08% so với cùng kỳ (cụ thể: Cửa khẩu Nậm Cắn: 79,04 tỷ đồng, Cửa Lò: 540,99 tỷ đồng, Hải quan Vinh: 408,24 tỷ đồng, Thanh Thủy: 43,56 triệu đồng).

Các mặt hàng thường xuyên phát sinh trên địa bàn tỉnh Nghệ An: Xuất khẩu: Đá vôi, dăm gỗ, gỗ tròn, gỗ xẻ,… Đối với mặt hàng nhập khẩu là các loại máy móc thiết bị, linh kiện và phụ tùng, nhôm cuộn các loại, thép các loại, hạt nhựa, nhựa đường, quặng, gỗ xẻ các loại, điện,…

Tính đến đầu tháng 8/2025, có 616 doanh nghiệp tham gia làm thủ tục Hải quan qua địa bàn với hơn 82.000 tờ khai. Kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt 4.281,24 triệu USD (tăng 49,9% so với cùng kỳ năm 2024), trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 2.170,63 triệu USD, kim ngạch nhập khẩu đạt 2.110,61 triệu USD. Kim ngạch xuất, nhập khẩu có thuế: 446,36 triệu USD.

Bà Bùi Thị Dung - Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất thương mại Đức Phát cho biết, dịp đầu năm các đơn hàng của chúng tôi bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi chính sách thuế của Mỹ, và đã nhận được sự hỗ trợ, đồng hành của cơ quan hải quan. Tới đây, mong muốn cán bộ Hải quan tiếp tục nắm bắt tình hình hoạt động xuất, nhập khẩu của doanh nghiệp, hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục Hải quan.

Ngay từ đầu năm, Chi cục Hải quan khu vực XI đã triển khai hiệu quả các giải pháp thu ngân sách Nhà nước theo chỉ đạo của Bộ Tài chính và Cục Hải quan. Dù kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động, nhưng một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Nghệ An như thủy sản, dệt may, vật liệu xây dựng... có dấu hiệu phục hồi nhẹ, góp phần tăng thu từ thuế xuất, nhập khẩu. Ngoài ra, do tác động từ giá cả hàng hóa quốc tế, một số mặt hàng nhập khẩu có giá trị cao hơn so với cùng kỳ, cũng dẫn đến tăng thu thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu.

Ông Nguyễn Thành Trung - Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XI cho biết, đơn vị đã triển khai có hiệu quả các biện pháp thu hồi, xử lý nợ thuế. Chúng tôi tăng cường các biện pháp cải cách hành chính, hỗ trợ doanh nghiệp trong kê khai, nộp thuế điện tử, sử dụng hóa đơn điện tử... giúp tăng hiệu quả thu thuế. Tính từ đầu năm đến nay, Chi cục đã thực hiện thu hồi hơn 34 tỷ đồng tiền nợ thuế của các doanh nghiệp, đạt 90,9% chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế do Cục Hải quan giao.

Tiếp tục tháo gỡ khó khăn, tăng thu ngân sách

Nhìn nhận về tình hình tới, kinh tế - xã hội tiếp tục diễn ra trong bối cảnh thế giới có những chuyển biến lớn và khó lường với nhiều cơ hội và thách thức đan xen. Lạm phát ở nhiều quốc gia, chính sách tiền tệ bị thắt chặt ảnh hưởng đến phục hồi kinh tế; Tỷ giá USD/VND biến động rất mạnh, ở mức cao ảnh hưởng đến tình hình xuất, nhập khẩu hàng hóa. Việc gián đoạn chuỗi cung ứng được dự báo sẽ còn tiếp diễn, làm giảm đà phục hồi các hoạt động kinh tế - đầu tư - thương mại. Xung đột thương mại, căng thẳng chính trị tiếp tục ảnh hưởng đến nền kinh tế thế giới và hoạt động thương mại với một số thị trường, mà trực tiếp là thị trường tài chính và thị trường năng lượng, từ đó, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động xuất, nhập khẩu của các doanh nghiệp trên địa bàn.

Trong khi đó, Việt Nam đã tham gia hầu hết các Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt, Hiệp định thương mại khu vực ASEAN, Hiệp định CPTPP, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU, Hiệp định thương mại tự do UKVFTA, Hiệp định thương mại tự do RCEP... Chính vì thế, lộ trình cắt giảm thuế quan tác động lớn vào số thu ngân sách Nhà nước. Nhiều dòng hàng có thuế suất thuế nhập khẩu giảm xuống 0%, các mặt hàng có kim ngạch lớn, số thu ngân sách cao như: than, quặng, phế liệu, hợp kim fero, dầu nhiên liệu… đều nhập khẩu từ các nước ký kết ưu đãi thuế quan với Việt Nam, vì vậy, thuế nhập khẩu của các mặt hàng này gần như không phát sinh. Trong nước, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng cũng phần nào ảnh hưởng đến số thuế thu được trong năm 2025.

Những khó khăn đó đòi hỏi ngành Hải quan phải nỗ lực hơn nữa để đảm bảo hiệu quả công tác thông quan hàng hóa, phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, đạt mục tiêu thu ngân sách. Kịp thời nắm bắt tình hình hoạt động xuất, nhập khẩu của các doanh nghiệp nộp thuế lớn, kim ngạch cao, các dự án lớn trên địa bàn chịu tác động của chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump; xung đột Nga-Ukraine... để dự báo, đánh giá nguồn thu kịp thời, chính xác.

Thời gian tới, để thực hiện có hiệu quả các văn bản của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Cục Hải quan; Quyết định giao dự toán thu ngân sách Nhà nước của Bộ Tài chính về công tác thu ngân sách năm 2025, ngành Hải quan cần tiếp tục chủ động nắm bắt, tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục Hải quan trên cơ sở phù hợp với quy định của pháp luật; tích cực tuyên truyền, vận động doanh nghiệp gửi hồ sơ qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến của ngành, nộp thuế bằng phương thức điện tử qua hệ thống 24/7.

Ông Nguyễn Thành Trung - Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XI cho biết thêm: Một mặt phân loại, áp dụng mức thuế, miễn, giảm, hoàn, không thu thuế; mặt khác, tăng cường công tác quản lý thuế, thu hồi nợ thuế đảm bảo các nguồn thu đều phải thu đúng, thu đủ, kịp thời vào ngân sách Nhà nước, phát hiện và xử lý đúng các sai sót. Tập trung rà soát, nắm chắc tình hình nợ thuế và các khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp để phân loại nợ theo đúng quy định tại Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14. Cùng với đó là tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, hấp dẫn, thu hút các doanh nghiệp về làm thủ tục Hải quan trên địa bàn quản lý.

“

Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 29/2025/NĐ-CP ngày 24/02/2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Bộ Tài chính, ngày 26/02/2025, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 2019/QĐ-BTC quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Hải quan trực thuộc Bộ Tài chính. Hiện nay, hệ thống Hải quan được tổ chức lại theo 3 cấp: Cục Hải quan, Chi cục Hải quan khu vực và Hải quan cửa khẩu hoặc ngoài cửa khẩu.