Người truyền giữ điệu tơm
Bà Moong Thị Lợi ở bản Huồi Thợ (xã Hữu Kiệm, Kỳ Sơn) được bà con dân tộc Khơ mú gọi một cách trìu mến là "Người truyền giữ điệu tơm", một điệu dân ca cổ truyền của đồng bào Khơ mú.
Từ đó đến nay, vào các dịp lễ tết, cưới hỏi, mừng nhà mới thì bản Huồi Thợ không thể thiếu giọng hát tơm của bà. Tham gia đội văn nghệ của bản, sau đó là của xã Hữu Kiệm từ lúc còn trẻ, qua những lần luyện tập và biểu diễn, cô gái Khơ mú có tên là Moong Thị Lợi chợt thổn thức trước âm thanh điệu pí và khèn bè của anh Moong Văn Kỳ, người cùng bản. Hai người thành cặp đôi người hát tơm, kẻ đệm pí, đệm khèn. Và cũng từ đó họ nên duyên chồng vợ.
Tuổi trẻ đi qua, bao gánh nặng cuộc sống đè lên đôi vai gầy nhưng niềm say mê điệu tơm của bà Moong Thị Lợi không bao giờ vơi cạn Không chỉ hát lời cổ, bà Lợi còn đặt lời mới dựa trên làn điệu tơm. Viện Âm nhạc đã về Huồi Thợ khảo sát và lên kế hoạch bảo tồn các làn điệu dân ca, nhạc cụ của người Khơ mú, bà Lợi hăng hái giúp đoàn hoàn thành kế hoạch. Sau đó, Viện Âm nhạc lại tài trợ mở lớp truyền dạy âm nhạc, múa dân gian ngay tại bản, một lần nữa bà Lợi lại vui vẻ nhận lời khi được mời làm giảng viên truyền dạy điệu hát tơm.
Lúc chia tay, bà Moong Thị Lợi không giấu được niềm vui và bày tỏ tâm sự: "Đảng, Nhà nước không chỉ quan tâm tới cái ăn, cái mặc và chốn ở mà còn cả cái pí, cái khèn và điệu tơm của người Khơ mú. Bà mừng lắm, vì không còn nỗi lo điệu tơm sẽ mất đi!".
Tường Anh