Nhân sự quyết định tốc độ và chất lượng thực thi nhiệm vụ
“Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhắc nhở sâu sắc cho các cấp ngành. Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách có bài viết về công tác nhân sự của Đảng đặt trong mối liên hệ khi tỉnh Nghệ An đang đưa Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025–2030 vào cuộc sống.
TS. Nguyễn Sĩ Dũng • 09/10/2025
“Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là lời nhắc nhở sâu sắc cho các cấp, các ngành. Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách có bài viết về công tác nhân sự của Đảng đặt trong mối liên hệ khi tỉnh Nghệ An đang đưa Nghị quyết của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025-2030 vào cuộc sống.
Vì sao nhân sự là vấn đề then chốt của Đảng?
Trước hết, vì Đảng lãnh đạo bằng con người, thông qua con người:
Đường lối đúng là điều kiện cần, nhưng điều kiện đủ để đường lối đi vào cuộc sống là đội ngũ cán bộ. Cùng một chính sách, nếu đặt vào tay những người có tâm - có tầm - có năng lực, đầu ra là phát triển; nếu đặt vào tay những người thiếu liêm chính - yếu năng lực, đầu ra là trì trệ, thậm chí méo mó. Nói cách khác, chất lượng cán bộ là bộ khuếch đại làm mạnh lên (hoặc làm suy hao) tín hiệu chính trị.
Thứ hai, vì nhân sự định đoạt tính chính danh qua niềm tin xã hội:
Ở tầm vi mô, mỗi cán bộ là “mặt tiền” của Đảng; ở tầm vĩ mô, tổng thể đội ngũ kiến tạo nên vốn xã hội - thước đo tính chính danh. Khi cán bộ gần dân, làm đúng - làm nhanh - làm minh bạch, niềm tin được tích lũy; khi quan liêu, nhũng nhiễu, niềm tin bị bào mòn.
Đảng có thể công bố nhiều mục tiêu lớn, nhưng đồng thuận xã hội - “giấy phép vận hành” của cải cách - chỉ hình thành khi người dân tin vào phẩm chất và kết quả của đội ngũ cán bộ.
Thứ ba, vì nhân sự quyết định tốc độ và chất lượng thực thi:
Trong phát triển, tốc độ là lợi thế, chất lượng là bền vững. Cả hai đều phụ thuộc vào năng lực thực thi: Tổ chức công việc, điều phối liên ngành, quản trị rủi ro, giải quyết xung đột. Ở những nơi chọn đúng người - giao đúng việc - đo đúng kết quả, thời gian xử lý thủ tục giảm mạnh, chi phí giao dịch xã hội hạ thấp, dòng vốn và cơ hội dịch chuyển nhanh. Chính vì vậy, nút thắt hay cú hích của một địa phương phần nhiều là câu chuyện nhân sự, không chỉ là câu chuyện cơ chế.
Thứ tư, vì nhân sự là “bộ vi xử lý” của hệ điều hành thể chế:
Nếu thể chế là hệ điều hành quốc gia, pháp luật là mã lệnh, thì đội ngũ cán bộ chính là bộ não điều hành. Mã lệnh dù đúng đến đâu, nếu bộ não yếu, toàn thân sẽ chậm chạp, phản ứng kém hoặc sai lệch. Ngược lại, bộ não mạnh có thể tối ưu mọi hoạt động, giúp đất nước vận hành linh hoạt và hiệu quả. Vì thế, đổi mới thể chế muốn có tác dụng trong đời sống phải đồng thời nâng cấp bộ não điều hành.
Thứ năm, vì nhân sự là hàng rào liêm chính, khóa van thất thoát:
Mọi thiết kế kiểm soát đều có kẽ hở; điểm quyết định nằm ở tư cách đạo đức và kỷ luật nội tâm của người cầm quyền. Cán bộ liêm chính tạo ra chi phí tham nhũng cao - lợi ích thấp cho hành vi sai trái; cán bộ vụ lợi thì ngược lại, biến cơ chế tốt thành “cơ chế kiếm lời”. Bởi vậy, xây dựng đội ngũ “vừa hồng, vừa chuyên” không chỉ là khẩu hiệu đạo đức, mà là cơ chế chống thất thoát hiệu quả nhất.
Thứ sáu, vì nhân sự tạo năng lực thích ứng và học hỏi - lợi thế trong thời đại số:
Bối cảnh biến động đòi hỏi khả năng học nhanh - làm nhanh - sửa nhanh. Tổ chức không học được nếu con người không học được. Cán bộ có tư duy dữ liệu, biết sử dụng công nghệ, biết thử nghiệm có kiểm soát (“safe harbor”), biết đối thoại thay vì mệnh lệnh, sẽ biến bộ máy từ “hành chính phản ứng” thành quản trị chủ động. Đây là lợi thế cạnh tranh bền vững nhất của Đảng trong kỷ nguyên số.
Thứ bảy, vì nhân sự bảo đảm tính liên tục - kế thừa của quyền lực lãnh đạo:
Mọi nhiệm kỳ đều hữu hạn, nhưng sứ mệnh lãnh đạo là liên tục. Nếu không chủ động phát hiện, bồi dưỡng, trao việc thật cho thế hệ kế cận (nhất là ở cơ sở), khoảng trống năng lực sẽ xuất hiện ngay nơi chính sách chạm vào đời sống.
Ngược lại, khi mạch nguồn cán bộ được nuôi dưỡng tốt, Đảng có “dòng chảy lãnh đạo” vững bền, tránh đứt gãy, giảm rủi ro “vết dầu loang” của sai lầm cá nhân.
Thứ tám, với Nghệ An, biến thiên lợi thế - thách thức nằm ở cán bộ:
Địa bàn rộng, cấu trúc kinh tế đa dạng từ công nghiệp - dịch vụ ven biển đến nông - lâm - biên giới, yêu cầu phối hợp dọc - ngang rất cao. Cùng là chính sách thu hút đầu tư hay giảm thủ tục hành chính, nơi có cán bộ dẫn dắt sẽ tạo “cú hích” vào KKT Đông Nam, Cửa Lò, VSIP, WHA.
Còn nơi nào thiếu người đủ tầm sẽ “nghẽn cổ chai” ở giải phóng mặt bằng, môi trường, PCCC. Lợi thế hay bất lợi của Nghệ An vì thế co giãn mạnh theo chất lượng nhân sự.
Nhân sự là then chốt của Đảng vì nó định đoạt ba tầng cốt lõi: Tính chính danh (niềm tin của dân); Tính hiệu lực (khả năng biến chủ trương thành kết quả); Tính thích ứng (năng lực học hỏi - đổi mới không ngừng).
TS Nguyễn Sĩ Dũng
Khi ba tầng cốt lõi nêu trên mạnh, mọi đột phá chiến lược - hạ tầng, thể chế, chuyển đổi số, nguồn nhân lực - đều có “điểm tựa” để bùng nổ. Do đó, đặt nhân sự vào trung tâm không phải là ưu tiên một mảng việc, mà là bảo đảm cho toàn bộ cỗ máy lãnh đạo của Đảng vận hành đúng hướng, đúng tốc độ, đúng chuẩn mực - vì nhân dân, vì Tổ quốc, vì một Nghệ An vươn mình mạnh mẽ.
Đặt công tác nhân sự vào trung tâm của đổi mới
Muốn biến Nghị quyết Đại hội thành hiện thực sống động, trước hết phải bắt đầu từ con người. Không thể có đổi mới thật nếu không có những con người dám đổi mới, và không thể có đột phá phát triển nếu thiếu những người biết dẫn dắt sự thay đổi.
Bởi vậy, đặt công tác nhân sự vào trung tâm của đổi mới chính là đặt tương lai của quê hương, đất nước vào đúng bàn tay của những người xứng đáng.
Một là, chọn người có tâm và có tầm:
“Tâm” để không ngả nghiêng trước cám dỗ. “Tầm” để không bó hẹp trong nhiệm kỳ. Người cán bộ có tâm thì không làm vì mình, mà làm vì dân, vì Đảng, vì tương lai của tỉnh. Người có tầm thì nhìn xa, nghĩ lớn, biết đặt nền móng hôm nay cho những giá trị mai sau.
Chọn cán bộ không thể chỉ dựa vào hồ sơ hay tuổi tác; phải dựa vào sản phẩm thật của hành động, vào những gì họ đã làm được cho dân, cho quê hương. Phải chọn người có bản lĩnh chính trị vững vàng, tư duy quản trị hiện đại, có khả năng phối hợp, huy động và tạo niềm tin.
Những người như thế chính là “nguồn vốn lãnh đạo” quý giá nhất của tỉnh, là chất xúc tác cho đổi mới.
Hai là, tạo môi trường để cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm:
Trong thực tiễn, nhiều người không thiếu năng lực, chỉ thiếu cơ chế để dám làm. Không ít sáng kiến tắt lịm giữa chừng không phải vì sai, mà vì không được bảo vệ. Nếu chúng ta không thay đổi cách nhìn, sẽ không ai dám bước lên phía trước.
Nghệ An cần xây dựng một môi trường công vụ khuyến khích sáng tạo và học hỏi từ trải nghiệm, nơi mà người làm đúng được bảo vệ, người đổi mới được tin tưởng, và người sai trong thiện chí được chỉ ra để cùng tiến bộ. Phải kiên quyết loại bỏ tư duy “làm cho xong”, “đứng cho yên”, “an phận để không sai”.
Thay vào đó, hình thành một văn hóa trách nhiệm, trong đó mỗi quyết định đều có người chịu trách nhiệm, và mỗi thành công đều được lan tỏa để khích lệ tập thể. Chỉ khi ấy, tinh thần đổi mới của Nghị quyết Đại hội mới lan tỏa đến từng cấp, từng ngành, từng con người.
Ba là, chăm lo đào tạo thế hệ cán bộ trẻ, đặc biệt ở cơ sở:
Muốn Nghệ An phát triển bền vững, phải chăm lo vun trồng “rễ sâu” ở cấp xã, phường - nơi chính sách chạm vào đời sống nhân dân. Cán bộ trẻ hôm nay chính là tương lai của Đảng bộ tỉnh mai sau. Họ cần được rèn luyện trong thực tiễn, được giao việc thật, được thử thách thật và được đánh giá bằng kết quả thật. Phải tạo điều kiện cho họ học hỏi công nghệ mới, rèn luyện tư duy quản trị hiện đại, nhưng đồng thời giữ gìn bản lĩnh chính trị, lý tưởng cách mạng và văn hóa ứng xử xứ Nghệ - nhân hậu, trí tuệ và kiên cường.
Thế hệ cán bộ trẻ không chỉ là người kế tục, mà còn là người tiếp lửa đổi mới. Họ là minh chứng rằng truyền thống cách mạng kiên trung của Nghệ An đang được chuyển hóa thành năng lượng sáng tạo, năng lượng phục vụ và năng lượng phát triển.
Đặt công tác nhân sự vào trung tâm của đổi mới chính là đặt con người vào trung tâm của phát triển. Khi Nghệ An có một đội ngũ cán bộ đủ tâm, đủ tầm, đủ trách nhiệm và đủ khát vọng, thì không mục tiêu nào là không thể đạt được. Bởi chính họ - những người cán bộ - sẽ là ngọn lửa sống thắp sáng khát vọng của Nghị quyết Đại hội, biến từng lời hứa với nhân dân thành những công trình, những chính sách và những thành quả cụ thể.
Và cũng chính họ, bằng trí tuệ và lòng trung thành với Đảng, sẽ viết tiếp trang sử vẻ vang của quê hương Bác Hồ - mảnh đất địa linh nhân kiệt, nơi khát vọng vươn mình đã trở thành ý chí chung của cả cộng đồng.
Nhân sự - gốc của mọi đổi mới, lực của mọi phát triển
Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã mở ra tầm nhìn lớn, khơi dậy khát vọng mạnh mẽ, và xác định những đột phá chiến lược. Nhưng khát vọng ấy chỉ có thể thành hiện thực nếu mỗi cán bộ, mỗi tổ chức Đảng thật sự đổi mới, thật sự hành động, thật sự vì dân.
Từ tư tưởng Hồ Chí Minh đến thực tiễn hôm nay, bài học vẫn còn nguyên giá trị: “Muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Nhân sự là vấn đề then chốt của Đảng - vì đó là gốc của mọi đổi mới, lực của mọi phát triển, và là bảo chứng cho niềm tin của nhân dân.
Khi Nghệ An chọn đúng người, tạo được đội ngũ cán bộ tận tâm, sáng tạo, liêm chính và dám làm, thì mục tiêu trở thành tỉnh phát triển khá vào năm 2030 sẽ không còn là khát vọng xa, mà là hiện thực có thể chạm tới. Và khi ấy, mảnh đất địa linh nhân kiệt này sẽ tiếp tục xứng đáng là quê hương Bác Hồ - nơi hội tụ trí tuệ, ý chí và khát vọng vươn mình của cả dân tộc.
