Nửa thập kỷ Crimea sáp nhập Nga và cái giá mà Moscow phải trả

Hiệp ước gia nhập với mục đích đưa Crimea vào sự kiểm soát của Nga vẫn chưa được hầu hết các nước công nhận, trong khi Mỹ và EU tiếp tục giáng thêm các đòn trừng phạt mới vào Nga.

Tuy nhiên, bất chấp các lệnh trừng phạt, Nga vẫn đầu tư hàng tỷ USD xây dựng các nhà máy điện và hoàn thành thi công cây cầu vĩ đại Kerch nối Crimea với lục địa Nga vào năm 2018.

Hầu hết "cái giá" mà Nga đang phải trả cho quyết định của mình đều đến từ các lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây, vốn tích tụ dần mỗi năm từ khi Nga sáp nhập Crimea và một số lệnh trừng phạt mới do các cáo buộc Nga can thiệp bầu cử cũng như các động thái khác của nước này.

Nga vẫn đang gặp không ít khó khăn khi giá dầu lao dốc, trong khi đây chính là nguồn xuất khẩu chính của nước này. Ngoài ra, kinh tế Nga cũng phải đối mặt với việc đầu tư nước ngoài giảm và thu nhập bình quân đình trệ. Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy sự quan tâm của công chúng với quyết định sáp nhập lãnh thổ bên bờ Biển Đen với Nga đã giảm đi nhiều.

Các nhà phân tích trên trang Bloomberg Economics ước tính các lệnh trừng phạt đã khiến nền kinh tế Nga sụt giảm 6% trong 5 năm qua. Một nghiên cứu do nhà phân tích Scott Johnson công bố vào cuối năm 2018 cho thấy nền kinh tế của Nga - nước xuất khẩu năng lượng lớn nhất thế giới đã kém hơn mức dự tính tới hơn 10%, tương đương với 150 tỷ USD so với những tính toán vào cuối năm 2013

4 điểm phần trăm là do giá dầu giảm và số còn lại có nguyên nhân từ các lệnh trừng phạt cùng các yếu tố khác.

Các lệnh trừng phạt sẽ không thể chấm dứt sớm trong tương lai và các cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 có thể khiến tình hình thêm tồi tệ hơn.

Số lượng các công ty và các cá nhân của Nga là mục tiêu trừng phạt của Mỹ đã lên tới con số hơn 700 kể từ năm 2014 và một dự luật khác đang được xem xét ở Washington có thể "giáng" thêm những đòn trừng phạt mới vào Moscow trong năm nay.

Kinh tế đình trệ cũng có nghĩa là thu nhập của người dân Nga giảm đi. Thu nhập trung bình của người dân hầu như không vượt quá 30.000 rúp/tháng (tương đương 459 USD) kể từ khi Nga sáp nhập Crimea. Việc giá dầu sụt giảm đã đẩy Nga vào cuộc suy thoái trong gần 2 năm. Khu vực duy nhất có thu nhập bình quân tăng là Crimea.

Sau khi tăng nhẹ vào năm 2017 khi Tổng thống Trump có dấu hiệu sẽ dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt với Nga, đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI) vào Nga lại giảm và thậm chí còn tăng trưởng âm vào quý 2 của năm 2018.

Khi sức ép kinh tế trực tiếp "đè nặng" lên người dân Nga, những phản ứng tích cực về việc sáp nhập Bán đảo Crimea của công chúng cách đây 5 năm cũng bắt đầu giảm đi. Một cuộc khảo sát được công bố ngày 14/3 cho thấy chỉ 39% người dân Nga cho rằng sáp nhập Crimea lợi nhiều hơn hại trong khi con số này vào cuối năm 2014 là 67%.

Ngày 18/3, Tổng thống Nga Putin sẽ tới thăm một số thành phố của Crimea như Sevastopol và Simferopol để dự sự kiện kỷ niệm 5 năm Crimea sáp nhập vào Nga.