Phụ nữ Nghệ An tiên phong trên hành trình đổi mới, sáng tạo và hội nhập
Kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam (20/10/1930 - 20/10/2025), Báo và phát thanh, truyền hình Nghệ An có cuộc trò chuyện với bà Hoàng Thị Thu Hiền - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Nghệ An để hiểu rõ hơn về những hành trình đổi thay của phụ nữ Nghệ An thời kỳ hội nhập và phát triển.
Thanh Quỳnh (Thực hiện) - Kỹ thuật: Hồng Toại • 20/10/2025
------------------o0o------------------
Kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam (20/10/1930 - 20/10/2025), Báo và phát thanh, truyền hình Nghệ An có cuộc trò chuyện với bà Hoàng Thị Thu Hiền - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Nghệ An để hiểu rõ hơn về những hành trình đổi thay của phụ nữ Nghệ An thời kỳ hội nhập và phát triển.
------------------o0o------------------
P.V: Người ta vẫn nhắc đến phụ nữ Nghệ An với đức tính “chịu thương, chịu khó”. Nhưng trong nhịp sống hiện đại hôm nay - khi phụ nữ bước ra xã hội nhiều hơn, dấn thân nhiều hơn thì theo bà, đó có còn là phẩm chất tiêu biểu nhất của họ? Phụ nữ thời nay đã có thêm những phẩm chất nào khác mà chúng ta thực sự tự hào?
Bà Hoàng Thị Thu Hiền: Đúng là “chịu thương, chịu khó, giàu đức hy sinh” là những phẩm chất đã trở thành cốt cách của người phụ nữ xứ Nghệ - được hun đúc qua nhiều thế hệ, từ những năm tháng kháng chiến gian khổ đến thời bình dựng xây quê hương. Nhưng tôi cho rằng, nếu chỉ dừng lại ở “chịu thương, chịu khó” thì chưa đủ để nói về phụ nữ Nghệ An hôm nay.
Bước vào thời kỳ mới, họ đã thể hiện một bản lĩnh khác, năng động hơn, tự tin hơn, sáng tạo hơn. Họ dám nghĩ, dám làm, dám khởi nghiệp, dám đổi mới để khẳng định mình trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Điều này được thể hiện rõ, khi chỉ tính riêng 5 năm gần đây, các cấp Hội phụ nữ Nghệ An đã có gần 3.955 công trình phụ nữ đảm nhận xây dựng nông thôn mới, 1.096 ý tưởng khởi nghiệp được triển khai; hơn 41 nghìn lao động nữ được tư vấn, giới thiệu việc làm; 19 hợp tác xã và 125 tổ hợp tác do phụ nữ làm chủ ra đời, góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Đặc biệt, phong trào phụ nữ khởi nghiệp xanh, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã lan tỏa mạnh mẽ ở nhiều địa phương. Từ mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ, chế biến thực phẩm sạch, đến sáng kiến tận dụng nguyên liệu tái chế, bảo vệ môi trường - nhiều ý tưởng của phụ nữ Nghệ An đã vươn tầm quốc gia, đạt giải cao trong các cuộc thi khởi nghiệp của Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Họ không chỉ làm kinh tế giỏi mà còn mang trong mình tinh thần trách nhiệm xã hội, hướng tới phát triển bền vững.
.jpg)
Song song với phát triển kinh tế, phụ nữ Nghệ An vẫn giữ trọn thiên chức của mình khi chăm lo, lan tỏa yêu thương qua nhiều hoạt động an sinh xã hội đầy ý nghĩa. Phụ nữ Nghệ An hiện đang đỡ đầu 3.403 trẻ mồ côi, đã góp phần xây mới 375 và sửa chữa 35 mái ấm tình thương, giúp 138.870 hộ nghèo, cận nghèo. Họ đã hỗ trợ nhau vươn lên trong cuộc sống, giúp 4.530 hộ hội viên thoát nghèo và cận nghèo. Các phong trào “Triệu phần quà san sẻ yêu thương”, “Tết vì người nghèo”, “Rửa xe gây quỹ”, “Bán hoa gây quỹ”... được triển khai khắp nơi, lan tỏa tinh thần nhân ái của người phụ nữ xứ Nghệ.
Bước vào thời đại mới, phụ nữ Nghệ An tiêu biểu cho tấm gương bản lĩnh, trí tuệ. Họ đang viết tiếp truyền thống vẻ vang của mình khi vừa là điểm tựa yêu thương trong mỗi gia đình, vừa là nguồn lực sáng tạo góp phần làm rạng danh quê hương trên hành trình phát triển hôm nay.
P.V: Phụ nữ Nghệ An đang hiện diện mạnh mẽ ở những lĩnh vực nào mà trước đây từng là “vùng khó” của nữ giới, thưa bà? Bà có thể chia sẻ một vài ví dụ cụ thể để thấy rõ hơn bước chuyển mình của phụ nữ trong những lĩnh vực ấy?
Bà Hoàng Thị Thu Hiền: Thực tế cho thấy, phụ nữ Nghệ An hôm nay không còn bó hẹp trong những lĩnh vực truyền thống mà đang mạnh mẽ khẳng định mình ở nhiều “vùng khó” trước đây. Họ xuất hiện ở những vị trí đòi hỏi bản lĩnh và trí tuệ - từ doanh nhân trong lĩnh vực công nghiệp, công nghệ cao đến kỹ sư, lập trình viên, nữ công an, nhà báo, kỹ thuật viên truyền hình, thậm chí cả vận động viên thể thao mạo hiểm.
Có thể kể đến Giáo sư Tạ Thị Hoài An, sinh năm 1972, quê Nghệ An, hiện công tác tại Viện Toán học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Năm 2023, bà được công nhận đạt chuẩn giáo sư Toán học, trở thành nữ giáo sư Toán học thứ ba của Việt Nam - minh chứng rõ nét cho trí tuệ và vị thế của phụ nữ Nghệ An trong lĩnh vực khoa học hàn lâm.
Trong thể thao, có thể nhắc đến Lê Thị Tuyết Mai , cô gái 19 tuổi, dân tộc Thổ, quê xã Nghĩa Mai đã nỗ lực vươn lên từ vùng núi nghèo, giành nhiều huy chương vàng tại các giải điền kinh trẻ quốc gia và khu vực, góp phần lan tỏa hình ảnh người phụ nữ miền núi kiên cường, bền bỉ.
Ở lĩnh vực kinh tế, nổi bật có chị Nguyễn Thị Hoa - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Minh Thành, đã tiên phong ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ, tạo việc làm ổn định cho nhiều phụ nữ nông thôn. Hay chị Nguyễn Thị Mến, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Mến Tuyết đã đạt giải Ba toàn quốc Cuộc thi “Phụ nữ khởi nghiệp” năm 2023 với mô hình “Khởi nghiệp xanh - tái chế phế liệu nhựa thành sản phẩm thân thiện môi trường”.
Những tấm gương ấy đã khẳng định: phụ nữ Nghệ An hoàn toàn có thể làm được những điều lớn lao khi dám bước ra khỏi giới hạn, dám tin vào năng lực của chính mình. Họ đã tạo nên dấu ấn đẹp của người phụ nữ Nghệ An thời đại mới: tự tin, sáng tạo và đầy bản lĩnh.
.png)
P.V: Nhiều ý kiến vẫn cho rằng phụ nữ thường “chậm chân” hơn trong chuyển đổi số. Bà có đồng tình với nhận định đó không?
Bà Hoàng Thị Thu Hiền: Thực ra, quan niệm đó không còn đúng với thực tiễn hôm nay. Có thể trước đây phụ nữ gặp một số rào cản trong tiếp cận công nghệ, nhưng với tinh thần ham học hỏi, sự linh hoạt và khát vọng vươn lên, phụ nữ Nghệ An đã chứng minh họ hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ. Thậm chí sáng tạo và dẫn dắt quá trình chuyển đổi số trong tổ chức Hội và đời sống xã hội.
Đơn cử, tại cuộc thi “Ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức sinh hoạt Hội” năm 2024 do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức, các sản phẩm dự thi của Nghệ An đã vượt qua hơn 3.200 sản phẩm toàn quốc, xuất sắc đạt giải Nhì cấp toàn quốc.
Phụ nữ Nghệ An đã vận hành tốt 6 mô hình vận động trực tuyến, thu hút 315 thành viên nòng cốt và kết nạp thêm 1.352 hội viên. Đến nay, 100% cán bộ Hội chuyên trách của Nghệ An đã sử dụng thành thạo các nền tảng số, chủ động tham mưu, điều hành và xử lý văn bản điện tử. Phụ nữ hôm nay đã trở thành chủ thể tích cực, tự tin và sáng tạo trong hành trình chuyển đổi số, góp phần làm nên diện mạo mới của phong trào phụ nữ Nghệ An trong thời đại mới.
Theo tôi, “chìa khóa” để làm chủ công cuộc chuyển đổi số không chỉ nằm ở công nghệ, mà ở năng lực số và "niềm tin số" của mỗi người phụ nữ. Thời gian tới, cần tập trung hơn nữa việc bồi dưỡng kỹ năng số cho phụ nữ ở cơ sở, nhất là ở vùng nông thôn, giúp họ chủ động tiếp cận, ứng dụng công nghệ trong cuộc sống và khởi nghiệp. Bên cạnh đó, mở rộng không gian số an toàn, thân thiện và mang tính kết nối cao để phụ nữ không chỉ là người tham gia mà còn là chủ thể dẫn dắt chuyển đổi số trong cộng đồng.
P.V: Ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, phụ nữ vẫn đang gánh trên vai nhiều thiệt thòi cả về cơ hội học tập, việc làm lẫn khả năng tiếp cận thông tin. Theo bà, cần có những phương pháp hoặc mô hình nào để thu hẹp khoảng cách ấy?
Bà Hoàng Thị Thu Hiền: Đúng là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, phụ nữ vẫn chịu nhiều thiệt thòi không chỉ vì địa lý xa xôi, mà còn bởi những “bức tường vô hình” từ định kiến giới, thiếu cơ hội học tập, hạn chế tiếp cận thông tin. Nhưng thay vì nhìn họ như những người cần giúp đỡ, tôi cho rằng phải coi họ là chủ thể của sự thay đổi, là người có thể và cần được “trao quyền” một cách thực chất.
Muốn thu hẹp khoảng cách, không thể chỉ làm vài lớp tập huấn hay vài dự án ngắn hạn cho có phong trào mà phải bằng mô hình cụ thể và bằng niềm tin vào năng lực của phụ nữ miền núi. Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh chúng tôi đang kiên trì đi theo ba hướng: nâng cao năng lực, mở rộng hạ tầng, và thúc đẩy kết nối.
Đầu tiên, việc nâng cao năng lực cho phụ nữ phải bằng hình thức phù hợp với văn hóa bản địa. Chúng ta không thể tổ chức lớp học, mời phụ nữ vùng sâu đi bộ cả ngày để nghe vài bài lý thuyết. Bởi vậy chúng tôi xây dựng các lớp chuyển giao khoa học kỹ thuật tại địa phương thụ hưởng, có phiên dịch tiếng dân tộc, dạy nghề gắn với sản phẩm địa phương như dệt thổ cẩm, chế biến dược liệu, chăn nuôi hữu cơ... Và đặc biệt, Hội triển khai chương trình “Phụ nữ học kỹ năng số”, hướng dẫn phụ nữ biết dùng điện thoại để bán hàng, đăng ký thủ tục, hay học trực tuyến - những kỹ năng nhỏ nhưng mở ra cánh cửa lớn.
Bên cạnh đó, tạo hạ tầng và mạng lưới hỗ trợ tại chỗ. Ở nhiều xã, chúng tôi xây dựng “Tổ phụ nữ nòng cốt”, mỗi tổ có 3 đến 5 chị em biết công nghệ, biết kết nối, biết hướng dẫn người khác. Họ chính là cầu nối giữa phụ nữ bản làng và chính quyền, ngân hàng, doanh nghiệp.
Cuối cùng, mở rộng kết nối “trao cần câu” thay vì chỉ trao quà. Chúng tôi khuyến khích và hỗ trợ mô hình hợp tác xã do phụ nữ làm chủ, kết nối đầu ra với doanh nghiệp.
Tôi cho rằng, rút ngắn khoảng cách không chỉ là đưa tri thức đến bản làng, mà còn là đưa tiếng nói của phụ nữ bản làng đến nơi hoạch định chính sách. Khi họ được lắng nghe, được tin tưởng và có cơ hội thể hiện năng lực - tự khắc họ sẽ bước qua giới hạn của mình.
P.V: Theo bà, điều gì sẽ là “sứ mệnh mới” của Phụ nữ Nghệ An và các cấp hội Phụ nữ trong 5 đến 10 năm tới?
Bà Hoàng Thị Thu Hiền: Tôi nghĩ, trong giai đoạn tới, với tổ chức Hội, sứ mệnh trọng tâm là tái định hình vai trò của mình khi không chỉ là nơi tập hợp, mà phải trở thành điểm tựa tin cậy nhằm hỗ trợ và đồng hành cùng phụ nữ ở mọi lứa tuổi, mọi lĩnh vực. Hội cần làm tốt hơn nữa vai trò dẫn đường và trao quyền: giúp phụ nữ không bị đứng ngoài cuộc cách mạng công nghệ, không bị tụt lại phía sau trong tiến trình phát triển đất nước.
Còn với phụ nữ Nghệ An, sứ mệnh mới không chỉ dừng ở vai trò “giữ lửa” mà phải là người thắp sáng và lan tỏa ngọn lửa ấy trong kỷ nguyên số. Tôi cho rằng “sứ mệnh mới” của phụ nữ Nghệ An sẽ được song hành giữa việc phát huy giá trị truyền thống và vừa tiên phong thích ứng với thay đổi; vừa kết nối giữa công nghệ hiện đại với cảm xúc, lòng nhân ái; vừa phát triển kinh tế với trách nhiệm xã hội. Khi đó, mỗi người phụ nữ không chỉ là người vun đắp hạnh phúc cho gia đình mình, mà còn là nguồn năng lượng sáng tạo góp phần kiến tạo diện mạo mới cho quê hương trong thời đại hội nhập và chuyển đổi số.
P.V: Cảm ơn bà vì cuộc trò chuyện!
