Hút thuốc lá nơi công cộng: Phạt ai, ai phạt?

(Baonghean.vn) - Hiện nay chưa có một thống kê cụ thể nào về tỷ lệ mắc các bệnh hoặc tử vong do thuốc lá nhưng số người vào nhập viện điều trị các bệnh có liên quan đến thuốc lá vẫn tăng lên.

Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá đã có hiệu lực hơn 4 năm qua. Chính phủ cũng đã ban hành nhiều nghị định hướng dẫn thi hành luật, trong đó quy định rõ địa điểm cấm hút thuốc lá, việc xử phạt hành chính đối với hành vi vi phạm…Thế nhưng, tại các địa điểm công cộng, tình trạng hút thuốc lá vẫn diễn ra tràn lan.

Theo tổ chức Y tế Thế giới: Việt Nam là một trong 15 nước có tỷ lệ người hút thuốc lá cao nhất trên thế giới, với 56,1% ở nam giới và 1,8% ở nữ giới; mỗi năm khoảng trên 40 nghìn người tử vong do thuốc lá.

Ở Nghệ An, hiện nay chưa có một thống kê cụ thể nào về tỷ lệ người hút thuốc và mắc các bệnh hoặc tử vong do thuốc lá nhưng theo số liệu thống kê của Bệnh viện Lao và bệnh phổi số người vào nhập viện điều trị các bệnh có liên quan đến thuốc lá vẫn không ngừng tăng lên.

Khói thuốc xuất hiện cả trong khu điều trị của bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An. Ảnh: Thành Cường.

Bác sỹ Đậu Minh Quang - Giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Nghệ An cho biết: Khói thuốc có chứa tới 4.000 chất hóa học, trong đó có 43 chất gây bệnh ung thư. Người hút thuốc lá thụ động chịu nguy hại gấp 21 lần so với người hút trực tiếp. Sử dụng thuốc lá dễ gây ra hàng loạt căn bệnh nguy hiểm.

Để phòng chống tác hại của thuốc lá, Việt Nam đã ban hành Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá và có hiệu lực từ ngày 1/5/2013. Luật quy định có nhiều mức phạt với người vi phạm.

Nhưng vì nhiều lý do mà hiệu quả của Luật chưa đạt như mong muốn: Tỷ lệ người hút thuốc lá vẫn còn cao, người dân mặc dù biết rất rõ về tác hại của thuốc lá nhưng vẫn không từ bỏ nó.

Tại Nghệ An, tình trạng hút thuốc lá nơi công cộng vẫn diễn ra rất phổ biến, nhiều người vô tư hút thuốc lá ngay tại nơi bị cấm, thậm chí ngay tại bệnh viện - một môi trường đặc thù, nơi ảnh hưởng sức khỏe nhiều nhất.

Ở Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An các biển hiệu cấm hút thuốc lá và những hình ảnh cảnh báo tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe được treo rất nhiều trong khuôn viên, hành lang các khu khám, điều trị bệnh cũng như có sự nhắc nhở của y, bác sỹ nhưng vẫn có không ít người nhà bệnh nhân chưa chấp hành nghiêm việc không hút thuốc lá trong bệnh viện.

Khói thuốc lá không chỉ ảnh hưởng trực tiếp người hút mà thậm chí cả với người ngửi khói thuốc. Ảnh: Thành Cường

Ngay cả Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, tỷ lệ bệnh nhân bị ung thư phổi chiếm tới 60% các loại ung thư, số bệnh nhân, người nhà “tranh thủ” ra trước cổng, chỗ vắng người để hút thuốc vẫn rất nhiều.

Tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An - nơi nhạy cảm nhất đối với khói thuốc lá, lẽ ra càng không được phép hút thuốc thế nhưng không khó để bắt gặp những cảnh tượng nhiều phụ huynh đưa con đi khám, tranh thủ ra “làm vài hơi”, “vô tư” nhả khói thuốc mịt mù tại các gốc cây, bồn cây nơi khuôn viên.

Ngày 27/03/2017, thực hiện kế hoạch giám sát, đánh giá các hoạt động, phòng chống tác hại của thuốc lá, đoàn công tác của tỉnh do Phó giám đốc Sở Y tế Đậu Huy Hoàn - Phó ban thường trực BCĐ Phòng chống tác hại thuốc lá tỉnh dẫn đầu đã kiểm tra tại 9 cơ sở y tế từ tuyến tỉnh đến tuyến huyện. Qua kiểm tra đã phát hiện tại một số bệnh viện vẫn có những mẩu thuốc lá vứt lác đác dưới bồn hoa, gốc cây...

BCĐ Phòng chống tác hại thuốc lá tỉnh kiểm tra tại BV Lao và bệnh phổi Nghệ An. Ảnh: Thành Cường.

Một số lãnh đạo bệnh viện cho biết: công tác xử lý người hút thuốc tại các bệnh viện hiện cũng chỉ mới dừng lại ở mức nhắc nhở, khuyến cáo, đến nay, vẫn chưa có bất cứ người vi phạm nào trong bệnh viện bị xử phạt.

Việc xử phạt người vi phạm thì các bệnh viện chưa có chế tài cũng như không có thẩm quyền và nếu có quy trình xử phạt cũng rất rắc rối khi phải mời người vi phạm qua phường để công an phường, chính quyền địa phương sang bệnh viện xử lý.

Không riêng bệnh viện, các địa điểm công cộng khác (nơi phục vụ chung cho nhu cầu của nhiều người) như công viên, nhà xe, trạm xe buýt...hành vi hút thuốc vẫn đang tồn tại và diễn ra thường xuyên.

Thành Cường