Làm rõ nhiều sai phạm trong quản lý, sử dụng đất trên kênh Vách Bắc

(Baonghean.vn) - Từ nhiều năm qua, việc quản lý, sử dụng đất trong phạm vi bảo vệ kênh thủy lợi Vách Bắc (xã Đô Thành, Yên Thành) hết sức lỏng lẻo đã dẫn đến tình trạng mua bán đất đai, xây dựng công trình nhà cửa trái với quy định của pháp luật. Kết luận số 641/KL-UBND ngày 2/11/2017 của UBND tỉnh đã chỉ rõ về tình trạng này.

Bóc tách sai phạm

Về hiện trạng sử dụng đất trong phạm vi công trình thủy lợi kênh Vách Bắc, hiện đã có tới 161 hộ làm nhà ở (53 hộ làm nhà cấp 4, 43 hộ làm nhà 1 tầng, 63 hộ làm nhà 2 tầng, 2 hộ làm nhà 3 tầng); 22 hộ chưa xây dựng nhà cửa, công trình; 5 hộ đã xây bao, đổ đất tạo mặt bằng nhưng chưa làm nhà.

Hàng trăm ngôi nhà của người dân xã Đô Thành xây dựng trái phép trên phạm vi kênh Vách Bắc. Ảnh Nhật Lân

Bên cạnh đó, có 4 hộ xuất trình các quyết định giao đất, phiếu thu tiền nhưng chưa được UBND xã Đô Thành giao đất; và Công ty TNHH Đầu tư thương mại Phú Lộc thì đã thực hiện xây dựng sân bóng đá nhân tạo có một phần diện tích nằm trong hành lang của công trình thủy lợi kênh Vách Bắc.

Đây là tình trạng vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về đất đai và bảo vệ công trình thủy lợi. Trách nhiệm chính thuộc về UBND xã Đô Thành; bên cạnh đó, là Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi Bắc cùng đơn vị trực thuộc là Xí nghiệp thủy lợi đầu mối và kênh trục chính.

Người dân vô tư đổ đất, lấn chiếm lòng kênh ảnh hưởng đến việc thoát lũ của kênh Vách Bắc. Ảnh Phạm Bằng

Với UBND xã Đô Thành, việc giao đất thuộc phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi (có thu tiền và không thu tiền) cho các hộ gia đình qua các thời kỳ (được xác định từ năm 1987 đến nay) là trái thẩm quyền, vi phạm quy định của Luật Đất đai năm 1987 và Điều 23 Luật Đất đai năm 1993, Nghị định số 141 - CP ngày 26/9/1963 của Hội đồng Chính phủ về việc ban hành điều lệ quản lý khai thác và bảo vệ các công trình thủy nông; Khoản 4, Điều 28, Pháp lệnh khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi ngày 31/8/1994; Nghị định số 98/CP ngày 27/12/1995 của Chính phủ về việc quy định thi hành Pháp lệnh khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi.

Tháng 12/2016, UBND xã Đô Thành cho Công ty TNHH đầu tư thương mại Phú Lộc thuê đất chưa sử dụng (đất phi nông nghiệp) xung quanh khu vực Nhà máy nước tại thửa số 150, 162, tờ bản đồ số 07.

Tổng diện tích cho thuê là 3.807m², trong đó có một phần diện tích xây dựng sân bóng đá (mặt cỏ nhân tạo) nằm trên hành lang công trình thủy lợi kênh Vách Bắc. Việc làm này của UBND xã Đô Thành vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai và bảo vệ công trình thủy lợi.

Theo Chủ tịch UBND xã Đô Thành thì vị Phó Chủ tịch UBND xã cũng có một ngôi nhà 2 tầng xây dựng kiên cố trên phạm vi kênh Vách Bắc (ngôi nhà trong ảnh). Ảnh: Phạm Bằng

Với Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi Bắc và Xí nghiệp thủy lợi đầu mối và kênh trục chính, có liên quan đến việc cho thuê đất đối với 6 hộ gia đình. Qua kiểm tra hồ sơ, tài liệu; xác minh đối với những cá nhân có trách nhiệm, liên quan thuộc hai đơn vị này và 6 hộ gia đình, nhận thấy có dấu hiệu làm giả giấy tờ, tài liệu của cơ quan, tổ chức cần được cơ quan điều tra vào cuộc để điều tra, xác minh, làm rõ.

Làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm minh

Tại Kết luận 641 nêu rõ, tình trạng cho thuê, mua bán đất đai, xây dựng trái phép công trình nhà cửa trên kênh Vách Bắc trong một thời gian dài nhưng không được ngăn chặn kịp thời, thậm chí vẫn tái diễn trong thời gian gần đây.

Trách nhiệm chính thuộc về UBND xã Đô Thành qua các thời kỳ; bên cạnh đó là Phòng TN&MT huyện Yên Thành có trách nhiệm trong công tác quản lý nhà nước về đất đai; UBND huyện Yên Thành thiếu kiểm tra, đôn đốc, xử lý không kiên quyết đối với các trường hợp vi phạm.

UBND tỉnh chỉ đạo Chủ tịch UBND huyện Yên Thành: Xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm (xây dựng, lấn, chiếm, chuyển quyền sử dụng đất trên kênh Vách Bắc); giám sát chặt chẽ và yêu cầu các hộ gia đình giữ nguyên hiện trạng.

Tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm của các Trưởng phòng TN&MT qua các thời kỳ và các cá nhân có liên quan trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, tổ chức kiểm điểm, có hình thức xử lý kỷ luật đối với Chủ tịch UBND xã Đô Thành, ông Nguyễn Văn Xuyên, Phó Chủ tịch UBND xã Đô Thành, ông Nguyễn Văn Hương.

Chỉ đạo UBND xã Đô Thành chấm dứt việc cho Công ty TNHH Đầu tư thương mại Phú Lộc thuê đất chưa sử dụng xung quanh khu vực nhà máy nước sạch và yêu cầu công ty này tháo dỡ công trình sân bóng đá nhân tạo đã xây dựng trái pháp luật trong phạm vi hành lang của công trình thủy lợi kênh Vách Bắc…

Thời điểm tháng 8/2017, trong khi đoàn kiểm tra của tỉnh đang thực hiện công tác kiểm tra tại xã Đô Thành thì người dân vẫn thực hiện xây dựng nhà cửa. Ảnh: Nhật Lân

Đồng thời, giao Chủ tịch UBND huyện Yên Thành thực hiện quy hoạch khu tái định cư tại xã Đô Thành, lập phương án giải phóng mặt bằng, tái định cư cho các gia đình trên kênh Vách Bắc. Yêu cầu lập kế hoạch, lộ trình cụ thể; trước mắt ưu tiên bố trí cho những hộ gia đình có giấy tờ giao đất của xã nhưng chưa có nhà ở.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh giao Sở NN&PTNT tăng cường công tác quản lý nhà nước về đê điều, kênh, mương; thường xuyên kiểm tra, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm về hành lang đê điều, kênh mương.

Chủ trì, phối hợp với UBND huyện Yên Thành và Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi Bắc cắm mốc cao độ và cắm mốc hành lang bảo vệ kênh Vách Bắc; xây dựng và thực hiện phương án giải phóng hành lang thoát lũ của kênh Vách Bắc…

Tiếp tục điều tra dấu hiệu tội phạm

Có hai nội dung UBND tỉnh quan tâm, tiếp tục có sự chỉ đạo điều tra xử lý nghiêm. Đó là việc 6 hộ gia đình có hồ sơ, tài liệu thể hiện được Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi Bắc và đơn vị trực thuộc là Xí nghiệp thủy lợi đầu mối và kênh trục chính cho thuê đất; và việc có 10 hộ dân có hồ sơ, tài liệu thể hiện được cấp đất đấu thầu, sử dụng vào mục đích kinh doanh trên khu vực kênh Vách Bắc nhưng các hộ này không có tên trong danh sách giao đất, không có tên trong sổ thu tiền của UBND xã Đô Thành.

Những nghi vấn có sự giả mạo con dấu, tài liệu từng được đại diện Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi Bắc chuyển đến PV Báo Nghệ An. Ảnh: Nhật Lân

Với 6 hộ gia đình có liên quan đến Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi Bắc và đơn vị trực thuộc là Xí nghiệp thủy lợi đầu mối và kênh trục chính (trong đó có một hộ thực hiện chuyển nhượng đất cho 3 hộ gia đình), hầu hết đã xây dựng nhà ở.

Còn với 10 hộ gia đình có quyết định của UBND xã Đô Thành về việc cấp đất đấu thầu, đã có 4 hộ xây tường bao và đổ đất; 2 hộ xây dựng kiên cố; có 4 hộ trình ra quyết định nhưng chưa được giao đất.

Hồ sơ, tài liệu có liên quan đến những trường hợp này, được xác định tại Kết luân 641 là có dấu hiệu tội phạm làm giả con dấu, tài liệu, hồ sơ, giấy tờ của cơ quan, tổ chức, vì vậy, UBND tỉnh chỉ đạo “Thanh tra tỉnh làm thủ tục chuyển hồ sơ cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh điều tra, xử lý”.

Nhật Lân