'Sẽ tổ chức họp bàn phương án xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa'

Liên quan việc xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa theo chủ trương của Tỉnh ủy tại Công văn số 5258CV/TU ngày 5/6/2018, ông Bùi Đình Long - Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, hiện nay UBND tỉnh chưa chốt phương án, hay có kế hoạch cụ thể gì.

Cống Hiệp Hòa, nơi vào năm 1978 đã xảy ra vụ tai nạn lao động dẫn đến 98 người hy sinh. Ảnh: Nhật Lân

Nhưng Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho hay, UBND tỉnh sẽ sớm tổ chức một cuộc họp với các ngành, nghe lại tình hình chung để tìm phương án đảm bảo tính khả thi. “Sau cuộc họp bàn cùng các ngành, UBND tỉnh mới chốt phương án, nhưng xu hướng sẽ giao cho địa phương thực hiện…” - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long nói.

Đầu tháng 5/2023, ông Nguyễn Bá Bình (trú tại số 544 Ngô Gia Tự, P. 9, Q. 5, Thành phố Hồ Chí Minh) có đơn gửi Báo Nghệ An, thông tin vào năm 2018, Tỉnh ủy có chủ trương xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa nhưng đến nay vẫn chưa được thực hiện; đồng thời kiến nghị cần quan tâm xây dựng bia chứng tích để tưởng niệm những người đã hy sinh tại công trình cống Hiệp Hòa năm 1978, qua đó giáo dục lịch sử, truyền thống tốt đẹp cho các thế hệ tương lai. Báo Nghệ An sau đó đã xác minh tìm hiểu, đăng tải các bài viết “Hiệp Hòa, lời hứa chưa thành...” (ngày 14/5), “Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lý giải việc chưa xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa” (18/5), “Cần sớm triển khai xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa” (25/5).

Bìa bài viết "Hiệp Hòa, lời hứa chưa thành..." trên Báo Nghệ An điện tử. Ảnh: Nhật Lân

Lá đơn kiến nghị của ông Nguyễn Bá Bình cũng được gửi đến UBND tỉnh. Vào năm 2020, Sở NN&PTNT là đơn vị được UBND tỉnh giao nghiên cứu, thực hiện xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa. Vì vậy, sau đó UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo Sở NN&PTNT trả lời kiến nghị của ông Nguyễn Bá Bình.

Ngày 1/6/2023, tại Văn bản số 1939/SNN-QLXD về việc trả lời kiến nghị của ông Nguyễn Bá Bình, Sở NN&PTNT đánh giá về sự cần thiết của việc xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa: “Việc xây dựng Bia chứng tích tại cống Hiệp Hòa, xã Hòa Sơn, huyện Đô Lương là việc làm rất có ý nghĩa để tưởng niệm các nạn nhân đã tử nạn trong quá trình xây dựng cống Hiệp Hòa năm 1978, thể hiện tinh thần “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam”.

Đồng thời, diễn giải nguyên nhân dẫn đến chưa thực hiện xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa như sau: “Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Nghệ An; Sở Nông nghiệp và PTNT đã tổ chức lập hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công hạng mục Bia tưởng niệm cống Hiệp Hòa tại lý trình K7+274 bờ phải kênh chính, tại địa phận xã Hòa Sơn, huyện Đô Lương, thuộc Dự án Khôi phục, nâng cấp hệ thống thủy lợi Bắc Nghệ An (JICA2); sử dụng nguồn vốn vay JICA và vốn đối ứng Trung ương; gửi xin ý kiến và nhận được trả lời từ các cơ quan: Tỉnh đoàn Nghệ An; Sở Văn hóa và Thể thao; Sở Xây dựng.

Nghĩa trang những người hy sinh tại cống Hiệp Hòa ở xã Thanh Liên. Ảnh: CTV

Tuy nhiên, sau khi rà soát lại, Sở Nông nghiệp và PTNT nhận thấy: Việc thực hiện hạng mục nêu trên chưa phù hợp với nguyên tắc cơ bản trong quản lý nhà nước về vốn ODA, vốn vay ưu đãi (Mục 2, Điều 6, Nghị định số 114/2021/NĐ-CP ngày 16/12/2021) và không phù hợp với mục tiêu tổng quát của dự án (thông qua việc đầu tư sửa chữa, nâng cấp các công trình đầu mối, hệ thống kênh mương và cơ sở vật chất nhằm góp phần đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, xóa đói, giảm nghèo, đồng thời tăng cường năng lực cho đội ngũ quản lý và người hưởng lợi trong khai thác, vận hành có hiệu quả hệ thống công trình thủy lợi). Do vậy, để đảm bảo đúng quy định hiện hành của Nhà nước và không trái với quy định của Nhà tài trợ, Sở Nông nghiệp và PTNT không sử dụng nguồn vốn vay JICA để đầu tư xây dựng Bia tưởng niệm cống Hiệp Hòa, Dự án Khôi phục, nâng cấp hệ thống thủy lợi Bắc Nghệ An (JICA2).

Đối với nội dung này, Sở Nông nghiệp và PTNT đã báo cáo UBND tỉnh tại Văn bản số 3671/SNN-QLXD ngày 12/10/2022 về việc dừng thực hiện hạng mục. Trên website https:/baonghean.vn/ ngày 18/5/2023 cũng đã đăng tải bài viết có tựa đề “Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An lý giải việc chưa xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa” của tác giả Nhật Lân. Sở Nông nghiệp và PTNT trả lời để ông Nguyễn Bá Bình được biết”.

“Đô Lương sẵn sàng nhận nhiệm vụ…”

Đây là trao đổi của ông Bùi Duy Đông - Bí thư Huyện ủy Đô Lương khi PV Báo Nghệ An trao đổi về xu hướng giao cho địa phương xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa, như Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long đã nêu ra ở trên.

Theo ông Bùi Duy Đông, cấp ủy và chính quyền huyện Đô Lương sẵn sàng nhận trách nhiệm xây dựng công trình Bia chứng tích cống Hiệp Hòa nếu được UBND tỉnh giao nhiệm vụ.

Theo Bí thư Huyện ủy Đô Lương, việc xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa là cần thiết, đáp ứng mong mỏi nhiều năm của người thân những người đã khuất, của xã hội; và đã được Tỉnh ủy đồng ý chủ trương năm 2018. Tuy nhiên, trước đây việc xây dựng Bia chứng tích cống Hiệp Hòa đã được UBND tỉnh giao Sở NN&PTNT thực hiện. Vì vậy, nếu UBND tỉnh chuyển giao cho huyện Đô Lương thực hiện, cần phải đảm bảo quy trình, có họp bàn, có kết luận, có văn bản giao nhiệm vụ…

Gần cống Hiệp Hòa, nhiều năm qua chỉ có một am nhỏ hương khói những người hy sinh năm 1978. Ảnh: Nhật Lân

Bí thư Huyện ủy Đô Lương Bùi Duy Đông nói: “Việc xây dựng công trình Bia chứng tích cống Hiệp Hòa liên quan đến đất đai, đầu tư công…, vì vậy, nếu giao huyện Đô Lương thực hiện cũng phải đảm bảo trình tự theo quy định. Đô Lương sẵn sàng nhận nhiệm vụ tỉnh giao, xem đây là nhiệm vụ chính trị để nỗ lực hoàn thành…”.