Dịch bùng phát mạnh
Trên địa bàn TP.Vinh, chăn nuôi gia súc tập trung chủ yếu ở các xã ngoại thành. Sau hơn 1 năm dịch tả lợn châu Phi được khống chế thì đến tháng 9/2023, dịch bệnh này đã bùng phát trở lại trên địa bàn thành phố, xuất phát từ ổ dịch tại xã Hưng Chính từ đó lây lan sang các nơi khác.
Theo thống kê từ Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp TP.Vinh, chỉ sau 2 tháng xuất hiện ổ dịch đầu tiên, đến ngày 25/11, toàn thành phố đã có 8 địa phương xuất hiện dịch tả lợn châu Phi, tập trung chủ yếu ở các xã ngoại thành bao gồm: Hưng Chính, Nghi Ân, Nghi Đức, Nghi Kim, Nghi Liên, Hưng Hoà, Hưng Lộc và phường Đông Vĩnh. Số lượng lợn buộc phải tiêu huỷ là 322 con, tổng trọng lượng trên 21 tấn. Trước tình trạng dịch lây lan nhanh, thành phố Vinh đã ban hành các văn bản chỉ đạo phường xã, người chăn nuôi, hộ kinh doanh siết chặt các biện pháp phòng chống dịch.
Điều đáng nói, không chỉ xuất hiện tình trạng lợn ốm chết tại chuồng trại mà việc người dân vứt xác lợn bừa bãi ra môi trường vẫn xảy ra trên địa bàn thành phố. Trong sáng 24/11, người dân phường Vinh Tân đã phát hiện xác lợn nặng gần 1 tạ, đang trong quá trình phân huỷ nổi lềnh bềnh trên sông Vinh theo hướng từ Hưng Chính, Cửa Nam về Vinh Tân. Chính quyền địa phương đã huy động lực lượng để vớt lên và tiêu huỷ theo quy định.
Mặc dù tổng đàn lợn không nhiều so với các địa phương khác, tuy nhiên, khả năng lây lan dịch bệnh trên địa bàn thành phố lại ở mức cao. Nguyên nhân do chăn nuôi nhỏ lẻ, xen kẽ trong dân cư, không khoanh vùng tại một điểm tập trung để kiểm soát dịch bệnh. Các hộ dân thường có thói quen sử dụng thức ăn dư thừa từ quán ăn, nhà hàng, chưa qua nấu chín về cho lợn ăn trực tiếp; việc áp dụng các biện pháp an toàn sinh học để phòng, chống dịch bệnh còn hạn chế.
Ngoài ra, thành phố Vinh là địa phương có lượng tiêu thụ thịt lớn mỗi ngày, do đó, việc vận chuyển, kinh doanh thịt lợn rất sôi động trên nhiều khu chợ, tuyến đường, cửa hàng… nếu không kiểm soát chặt chẽ thì mầm bệnh có thể bùng phát tại nhiều địa phương.
Khó tìm được điểm tiêu huỷ lợn
Theo quy định, khi dịch tả lợn châu Phi xảy ra bắt buộc phải tiêu huỷ đàn lợn nhiễm bệnh. Mặc dù vậy, với đặc thù đất chật người đông, nhà cửa san sát thì việc tìm được địa điểm khả thi trên địa bàn thành phố để tiêu huỷ lợn bệnh không phải là điều dễ dàng.
Xã Nghi Ân là địa phương có diễn biến dịch phức tạp nhất trên địa bàn thành phố Vinh. Đến nay, toàn xã đã tiêu huỷ 139 con lợn bệnh, trọng lượng gần 9 tấn, chiếm khoảng 40% tổng trọng lượng lợn dịch toàn thành phố. Trong những ngày qua, việc tìm được vị trí tiêu huỷ lợn rất khó khăn.
Ông Chu Văn Mai – Chủ tịch UBND xã Nghi Ân cho biết: Trên địa bàn có tổng đàn khoảng 1.000 con, từ thời điểm dịch tả lợn châu Phi xảy ra, số lượng lợn nhiễm bệnh tăng lên. Đối với các hộ chỉ chết 1 – 2 con nhỏ lẻ, có đất vườn trống thì chúng tôi chỉ đạo chôn lấp tại chỗ, đào sâu và phun thuốc, vôi bột diệt mầm bệnh. Nhưng đối với những đàn lớn, buộc phải chôn xa khu dân cư thì địa phương phải huy động máy móc, tìm kiếm địa điểm hợp lý để tiêu huỷ. May mắn là có một số cồn, bãi nằm cách nhà dân từ 1 – 2 km nên đã được lựa chọn để chôn lợn. Nếu thời gian tới, dịch tiếp tục lây lan, số lợn chết tăng thì việc xác định địa điểm tiêu hủy lợn chắc chắn sẽ gặp khó...
Trong ngày 24/11, trên địa bàn xã Hưng Lộc cũng xảy ra tình trạng lợn chết do nhiễm dịch tả lợn châu Phi với tổng số 4 con, trọng lượng khoảng 200kg . Chính quyền địa phương đã thực hiện tiêu huỷ lợn tại khu vực nghĩa trang, gần với tuyến đường Hải Thượng Lãn Ông. Nhiều người dân sau khi biết thông tin đã phản đối vì cho rằng địa điểm này gần với khu vực dân cư, tiềm ẩn ô nhiễm môi trường, bùng phát dịch bệnh.
Trao đổi với P.V, chính quyền xã Hưng Lộc xác nhận đã huy động máy móc và lực lượng để tiêu huỷ lợn tại khu vực nêu trên vào sáng 24/11. Theo lý giải của xã Hưng Lộc thì do hiện nay quỹ đất eo hẹp, không có vị trí chôn, nên phải chôn ở khu vực gần nghĩa trang, cách xa dân. Ngoài ra trong lúc chôn cũng đã đào hố sâu để đảm bảo môi trường sau này.
Sau khi người dân phản ánh, địa phương đã tiến hành kiểm tra lại vị trí chôn cũng như sẽ tăng cường thêm các biện pháp phòng dịch như bổ sung vôi, hoá chất, đảm bảo không để dịch không lây lan, không bốc mùi khi xác lợn phân huỷ. Đồng thời sẽ tìm kiếm vị trí tiêu huỷ lợn khả thi nếu tiếp tục xảy ra tình trạng lợn chết trong thời gian tới.
Trong đợt bùng dịch cao điểm trước đây, khi dịch xuất hiện trên địa bàn phường Hưng Bình – nằm ở trung tâm thành phố, do không có đất để tiêu huỷ lợn, phường Hưng Bình phải liên hệ với xã Nghi Liên để xin “chôn lấp nhờ” lợn bệnh, việc chôn gia súc ở khu vực nội thành hiện nay là điều không thể.
Đại diện Phòng Kinh tế, UBND thành phố Vinh cho biết, dự báo thời gian tới, tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, thêm vào đó, mưa kéo dài nên mầm bệnh dễ lây lan, phát tán rộng, UBND thành phố Vinh đã có công văn chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh công tác phòng chống dịch bệnh, nghiêm cấm tiêu thụ lợn nhiễm bệnh, tiêu huỷ lợn bệnh phải đảm bảo các quy trình phòng dịch, đảm bảo môi trường cũng như hạn chế tối đa khả năng lây lan dịch./.
