Thủ đoạn 'nuốt tiền' của đường dây lừa đảo xuất khẩu lao động

Từ những lá đơn tố cáo…

Cách đây gần 4 năm, bà N.T.T. (Diễn Châu) chuyển gần 200 triệu đồng cho Trần Thị Thu để cho người con gái đầu được đi Hàn Quốc. Nhưng đến nay dù con gái của bà đã “yên bề gia thất” mà vẫn chưa thể sang được Hàn. Gia đình đã nhiều lần gặp gỡ Thu để đòi lại tiền nhưng số tiền gia đình bà nhận lại cũng chẳng đáng là bao.

Bà N.T.T chia sẻ: Tại thời điểm đó, gia đình cũng mong muốn cháu được đi làm sang đó kiếm tiền trả nợ cũng như kiếm ít vốn về lập nghiệp. Tin lời Thu, chúng tôi đã bán đi phần ruộng để chạy cho con. Thế nhưng đến nay, việc thì không có, mà tiền thì chúng tôi chỉ mới nhận lại được hơn 30 triệu đồng.

Trường hợp gia đình bà N.T.T chỉ là số ít trong 64 gia đình bị rơi vào bẫy của giám đốc “siêu lừa”.

Khoảng giữa năm 2019, nhiều đơn tố cáo từ khắp nơi trên địa bàn tỉnh gửi về Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nghệ An. Tất cả các đơn tố cáo đều cùng nội dung có dấu hiệu bị lừa đảo bởi công ty chuyên xuất khẩu lao động (XKLĐ) trên địa bàn.

Từ những thông tin cơ bản trong các đơn tố cáo, một số điều tra viên đã được cử đi thu thập chứng cứ. Qua điều tra bước đầu, được biết đơn vị nhận tiền để chạy cho các gia đình nạn nhân đi XKLĐ là Công ty TNHH Hệ thống giáo dục quốc tế Future Nghệ An đóng tại số 113 Đặng Thai Mai (TP. Vinh, Nghệ An), công ty này treo biển quảng cáo có thể đưa người đi du học hoặc XKLĐ sang các nước Úc, Đài Loan, Hàn Quốc, Singapore,… Người đứng đầu kiêm giám đốc công ty là bà Trần Thị Thu (SN 1983), trú tại xã Nghi Kim, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An.

Tuy nhiên, tại thời điểm điều tra, trụ sở công ty đã “cửa đóng then cài”, không một ai có thể liên lạc được với người trực công ty. Bên cạnh đó, các điều tra viên cho biết, những thông tin được in trên biển quảng cáo cũng không đúng với nội dung giấy phép hoạt động mà công ty được cấp. Xác định đây là vụ lừa đảo có quy mô, các điều tra viên đã khoanh vùng các đối tượng và tiến hành tạm giữ giám đốc công ty để điều tra.

Ngày 20/5/2020, Trần Thị Thu bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nghệ An bắt giữ nhưng do đang mang thai nên được tại ngoại phục vụ điều tra. Tại CQĐT, Trần Thị Thu đã khai nhận toàn bộ hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của mình.

Những ước mơ dở dang

Tháng 10/2018, Trần Thị Thu thành lập Công ty TNHH Hệ thống giáo dục quốc tế Future Nghệ An. Công ty này do Thu làm giám đốc. Dù công ty không có chức năng đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng nhưng Thu vẫn đăng tải thông báo tuyển dụng, đào tạo lao động có nhu cầu làm việc ở Hàn Quốc, Canada, Nhật Bản, Úc...

Để tạo lòng tin cho những người có nhu cầu đi làm việc, du lịch ở nước ngoài, Thu sử dụng Facebook, Zalo cùng nhiều trang quảng cáo để đăng tải các đơn hàng tuyển người lao động đi làm việc tại các công ty Samsung ở Hàn Quốc, Canada và thủ tục đi du lịch một số nước châu Âu với lời cam kết “trao tiền khi người nhận việc”.

Qua những thông tin mà Thu đăng tải, nhiều lao động ở Nghệ An và Hà Tĩnh đã tin tưởng và đến trụ sở công ty xin tư vấn, đăng ký đi nước ngoài. Tất cả những người dân khi đến công ty đều được Thu cam kết sau 6 tháng kể từ khi nộp hồ sơ, người lao động có thể bay.

Nhằm gia tăng lòng tin của những người có nhu cầu đi nước ngoài, Trần Thị Thu thuê địa điểm, giáo viên tổ chức mở lớp học tiếng Hàn, tiếng Anh cấp tốc để phục vụ cho việc đi lao động... Ngoài việc đáp ứng đủ các giấy tờ xuất ngoại, người lao động phải đóng tiền học ngoại ngữ, học định hướng và chi phí hoàn thiện các thủ tục.

Tất cả những lao động cho biết, Trần Thị Thu yêu cầu các lao động bắt buộc phải hoàn thành đầy đủ các khoản tiền ban đầu, bà Thu yêu cầu họ phải đổi sang tiền USD để nộp, không cho nộp tiền Việt Nam đồng.

Tuy nhiên, khi tất cả số lao động đã đóng xong tiền mà các lớp học cấp tốc đã học được một số buổi thì cuối tháng 5/2019, Công ty TNHH Hệ thống giáo dục quốc tế Future đột ngột dừng việc tổ chức các buổi dạy. Nhiều người hết sức bất ngờ khi không chỉ lớp học mà công ty cũng đóng cửa không rõ lý do. Nghi có chuyện chẳng lành, các gia đình có người lao động tìm cách liên lạc với giám đốc công ty thì người này có thái độ trốn tránh.

Với mong muốn có vốn để mở cửa hàng điện thoại, chị P.T.P.T (Nghi Lộc) cũng đã lựa chọn cách đi XKLĐ để kiếm vốn làm ăn. Được hứa hẹn 6 tháng sau khi nộp hồ sơ sẽ được “xuất ngoại”, gia đình chị P.T.P.T đã gom góp được 120 triệu đồng để nộp cho Thu làm thủ tục ban đầu. Thế nhưng, giấc mơ cửa hàng riêng nay đã biến mất, không chỉ vậy còn để lại cho gia đình chị khoản nợ không nhỏ.

Theo một số người lao động chia sẻ, vào khoảng đầu năm 2018, Trần Thị Thu làm văn phòng đại diện cho một công ty chuyên về xuất khẩu lao động có trụ sở tại Hà Nội. Được cử làm nhân viên văn phòng tại chi nhánh TP. Vinh. Trần Thị Thu chỉ có nhiệm vụ tư vấn và thu hồ sơ của người lao động có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài rồi chuyển cho công ty chính.

Tuy nhiên, sau một thời gian, Thu xin nghỉ việc với lý do ra lập công ty riêng. Với lòng tham của mình, Thu đã tạo ra bẫy việc làm khiến cho nhiều lao động không mảy may nghi ngờ. Chỉ đến khi trụ sở công ty đóng cửa nhiều người mới biết mình bị lừa.

Qua điều tra, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Nghệ An kết luận, chỉ trong vòng 2 năm, đã có 64 lao động người Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Ninh sập bẫy của giám đốc “hơi” Trần Thị Thu với số tiền bị chiếm đoạt lên tới gần 3 tỷ đồng.

Giám đốc “hơi” hầu tòa

Cuối tháng 3/2021, TAND tỉnh Nghệ An mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Trần Thị Thu (SN 1983), trú xã Nghi Kim, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Tại phiên tòa, Trần Thị Thu thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng truy tố. Bị cáo Thu cho biết, nắm bắt được nhu cầu nhiều người lao động, Thu đã thành lập công ty và dùng nhiều thông tin giả để khiến cho các nạn nhân tin rằng mình có thể đưa người đi xuất ngoại. Từ đó, chiếm đoạt số tiền của các nạn nhân để vừa phục vụ hoạt động của công ty và tiêu xài cá nhân hết.

Tuy nhiên, khi được hỏi về số tiền bồi thường cho các nạn nhân, Trần Thị Thu trả lời hiện bản thân không có khả năng chi trả, không thể bồi thường được. Câu trả lời của Thu trước HĐXX khiến nhiều lao động bức xúc. Một người phát biểu: “Tin vào lời Thu, chúng tôi phải vay nợ để đóng, có gia đình 3-4 người đăng ký đi, mất hàng trăm triệu đồng. Không đi được, phải ôm nợ khiến gia đình lục đục, vợ chồng vì áp lực nợ nần mà ly thân. Đề nghị HĐXX xử phạt Trần Thị Thu mức án thật nghiêm khắc và buộc bị cáo Thu phải trả lại tiền cho chúng tôi”.

Tại phiên tòa, nhiều lao động chia sẻ vì nghe Thu hứa chắc chắn sẽ bay được nên quyết định nghỉ làm tại công ty mà họ gắn bó nhiều năm. Nhưng sau thời gian dài chờ đợi, họ vẫn không nhận được hợp đồng lao động đi nước ngoài làm việc. Do phải vay tiền để nộp cho Thu và không có thu nhập khi đã nghỉ làm công ty khiến cuộc sống gia đình bị ảnh hưởng. Nhiều gia đình vợ chồng mâu thuẫn vì tiền bạc.

HĐXX nhận định Viện KSND tỉnh Nghệ An truy tố Trần Thị Thu tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Hành vi của Thu đã gây thiệt hại cho người lao động, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự địa phương, số tiền chiếm đoạt lớn.

Tại thời điểm xét xử, Trần Thị Thu đang nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi và đã đền bù cho một số lao động số tiền hơn 100 triệu đồng,… nên được hưởng các tình tiết giảm nhẹ theo quy định. Xem xét toàn diện vụ án, HĐXX tuyên phạt Trần Thị Thu 18 năm tù, thời hạn tù tính từ thời điểm bắt thi hành án. Tòa cũng buộc bị cáo Thu phải hoàn trả hơn 2,8 tỷ đồng còn lại cho các bị hại.

Tại phiên tòa, HĐXX cũng nhắn gửi đến những bị hại nói riêng cũng như những người lao động có ý định học tập và làm việc tại nước ngoài cần tìm hiểu cụ thể các thông tin liên quan đến các công ty dịch vụ XKLĐ, cần tìm hiểu giấy phép hoạt động cũng như thông tin của công ty ở trên các trang thông tin điện tử mà Nhà nước quy định.