Thực hiện đề án hỗ trợ huyện nghèo XKLĐ theo Quyết định 71/CP: Bài 1: Còn "xa" mục tiêu

(Baonghean) - Ngày 29/4/2009, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định 71/2009/QĐ-TTG phê duyệt Đề án hỗ trợ các huyện nghèo đẩy mạnh xuất khẩu lao động (XKLĐ) góp phần giảm nghèo bền vững giai đoạn 2009 - 2020. Thực hiện đề án, 5 năm qua, các huyện nghèo của tỉnh là Quế Phong, Tương Dương và Kỳ Sơn mặc dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng con số lao động được xuất khẩu còn xa vời với mục tiêu đặt ra. 

Có thể nói, Đề án hỗ trợ các huyện nghèo đẩy mạnh xuất khẩu lao động góp phần giảm nghèo bền vững giai đoạn 2009 - 2020 là một cơ hội để người dân của 61 huyện nghèo thuộc Nghị quyết 30a của Chính phủ đi lao động ở nước ngoài được hưởng chính sách hỗ trợ cho vay vốn thông qua Ngân hàng Chính sách - Xã hội. Theo mục tiêu của đề án, mỗi huyện nghèo 1 năm đưa 100 người là dân tộc thiểu số thuộc gia đình nghèo đi XKLĐ.
Một quyết định thiết thực là vậy, tuy nhiên, đã qua thời gian 5 năm thực hiện tại 3 huyện nghèo của tỉnh là Quế Phong, Tương Dương và Kỳ Sơn, nhưng chưa mang lại hiệu quả khả quan. Theo báo cáo khảo sát của HĐND tỉnh, từ năm 2009 đến nay, 3 huyện nghèo nói trên mới có 493 người đi XKLĐ theo Quyết định 71/CP. Trong đó, Quế Phong có 351 người, Tương Dương 69 người, Kỳ Sơn 119 người (trong đó phần lớn đi theo Quyết định 71/CP). Như vậy, nhìn chung cả 3 huyện mới đạt 33% so với mục tiêu của đề án. 
Phát tài liệu tuyên truyền XKLĐ theo Quyết định 71/CP  tại huyện Quế Phong.
Phát tài liệu tuyên truyền XKLĐ theo Quyết định 71/CP tại huyện Quế Phong.
Nguyên nhân nào khiến 3 huyện nghèo của tỉnh có số con em đi XKLĐ theo Quyết định 71/CP thấp?. Trước hết, phải khẳng định, chất lượng lao động của con em các huyện nghèo thấp kém về trình độ văn hóa, tay nghề, ngoại ngữ, ý thức tổ chức kỷ luật; ngại học tập, sức khỏe không đảm bảo và tư tưởng không muốn xa quê, xa anh em, người thân. Phần lớn con em đến tuổi trưởng thành ở vùng sâu, vùng xa của các huyện nghèo mới học xong cấp 2, chưa được đào tạo tay nghề, quen với tập quán sản xuất lạc hậu, tùy tiện trong lao động. Trong khi yêu cầu phía sử dụng lao động ở nước ngoài là phải có tay nghề, chấp hành nghiêm ý thức kỷ luật lao động. Đặc biệt với thị trường lao động ở Hàn Quốc, Nhật Bản những yếu tố đó đòi hỏi càng phải cao hơn. 
Qua các đợt tư vấn, tuyển dụng lao động cho thấy, tỷ lệ thanh niên không đáp ứng yêu cầu về sức khỏe, do mắc các bệnh xã hội cao: giang mai, nghiện hút, viêm gan B... Theo tìm hiểu của chúng tôi tại 3 huyện, được biết, tỷ lệ lao động không đủ sức khỏe vòng sơ tuyển khoảng 35%, tỷ lệ lao động không đủ sức khỏe vòng tuyển chính thức để đi XKLĐ ở nước ngoài là 15%. Từ đó, gây khó khăn đến công tác tư vấn, đưa người đi XKLĐ đối với doanh nghiệp, dẫn đến số doanh nghiệp tham gia chương trình XKLĐ theo Quyết định 71/CP vào địa bàn giảm dần, hoặc không tích cực trong việc vận động cùng địa phương thực hiện.
Mặt khác, thị trường XKLĐ chủ yếu là Malaysia, các nước Trung Đông, thu nhập thấp, không hấp dẫn người lao động. Chị Moong Thị Duyên ở bản Bình Sơn 1, xã Tà Cạ (Kỳ Sơn), cho biết, bản thân đi XKLĐ sang Malaysia từ năm 2011, làm công nhân tại một công ty chế biến hải sản, công việc hàng ngày vất vả, nhưng mỗi tháng chỉ được nhận mức lương 5 - 6 triệu đồng. Còn anh Moong Văn Khuyên (SN 1991) nói: “Tôi không đi XKLĐ vì ngại học tiếng, học nghề, không quen với môi trường làm công nhân trong công ty. Hơn nữa, trong bản đã có nhiều người đi Malaysia nhưng hiệu quả không cao, không có nhiều tiền về cho gia đình...”.
Nhiều con em sang nước ngoài, không quen với quy định làm việc nghiêm ngặt của công ty, trốn ra ngoài lao động bất hợp pháp, hoặc sau khi hết hạn hợp đồng không về nước, ở lại lao động tự do bên nước sở tại. Ông Cụt Văn Thế - quyền Chủ tịch UBND xã Phà Đánh, huyện Kỳ Sơn, cho biết: Tại 4 bản Huồi Nhúng, Phà Khảo, Phà Khốm và Kim Đa đã có 17 người đi XKLĐ sang Malaysia. Ông Thế không biết có ai trong số đó được đi XKLĐ theo Quyết định 71/CP, nhưng theo ông thì phần lớn số con em đã và đang đi XKLĐ sang Malaysia không mang lại hiệu quả kinh tế cho gia đình. Có những trường hợp không chấp hành ý thức, tổ chức kỷ luật của công ty, hoặc công ty không có việc làm thường xuyên, trốn ra làm ngoài bất hợp pháp; đã có những trường hợp về “tay không” sau 2 - 3 năm lao động ở nước ngoài.
Ông Kha Đình Phê, Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Tương Dương, cho rằng: Sở dĩ địa phương có số người đi XKLĐ theo Quyết định 71/CP ít là do thu nhập của người lao động ở Malaysia thấp. Thủ tục vay tiền ngân hàng khó ở chỗ, nhiều công ty tư vấn XKLĐ không làm theo chương trình của Quyết định 71/CP, trong khi con em muốn được đi theo đề án này của Chính phủ. Bên cạnh đó, có những công ty thực hiện chính sách của Quyết định 71/CP, nhưng khi làm thủ tục giải ngân, thì đơn vị đó không có giấy giới thiệu của Cục Quản lý lao động ngoài nước, nên ngân hàng không giải ngân được vốn, người lao động không thể xuất cảnh được; hiện vẫn còn 9 người ở các xã Lượng Minh và Tam Quang (Tương Dương) đi theo hợp đồng của Công ty CP đầu tư Vĩnh Cát, chưa xuất cảnh được vì lý do trên. Ông Kha Đình Phê cho biết thêm: Do đi XKLĐ sang Malaysia thu nhập thấp, trong khi đó người lao động ở vùng miền núi này không quen với tác phong làm việc ở công ty, nên hiện nay nhiều thanh niên sang Lào, Trung Quốc, hay vào các thành phố lớn, tìm kiếm việc làm bằng lao động phổ thông... Ở Huyện Kỳ Sơn, theo chị Xá Thị Xí - Bí thư Huyện đoàn, cho biết: Nhiều đoàn viên, thanh niên không mặn mà với XKLĐ sang Malaysia, vì thu nhập thấp, mà tự tìm kiếm việc làm; như hiện nay có gần 100 đoàn viên, thanh niên ở các xã Hữu Kiệm, Mường Ải đi làm ăn xa không rõ địa chỉ.
Nhiều trường hợp sau khi hoàn tất mọi thủ tục về hợp đồng XKLĐ, nhưng đến ngày xuất cảnh lại bỏ không có lý do. Tình trạng này, gặp nhiều nhất tại huyện Quế Phong. Theo ông Nguyễn Trung Kiên, người phụ trách XKLĐ của Công ty Cổ phần SimCo Sông Đà, đóng tại khối 2, Thị trấn Kim Sơn (Quế Phong), cho biết: Mặc dù hàng năm lực lượng lao động trẻ đăng ký đi XKLĐ theo Quyết định 71/CP khá nhiều, nhưng tỷ lệ được đi rất ít, nguyên nhân do sức khỏe không đảm bảo hoặc bỏ dở nguyện vọng. Ví như, từ tháng 1/2014 đến tháng 5/2015, có 176 người làm hồ sơ đi XKLĐ qua Công ty Cổ phần SimCo Sông Đà, nhưng chỉ có 80 người xuất cảnh, còn lại 57 người không đạt sức khỏe, 39 người bỏ dở chừng. Nhiều trường hợp, đến ngày xuất cảnh, không có mặt để làm thủ tục, liên lạc với gia đình, thì nhận được câu trả lời “không đi nữa”. Những trường hợp như thế, phía người dân đành phải chịu thiệt, là ôm món nợ ngân hàng. Từ thực tế đó, dẫn đến Công ty Cổ phần SimCo Sông Đà gặp rất nhiều trở ngại trong quá trình tư vấn, tuyển người đi XKLĐ theo Quyết định 71/CP. 
Từ thực tế trên cho thấy, triển khai thực hiện công tác XKLĐ theo Quyết định 71/CP gặp rất nhiều khó khăn đối với các huyện nghèo. Song, khó chứ không phải không làm được và là việc cần thực hiện tốt, bởi vậy giai đoạn tiếp theo các cấp, ngành liên quan ở các huyện nghèo cần có tư duy mới, quan trọng hơn là thay đổi cách tuyên truyền, hướng cho thế hệ trẻ một con đường tìm kiếm việc làm ổn định, để XKLĐ thực sự là kênh xóa nghèo bền vững cho từng địa phương...  
(Còn nữa)
Xuân Hoàng 

tin mới

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Được ví như những người “truyền lửa” thắp sáng những giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc thiểu số, hiện những người cao tuổi ở miền Tây xứ Nghệ vẫn ngày đêm trao truyền những giá trị văn hoá của dân tộc mình với mong ước bảo tồn, gìn giữ cho muôn đời sau.

Ông Lang Vi Tịnh kể chuyện xưa của dòng họ cho cháu gái của mình. Ảnh Thành Chung

Chuyện về một dòng họ nổi tiếng ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ở  miền núi tỉnh Nghệ An, dòng họ Lang Vi được xem là "danh gia vọng tộc" với 3 đời liền có thành viên giữ chức Tri phủ phủ Tương Dương. Sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, dòng họ Lang Vi cũng đã và đang có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng quê hương, đất nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

(Baonghean.vn) - Chiều 30/7, trong chương trình công tác tại Nghệ An, Thượng tướng Trần Quang Phương - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội đã đến thăm, động viên cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ, huyện Quế Phong và hộ nghèo tại xã Thông Thụ, huyện Quế Phong.

Điểm tái định cư

Người dân vùng lũ Kỳ Sơn thấp thỏm chờ tái định cư

(Baonghean.vn) - Cơn lũ quét lịch sử vào tháng 10/2022 đã khiến hàng trăm hộ dân Kỳ Sơn bị mất nhà cửa. Sau gần 1 năm chờ đợi, người dân vùng lũ vẫn chưa có nơi ở mới, nhiều hộ buộc phải dựng nhà tạm để sống trong khi mùa mưa lũ lại sắp cận kề.

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.