Thương về bản Mát
(Baonghean) - Nhân dịp về dự tổng kết 10 năm huyện điểm văn hoá Quỳ Hợp, chúng tôi có dịp tới thăm bản Mát (xã Đồng Hợp), một trong những bản khó khăn nhất của huyện để tìm hiểu đời sống cũng như tâm tư, nguyện vọng của bà con các dân tộc nơi đây.
Bản Mát cách trụ sở UBND xã Đồng Hợp khoảng 7 km. Vào bản phải đi qua nhiều đoạn đường gập ghềnh, khúc khuỷu, với những dốc cao lởm chởm đá. Tiếp chuyện chúng tôi, Trưởng bản Lương Văn Thương (46 tuổi) và Bí thư Chi bộ Vi Đức Hoài (47 tuổi) cho biết: Bản Mát 100% là người Thái, có 64 hộ với 274 nhân khẩu. So với 15 xóm, bản của xã Đồng Hợp, bản Mát là bản nghèo nhất, hầu như không có gì: Không điện lưới quốc gia, không lớp học mẫu giáo và nhà trẻ, không có nhà văn hoá cộng đồng, kể cả Chương trình 135 thì bản Mát cũng không được ưu tiên chế độ gì và không thuộc diện được hưởng. Vì không có điện, cho đến nay, đời sống văn hoá của dân bản vẫn đang hết sức tăm tối, ánh sáng văn minh đến tận ngày hôm nay vẫn chỉ là mơ ước xa vời, không biết đến bao giờ bản mới có điện. Nguy cơ lớn nhất của bản Mát hiện nay là đói nghèo và thất học. Hiện cả bản còn có tới 40 hộ nghèo, đói, những hộ còn lại cũng chỉ ở mức trung bình, không có hộ khá và giàu. Thu nhập bình quân chưa đầy 3 triệu đồng/người/năm. Chỉ có ít ruộng lúa nước, dân bản làm không đủ ăn. Về nhà ở thì hiện nay đỡ khổ hơn vì có chương trình 134 của Nhà nước hỗ trợ cho xây nhà nhưng mới chỉ được hơn 10 hộ, số hộ ở nhà vách nứa, lợp tấm prôximăng còn rất nhiều. Đói nghèo đi với thất học, vì đường sá đến lớp xa, không có phương tiện, không có tiền mua sách, vở, bút mực cho nên đa số con em bản Mát chỉ học hết tiểu học rồi bỏ. Thanh niên trong bản chỉ học hết cấp 2, không có ai học lên THPT. Tuổi trung niên trở lên 100% mù chữ. Ông Vi Đức Hoài - Bí thư Chi bộ còn cho biết thêm: "Vì chưa có nhà văn hoá cộng đồng cho nên mỗi khi có hội họp đều phải mượn nhà dân. Vì không có điện nên các em học sinh phải học bằng đèn dầu tù mù mà dầu cũng không có mà mua, nếu mua phải đi từ 10 - 12km. 100% thanh niên trong bản không thể theo học được và không có việc làm. Bản Mát không có ti vi, không có sách báo, tối đến nhà nào biết nhà nấy vì thiếu ánh sáng điện... Biết đến bao giờ bản chúng tôi mới có điện. Được biết, dự án điện cho 2 xóm đã có, nhưng ngay lãnh đạo xã cũng không biết đến bao giờ sẽ làm được, tất cả phụ thuộc vào dự án cấp trên mà thôi.
Nguyện vọng thiết tha duy nhất của người dân bản Mát là được cấp trên quan tâm sửa chữa đường vào bản, đưa điện lưới quốc gia về bản, giúp đỡ về kinh phí để bản xây dựng nhà văn hoá cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng đời sống văn hoá, tinh thần và vật chất cho người dân.
Vũ Ba Lan