Tổng kết công tác thi hành Bộ Luật Hình sự năm 1999

(Baonghean.vn) - Ngày 15/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác thi hành Bộ luật Hình sự năm 2009. Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ dự và chỉ đạo hội nghị. Tại điểm cầu Nghệ An, đồng chí Thái Văn Hằng - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì hội nghị.

Toàn cảnh hội nghị trực tuyến tại điểm cầu Nghệ An

Tại hội nghị, lãnh đạo Bộ Tư pháp đã trình bày báo cáo tóm tắt tổng kết thực tiễn thi hành Bộ luật Hình sự và định hướng xây dựng dựng Bộ luật Hình sự sửa đổi. Báo cáo tổng kết được chia làm 3 phần: Thông báo tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật; những kết quả đạt được của 12 năm thi hành Bộ luật Hình sự; đề xuất kiến nghị sửa đổi cơ bản, toàn diện Bộ Luật hình sự năm 1999.

Theo đó, hiện nay tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật đang có chiều hướng gia tăng và có nhiều diễn biến phức tạp. Xuất hiện một số loại tội phạm xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự nhân phẩm của con người; tội phạm xâm phạm sở hữu; tội phạm ma túy; tội phạm xâm phạm trật tự công cộng, trật tự quản lý hành chính; tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia, phá hoại chính sách đoàn kết... có những phương thức, thủ đoạn phạm tội tinh vi, xảo quyệt. Việc vi phạm pháp luật cũng có những diễn biến phức tạp, đặc biệt trong những lĩnh vực kinh tế, thương mại, sở hữu trí tuệ, thông tin truyền thông, bảo hiểm xã hội... Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là từ những bất cập của nền kinh tế xã hội; hạn chế của hệ thống chính sách pháp luật, công tác tuyên truyền phố biến pháp luật; bất cập hạn chế trong công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật; hạn chế trong công tác quản lý nhà nước, quản lý xã hội, từ gia đình, nhà trường.

Nêu lên những kết quả đạt được của 12 năm thi hành Bộ luật Hình sự trong các công tác điều tra, truy tố, công tác xét xử, báo cáo tổng kết khẳng định những tác động tích cực của Bộ luật Hình sự trong việc quản lý xã hội, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm. Đồng thời, chỉ ra những bất cập, hạn chế trong tổ chức thực hiện; bất cập hạn chế trong chính các quy định; bất cập hạn chế xuất phát từ đòi hỏi của thực tiễn đấu tranh phòng chống tội phạm trong thực tiễn thi hành Bộ Luật hình sự.

Để sửa đổi cơ bản, toàn diện Bộ luật Hình sự năm 1999 đáp ứng được đòi hỏi của thực tiễn, lãnh đạo Bộ Tư pháp đề xuất 6 định hướng cơ bản gồm: Thể chế hóa về mặt hình sự chính sách của Đảng, Nhà nước; hoàn thiện chính sách hình sự theo hướng đề cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện, tôn trọng và đảm bảo thực thi quyền con người, quyền và nghĩa vụ công dân theo Hiến pháp 2013; đổi mới tư duy về tội phạm và hình phạt, về cơ sở của trách nhiệm hình sự, đồng thời khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm; nghiên cứu nội luật hóa những quy định có liên quan của điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; sửa đổi các quy định của Bộ Luật Hình sự liên quan đến tội phạm tham nhũng nhằm đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng chống tham nhũng và yêu cầu thực thi Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tham nhũng; hoàn thiện kỹ thuật lập pháp hình sự theo hướng nâng cao minh bạch, khả thi và tính dự báo trong các quy định của Bộ luật Hình sự.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh vai trò quan trọng của Bộ luật Hình sự và đánh giá cao sự lãnh đạo, chỉ đạo của lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và các địa phương đã thực hiện Bộ luật một cách hiệu quả. Phó Thủ tướng cũng đã chỉ ra những hạn chế, bất cập của Bộ luật Hình sự năm 1999; đồng tình với phương án sửa đổi Bộ luật Hình sự mà Bộ Tư pháp đưa ra và đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục nghiên cứu và đề xuất các giải pháp sửa đổi.

Đại tá Nguyễn Hữu Cầu - Phó Giám đốc Công an tỉnh trình bày tham luận.

Được sự chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, đại diện lãnh đạo Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, các tỉnh, thành phố đã trình bày các tham luận với nội dung tập trung vào thực tiễn thi hành Bộ luật Hình sự năm 1999 và những khó khăn, vướng mắc trong thi hành luật. Tại điểm cầu Nghệ An, đại diện Công an tỉnh đã trình bày tham luận "Thực tiễn thi hành Bộ luật Hình sự năm 1999 trên địa bàn tỉnh Nghệ An - Thực trạng các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của con người; xâm phạm sở hữu - Một số bất cập và kiến nghị sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự". Trong nội dung tham luận, tỉnh Nghệ An đã kiến nghị bổ sung một số hành vi vi phạm ở địa phương chưa được quy định trong Bộ luật Hình sự như các hành vi: thông thầu, mua bán thầu, câu kết làm trái quy định về bảo hiểm, kinh doanh mỹ phẩm không đảm bảo chất lượng...; kiến nghị một số nội dung của Bộ luật Hình sự cần được sửa đổi bổ sung hoặc bãi bỏ.

Theo lãnh đạo Bộ Tư pháp, dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi) đã được Quốc hội khóa XIII quyết định đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của nhiệm kỳ này. Để triển khai xây dựng dự án Bộ luật Hình sự sửa đổi, ngày 10/9/2012, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 1236/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch tổng kết thi hành Bộ luật Hình sự. Hoạt động tổng kết này được xem là một khâu quan trọng nhằm đánh giá thực trạng thi hành Bộ luật Hình sự, rút ra những hạn chế, bất cập của Bộ luật Hình sự trong thực tiễn để từ đó nghiên cứu đề xuất sửa đổi nhằm đáp ứng tốt hơn yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm trong tình hình mới.

Nhật Lân