Trong số báo ra ngày 9 và 10/5, Báo Nghệ An cóbài viết 2 kỳ nêu những "Khuất tất trong khai thác rừng trồng xã Diễn Lợi", phản ánh những sai phạm của UBND xã Diễn Lợi (Diễn Châu) trong việc quản lý và cho doanh nghiệp khác đến khai thác rừng thông của nhân dân. Sau khi nhận được thông tin báo nêu, Huyện uỷ, UBND huyện Diễn Châu đã chỉ đạo các phòng, ban tiến hành kiểm tra, xác minh. Ngày 21/6/2011, UBND huyện Diễn Châu đã có Công văn số 300/UBND- NN báo cáo kết quả xử lý, đồng thời thông tin thêm về vụ việc này như sau:
Thứ nhất, việc các hộ, cá nhân tại xã Diễn Lợi đã được giao đất giao rừng từ năm 1997 và được Hạt Kiểm lâm huyện Diễn Châu chuyển lâm bạ cho UBND xã để giao cho dân nhưng đến nay UBND xã Diễn Lợi vẫn chưa giao cho các hộ, cá nhân mà tự ý giữ lại để làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận QSD đất lâm nghiệp mà không xin ý kiến chỉ đạo của UBND huyện và không trao đổi với các hộ, cá nhân là không đúng với quy định của pháp luật.
Việc UBND xã lập hồ sơ thiết kế khai thác trình lên UBND huyện để thẩm định và cấp phép là đúng với quy định. Tuy nhiên, việc UBND xã giả mạo một số chữ kí của các hộ, cá nhân để hợp lý hoá hồ sơ trước khi trình UBND huyện cấp phép là vi phạm pháp luật. Trách nhiệm này thuộc về UBND xã Diễn Lợi đã không trung thực trong việc lập hồ sơ thiết kế và UBND huyện thiếu kiểm tra cụ thể để phát hiện xử lý kịp thời.
Trong quá trình thực hiện khai thác, đơn vị khai thác đã lợi dụng để khai thác một số cây có D1,3 nhỏ hơn 20 cm (không có trong hồ sơ thiết kế) và khai thác cả hai mặt cây khi cây có D1,3 nhỏ hơn 40 cm là vi phạm quy trình, quy phạm khai thác nhựa thông. Trách nhiệm này thuộc về UBND xã và cơ quan chuyên môn của UBND huyện chưa kiểm tra, giám sát chặt chẽ đơn vị, cá nhân khai thác trong quá trình thi công sau khi cấp phép.
Việc UBND xã trích nguồn thu 20% của đơn vị khai thác để chi trả tiền chăm sóc, bảo vệ cho các hộ, cá nhân nhận trồng rừng hàng năm tương đương theo chế độ bảo vệ của Dự án 661 là không hợp lý vì chế độ bảo vệ rừng của các dự án trước đây là chỉ hỗ trợ công tác bảo vệ rừng cho người dân nhận rừng, còn đây là nguồn thu từ khai thác lâm sản. Vì vậy, trước khi ký kết hợp đồng với đơn vị nhận thầu khai thác, UBND xã phải thống nhất, thoả thuận với các chủ rừng về số tiền (hoặc tỷ lệ %) mà chủ rừng được hưởng trong từng năm khai thác nhựa thông.
Về việc UBND xã kí hợp đồng với đơn vị khai thác là HTX chế biến Nông lâm Quỳnh Văn, huyện Quỳnh Lưu là không vi phạm quy định của pháp luật. Tuy nhiên, việc ký hợp đồng với đơn vị khai thác chỉ được thực hiện sau khi có sự thống nhất của các hộ về phần hưởng lợi của các chủ rừng và có Quyết định cấp phép khai thác của cấp thẩm quyền.
Trước những sai phạm trên, UBND huyện Diễn Châu đã yêu cầu UBND xã Diễn Lợi tiến hành giao lâm bạ cho các hộ, cá nhân theo đúng quy định của pháp luật trước ngày 30/6/2011; đồng thời, kiểm điểm làm rõ trách nhiệm đối với các cán bộ và các cá nhân liên quan trong việc giữ lâm bạ không giao cho dân trong suốt thời gian qua và việc giả mạo chữ ký của các hộ dân để lập hồ sơ thiết kế khai thác nhựa thông.
Riêng đối với diện tích rừng thông UBND xã quản lý (khu vực Động Ghi) giao cho UBND xã phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Hạt Kiểm lâm tiến hành triển khai làm thủ tục để giao đến tận hộ, cá nhân và cộng đồng dân cư có nhu cầu nhận đất nhận rừng.
Ngoài việc giao Hạt Kiểm lâm kiểm tra báo cáo và đề xuất xử lý đối với các tổ chức, cá nhân liên quan vi phạm trong giám sát và thi công khai thác nhựa không đúng thiết kế, sai quy trình, UBND huyện Diễn Châu đã đình chỉ khai thác nhựa thông toàn bộ diện tích mà UBND xã Diễn Lợi kí hợp đồng khai thác với HTX chế biến nông lâm xã Quỳnh Văn.
