Nghệ An: Công khai đấu thầu, mua sắm, tránh xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế

Thiếu cục bộ

Trong thời gian qua, thông tin một bệnh viện hàng đầu ở Nghệ An phải “nhờ” cơ sở vật chất, trang thiết bị của cơ sở y tế khác để tiến hành dịch vụ kỹ thuật cho bệnh nhân khiến nhiều người lo lắng. Tìm hiểu, được biết: Do bệnh nhân đông nên số lượng vật tư, thuốc men thực tế sử dụng đã vượt số lượng nhà thầu cung ứng cho bệnh viện. Thiếu vật tư, thuốc men nên bệnh viện đã phải chuyển gửi bệnh nhân đến cơ sở y tế tuyến dưới và cử bác sĩ xuống thực hiện kỹ thuật điều trị.

Cơ sở y tế thiếu thuốc và vật tư y tế, người dân phải tự đi mua ngoài. Ảnh: Thành Chung

Từ trước đến nay, các đơn vị y tế Nghệ An luôn đáp ứng tốt nhu cầu thuốc, hoá chất, vật tư y tế để phục vụ nhu cầu khám, điều trị của người dân. Ngành y tế Nghệ An đã bám sát, chỉ đạo kịp thời để tình trạng thiếu thuốc, hóa chất và vật tư y tế tiêu hao.

Tuy nhiên, kể từ đầu quý IV/2022, tại một số bệnh viện công lập ở tỉnh đã xuất hiện tình trạng thiếu cục bộ một vài loại thuốc men, vật tư y tế nhất định. Tình trạng thiếu cục bộ này đã khiến người bệnh phải tự mua một số loại thuốc ở bên ngoài. Ông N.Đ.N – một bệnh nhân điều trị tại một bệnh viện ở thành phố Vinh chia sẻ: Trong quá trình nằm viện và thời điểm trước khi ra viện, bác sĩ ở bệnh viện nơi tôi điều trị có kê đơn và yêu cầu người nhà bệnh nhân tự mua thuốc. Gia đình có hỏi thì bác sĩ cho biết là bệnh viện hết thuốc, đang chờ kết quả đầu thầu. Sau này, tôi có tìm hiểu mới biết được một số loại thuốc được kê đơn nằm trong phạm vi thanh toán của bảo hiểm y tế.

Trao đổi về tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế, giám đốc một bệnh viện công lập tuyến tỉnh thở dài: “Thiếu thuốc, vật tư y tế là đương nhiên. Điều này là do nhiều mặt hàng thuốc men, hoá chất, vật tư tiêu hao không có doanh nghiệp tham gia đấu thầu. Tình trạng này đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác khám chữa bệnh. Thiếu thuốc, vật tư thì bệnh viện tìm kiếm những loại thay thế nếu không thay thế được thì đành phải chuyển bệnh nhân lên tuyến trên”.

Trao đổi với Báo Nghệ An, một số lãnh đạo bệnh viện cho biết, có tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế nhưng không quá căng thẳng như một số bệnh viện tuyến trung ương. Trong khi đó, lãnh đạo Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, Bệnh viện Mắt Nghệ An, Bệnh viện Đa khoa Thành phố Vinh khẳng định “đơn vị rất đầy đủ, không có tình trạng thiếu thuốc”.

Theo các nhà quản lý y tế: Hiện nay, nhiều bệnh viện cả tuyến Trung ương và địa phương xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, ảnh hưởng đến công tác khám chữa bệnh. Một trong những lý do chính là sau dịch Covid-19 chuỗi sản xuất bị đứt gãy; mô hình bệnh tật thay đổi, bệnh nhân đông khiến cung và cầu không còn cân bằng. Bên cạnh đó, cơ chế đấu thầu thuốc, hoá chất và vật tư y tế có những bất cập nhất định; văn bản chỉ đạo đến thời điểm này không còn phù hợp khiến trong quá trình đấu giá thuốc, hoá chất, vật tư y tế bị chậm trễ, không đạt mục tiêu. Nguồn thuốc có được thông qua đấu thầu cấp quốc gia thường bị trễ nên bệnh nhân phải mua ngoài…

Về nguyên nhân chủ quan là tâm lý e ngại thực hiện đấu thầu mua thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị sau khi hàng loạt sai phạm nghiêm trọng trong ngành Y tế liên quan đến việc đấu thầu mua sắm thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị được phát hiện, xử lý. Không chỉ các lãnh đạo bệnh viện công lập mà cả các doanh nghiệp cũng e ngại cung cấp mặt hàng thuốc, vật tư y tế.

Tập trung tháo gỡ khó khăn

Để tháo gỡ khó khăn, không để tình trạng thiếu thuốc, hoá chất, vật tư y tế cục bộ lặp lại, Sở Y tế Nghệ An đã có những giải pháp trong công tác đấu thầu thuốc men, vật tư y tế. Cụ thể, Sở Y tế tiến hành đấu thầu tập trung 129 mặt hàng thuốc thuộc danh mục phải đấu thầu tập trung cấp địa phương. Đối với những mặt hàng còn lại, Sở chỉ đạo các đơn vị y tế tự xây dựng, tổ chức đấu thầu để phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình.

Sở Y tế cũng đã tổ chức các lớp tập huấn đấu thầu cho các đơn vị trong ngành; thành lập các tổ hỗ trợ, đặc biệt là thành lập 10 tổ ở tuyến tỉnh, bao gồm các dược sĩ có kinh nghiệm đấu thầu để hỗ trợ các bệnh viện, đơn vị y tế, huyện miền núi; xây dựng các quy trình đấu thầu mẫu để các đơn vị thực hiện; kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị triển khai đảm bảo tiến độ, đúng quy định pháp luật.

Kế hoạch, lộ trình lựa chọn nhà thầu cung ứng thuốc năm 2023 của các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh. Ảnh: Thành Chung

Trong tháng 10/2022, Sở Y tế Nghệ An đã có các Công văn số 4010/SYT- QLD, 4128 /SYT-QLD và 4210/SYT-QLD về việc triển khai kế hoạch tổ chức lựa chọn nhà thầu năm 2023 đối với thuốc do đơn vị tự tổ chức đấu thầu; dự trữ thuốc, hóa chất, vật tư y tế trong thời gian chờ kết quả đấu thầu của năm 2023 gửi cơ Sở Y tế trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Các công văn đã nêu rõ quy trình, lộ trình thực hiện đấu thầu. Sở Y tế yêu cầu các đơn vị tích cực, chủ động triển khai các biện pháp cần thiết để thực hiện theo đúng lộ trình đấu thầu mua sắm hóa chất, vật tư y tế sử dụng năm 2023 đặt ra.

Các đơn vị tiến hành rà soát, đánh giá, xây dựng dự kiến nhu cầu sử dụng thuốc trong năm 2023. Đối với mặt hàng có nhà thầu trúng thầu tiến hành dự trữ lượng hàng đủ sử dụng trong thời gian hoàn thành thủ tục mua sắm theo kết quả đấu thầu năm 2023; đối với mặt hàng không lựa chọn được nhà thầu, tiến hành dự trữ lượng hàng đủ để sử dụng trong thời gian tổ chức đấu thầu lại…nhằm đảm bảo chủ động, kịp thời cung ứng đầy đủ thuốc, hóa chất, vật tư y tế phục vụ cho công tác khám chữa bệnh năm 2023.

Ở thời điểm này, 43 đơn vị y tế công lập ở Nghệ An đã và đang tích cực thực hiện các bước đấu thầu thuốc: Thông báo mời thầu; phát hành hồ sơ mời thầu; đóng, mở thầu; báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ kỹ thuật; phê duyệt kết quả hồ sơ đề xuất kỹ thuật; trình thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu… Dự kiến trong tháng 12/2022 và đầu tháng 01/2023, việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, kết quả trúng thầu ở các đơn vị sẽ được đăng tải.

Được biết, công tác tổ chức đấu thầu thuốc, vật tư y tế để sử dụng trong năm 2023 của các đơn vị y tế hiện đang triển khai thuận lợi; có nhiều doanh nghiệp cung ứng tham gia dự thầu… Song các chuyên gia y tế cũng đưa ra dự báo nguy cơ: Nếu các đơn vị y tế kém năng lực tổ chức đấu thầu (đặc biệt là đơn vị tuyến huyện) tổ chức đấu thầu không thành công thì sang tháng 01 đến tháng 02/2023 có thể xảy ra tình trạng thiếu nhiều thuốc, vật tư y tế. Việc tổ chức đấu thầu bổ sung sẽ mất rất nhiều thời gian.

Dù với bất kỳ lý do nào mà không có thuốc để điều trị là có lỗi nặng với người dân, bệnh nhân. Dược sĩ Trần Minh Tuệ - Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An nêu rõ: Trách nhiệm của lãnh đạo đơn vị y tế trong việc tổ chức đấu thầu thuốc, hoá chất, vật tư y tế cung ứng cho nhu cầu đơn vị là rất lớn. Người đứng đầu cần huy động nguồn lực của đơn vị, huy động sự vào cuộc của các bộ phận, khoa phòng ban cùng tham gia để triển khai vấn đề đấu thầu mua sắm đúng quy định, đúng tiến độ, đủ số lượng và đảm bảo chất lượng… Trong quá trình triển khai đấu thầu, mua sắm, tổ hỗ trợ chuyên môn của ngành sẽ kết nối, hỗ trợ tối đa giúp các đơn vị cùng xử lý các khó khăn, vướng mắc một cách kịp thời./.