Về quan hệ đảng cầm quyền với nhà nước pháp quyền

(Baonghean) - Trong Kết luận Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở” đã nêu quan điểm: “Hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong điều kiện một đảng duy nhất cầm quyền, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế là việc hết sức quan trọng, phức tạp, chúng ta phải vừa làm, vừa rút kinh nghiệm để điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện”.

Từ quan điểm đó, một vấn đề đặt ra cần được nhận thức là mối quan hệ giữa đảng cầm quyền với nhà nước pháp quyền. Vấn đề cơ bản của đảng cầm quyền là nắm bộ máy nhà nước, nguyên tắc cơ bản của nhà nước pháp quyền là quản lý xã hội theo pháp luật. Giữa đảng cầm quyền và nhà nước pháp quyền có mối quan hệ thống nhất trên cùng một hệ thống pháp luật. Đảng không làm thay nhà nước mà thông qua việc chỉ đạo, kiểm tra, giám sát để Nhà nước thực hiện đúng pháp luật. Trong từng cơ quan, đơn vị, địa phương, cấp ủy không làm thay chính quyền mà bằng sự chỉ đạo, kiểm tra, giám sát để chính quyền thực hiện nghiêm pháp luật. Đó là nguyên tắc lãnh đạo của đảng cầm quyền đối với nhà nước pháp quyền.

Kết luận Hội nghị T.Ư 7 còn nêu rõ: “Nhiều vấn đề về nội dung, phương thức lãnh đạo của đảng cầm quyền, về tổ chức và hoạt động của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân, về quyền làm chủ của nhân dân còn chưa được làm sáng tỏ”. Đây là nguyên nhân làm cho một số nơi không phân định rạch ròi giữa vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng với chức năng quản lý nhà nước của chính quyền dẫn đến vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ.

Trong phạm vi từng địa phương, đơn vị, mối quan hệ giữa đảng cầm quyền với nhà nước pháp quyền thể hiện trong quan hệ giữa cấp ủy với chính quyền cùng cấp. Về mối quan hệ này, hiện nay có hai xu hướng cần khắc phục: một số nơi cấp ủy buông lỏng sự lãnh đạo đối với chính quyền, không thường xuyên kiểm tra, giám sát dẫn đến tình trạng chính quyền làm sai chế độ chính sách, thậm chí vi phạm pháp luật; ngược lại một số nơi cấp ủy can thiệp sâu vào công việc của chính quyền hoặc làm thay chính quyền, vi phạm nguyên tắc quản lý nhà nước.

Một yêu cầu cụ thể đối với việc đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị ở cơ sở là phải xác định mối quan hệ giữa cấp ủy với chính quyền theo nguyên tắc “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ”. Với vai trò đảng cầm quyền, cấp ủy phải có những chủ trương, nghị quyết nhằm giải quyết những vấn đề cụ thể của địa phương, chỉ đạo chính quyền triển khai thực hiện nghiêm túc, đúng pháp luật, có hiệu quả. Với nguyên tắc của nhà nước pháp quyền, chính quyền địa phương trong khi thực hiện các chủ trương, nghị quyết của cấp ủy phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Chủ trương, nghị quyết của cấp ủy phải được chính quyền cụ thể hóa bằng những quy định quản lý nhà nước với các  mục tiêu, chỉ tiêu có tính pháp lệnh.

Trong thực hiện nhiệm vụ, thái độ và phương pháp lãnh đạo của người đứng đầu có tác động trực tiếp đến quan hệ giữa cấp ủy với chính quyền. Có cán bộ được bầu vào cấp ủy để giao trọng trách đứng đầu bộ máy chính quyền, nhưng khi nắm trong tay quyền lực nhà nước đã xem thường cấp ủy, thậm chí không thực hiện nghiêm các chủ trương, nghị quyết của cấp ủy. Có đồng chí bí thư cấp ủy đã dùng “quyền” lãnh đạo của Đảng để chi phối công việc của chính quyền, trực tiếp bố trí các chức danh trong bộ máy hành chính gây bức xúc trong cán bộ, công chức. Những cách làm đó nếu không được chấm dứt sẽ làm suy yếu hệ thống chính trị ở cơ sở.

Quan hệ giữa đảng cầm quyền và nhà nước pháp quyền không chỉ là vấn đề lý luận mà còn là vấn đề thực tiễn. Để đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị ở cơ sở, vấn đề đầu tiên là phải giải quyết tốt mối quan hệ giữa cấp ủy với chính quyền, trong đó cấp ủy phải thực hiện đúng vai trò của đảng cầm quyền, chính quyền phải thực hiện đúng chức năng của nhà nước pháp quyền.

Trần Hồng Cơ

tin mới

Nghệ An đề nghị bổ sung 4 nhiệm vụ trong dự thảo báo cáo kết quả rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật

Nghệ An đề nghị bổ sung 4 nhiệm vụ trong dự thảo báo cáo kết quả rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật

(Baonghean.vn) - Góp ý vào dự thảo báo cáo của Chính phủ về kết quả rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung đề nghị làm rõ hơn các tồn tại, hạn chế, các nguyên nhân khách quan, chủ quan và chỉ ra chủ thể thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp. 

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 20/9

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 20/9

(Baonghean.vn) - Nghệ An khởi động xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết số 39; Trao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án 150 triệu USD; Thành Vinh rực rỡ cờ hoa chào mừng 60 năm thành lập... là những thông tin nổi bật trong ngày.

Huyện Con Cuông kiến nghị tỉnh sửa đổi quy trình giải quyết kiến nghị cử tri, tăng trách nhiệm các sở, ngành

Huyện Con Cuông kiến nghị tỉnh sửa đổi quy trình giải quyết kiến nghị cử tri, tăng trách nhiệm các sở, ngành

(Baonghean.vn) - Làm việc với Đoàn Giám sát của Thường trực HĐND tỉnh, huyện Con Cuông kiến nghị tỉnh nghiên cứu sửa đổi quy trình tiếp nhận, giải quyết kiến nghị cử tri, bởi thực tiễn có nhiều nội dung tỉnh giao huyện thực hiện nhưng phải là thẩm quyền các sở, ngành cấp tỉnh mới làm được.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 19/9

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 19/9

(Baonghean.vn) - Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh; Công tác chuẩn bị Đại hội MTTQ các cấp ở Nghệ An; Mức thu và phương án thu học phí tại Nghệ An năm học 2023 - 2024; Tìm kiếm nam thanh niên ở huyện Nghĩa Đàn mất liên lạc 5 ngày qua... 

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 18/9

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 18/9

(Baonghean.vn) - Hội thảo báo Đảng các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc lần thứ 28; Tại Nghệ An, Thường trực HĐND tỉnh giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri tại huyện Nghĩa Đàn; Sở Y tế công bố công tác cán bộ; Nghệ An quản lý chặt các điểm sạc pin tại khu chung cư...

Thường trực HĐND tỉnh giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri tại huyện Nghĩa Đàn

Thường trực HĐND tỉnh giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri tại huyện Nghĩa Đàn

(Baonghean.vn) - Trên cơ sở khảo sát thực tế, trực tiếp trao đổi với cử tri và làm việc với UBND huyện Nghĩa Đàn, Đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh kiến nghị địa phương chủ động đề xuất phương án với cấp có thẩm quyền nhằm giải quyết dứt điểm các kiến nghị chính đáng của cử tri, nhân dân.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 17/9

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 17/9

(Baonghean.vn) - Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An kỷ niệm 105 năm ngày truyền thống; Ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận sản phẩm OCOP; Ban Tổ chức Tỉnh ủy bàn giao nhà ở cho người nghèo tại Quỳ Châu... là những thông tin nổi bật trong ngày.

Xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo thêm nguồn lực cho Nghệ An phát triển

Xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo thêm nguồn lực cho Nghệ An phát triển

(Baonghean.vn) - Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng cho rằng, dưới sự chỉ đạo sát sao của Trung ương, sự vào cuộc chủ động, quyết tâm cao của tỉnh Nghệ An sẽ có các giải pháp để huy động thêm nguồn lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh, sớm đưa Nghệ An trở thành tỉnh khá của cả nước.

Biến văn hoá thành 'sức mạnh mềm', góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị

Biến văn hoá thành 'sức mạnh mềm', góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị

(Baonghean.vn) - Để phát huy bản lĩnh, ý chí tự lực, tự cường, khát vọng phát triển của mảnh đất và con người xứ Nghệ, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho rằng, cần có nhiều hơn đề án cụ thể cho ngành văn hoá, cho chiến lược xây dựng con người Nghệ An.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 16/9

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 16/9

(Baonghean.vn) - Hôm nay (16/9), Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân tỉnh Nghệ An đón nhận một sự kiện quan trọng. Đó là Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức quán triệt và triển khai Nghị quyết số 39-NQ/TW về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An.

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Tổng Bí thư Lê Hồng Phong và các anh hùng liệt sĩ tại Truông Bồn

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Tổng Bí thư Lê Hồng Phong và các anh hùng liệt sĩ tại Truông Bồn

(Baonghean.vn) - Chiều 16/9, đồng chí Trương Thị Mai - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng về dâng hương tại Di tích Quốc gia - Khu Lưu niệm Tổng Bí thư Lê Hồng Phong (Hưng Nguyên), Khu Di tích lịch sử Quốc gia Truông Bồn (Đô Lương).

Thường trực Ban Bí thư: Phải tạo được sự đồng thuận, nỗ lực trong hệ thống chính trị, người dân để thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 39

Thường trực Ban Bí thư: Phải tạo được sự đồng thuận, nỗ lực trong hệ thống chính trị, người dân để thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 39

(Baonghean.vn) - Thường trực Ban Bí thư, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai nhấn mạnh, để Nghị quyết số 39 đi vào cuộc sống, đòi hỏi sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, chủ động, có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả của các cấp ủy tổ chức Đảng, hệ thống chính trị của Nghệ An.

Đảng đoàn Quốc hội sẽ phối hợp chặt chẽ với Nghệ An và Chính phủ để xây dựng cơ chế, chính sách mới cho tỉnh

Đảng đoàn Quốc hội sẽ phối hợp chặt chẽ với Nghệ An và Chính phủ để xây dựng cơ chế, chính sách mới cho tỉnh

(Baonghean.vn) - Đây là khẳng định của đồng chí Nguyễn Khắc Định - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội khi đề cập đến việc thực hiện các nhiệm vụ của Quốc hội trong việc thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái: Chính phủ thể hiện vai trò kiến tạo, đồng hành với Nghệ An trong thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái: Chính phủ thể hiện vai trò kiến tạo, đồng hành với Nghệ An trong thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị

(Baonghean.vn) - Đây là nhấn mạnh của đồng chí Lê Minh Khái - Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ khi trình bày dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Hội nghị quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An

Hội nghị quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An

(Baonghean.vn) - Sáng 16/9, tại TP. Vinh, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức Hội nghị quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 39 -NQ/TW, ngày 18/7/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.