Vì sao vẫn thiếu vắng bản sắc ASEAN?

(Baonghean) - Các quốc gia thành viên đang tích cực hướng tới mục tiêu “Một Tầm nhìn - Một Bản sắc - Một Cộng đồng ASEAN” vào năm 2015. Tuy nhiên, thẳng thắn thừa nhận, đến nay ASEAN vẫn chưa thực sự tạo ra một bản sắc độc đáo. Vậy nguyên nhân do đâu?

Có ít nhất 5 nhân tố giải thích vấn đề này. Trước hết, chưa có đủ sự quan tâm về mặt truyền thông trong khối ASEAN, thậm chí giữa các cơ quan truyền thông trong khu vực. Các bên tham gia Diễn đàn truyền thông ASEAN phản ánh họ thường phải dựa vào các cơ quan truyền thông quốc tế ngoài ASEAN để nắm bắt thực tế diễn ra tại các nước khác trong khối.

Các nhà lãnh đạo ASEAN tại lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 26 tại Kuala Lumpur hôm 1/5. Ảnh: Reuters

Thứ hai, tính chất đa dạng của 10 nước thành viên là một trở ngại đối với bản sắc chung. Các dân tộc ASEAN có hệ thống chính trị, văn hóa, sắc tộc và tôn giáo khác nhau, là vật cản đối với việc gây dựng quan hệ trong khối. Chẳng hạn, một người Indonesia sẽ cảm thấy gần gũi hơn với Malaysia và Brunei vì đó là các nước có đa số người theo đạo Hồi.

Thứ ba, khác biệt ngôn ngữ là một yếu tố nữa cần xem xét. Mới đây, tạp chí Góc nhìn châu Á nhận xét rằng rào cản ngôn ngữ giữa các quốc gia ASEAN là một “chướng ngại đáng kể” đối với hội nhập khu vực.

Thứ tư, các thành viên ASEAN đang đối mặt với nhiều vấn đề của quá trình xây dựng đất nước. Các quốc gia vẫn còn hướng nội và bị các vấn đề nội bộ lấn át. Ví dụ, chiến dịch “1 Malaysia” hiện nay cho thấy Malaysia quan tâm tới việc hình thành bản sắc dân tộc nhằm đoàn kết các cộng đồng người trong nước hơn là tăng cường bản sắc ASEAN.

Cuối cùng, và có lẽ đáng nói nhất, là do thiếu các hoạt động nâng cao nhận thức về ASEAN. Quỹ ASEAN, thành lập nhằm thúc đẩy nhận thức về tổ chức này, hiện rất mờ nhạt. ASEAN không thể tăng nhận thức của mọi người khi tổ chức chịu trách nhiệm xúc tiến nhận thức và bản sắc ASEAN lại không được biết đến rộng rãi.

Những nguyên nhân này đặt ra thách thức yêu cầu các nước ASEAN chung tay giải quyết. Nếu làm được, bản sắc ASEAN và cao hơn là Cộng đồng ASEAN sẽ ngay trong tầm với của 10 nước thành viên.

Thu Giang