Xây dựng hệ thống thông tin - thư viện điện tử hiện đại

(Baonghean) - Nhằm đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục, trường ĐH Y khoa Vinh xác định cần xây dựng môi trường đồng bộ về công nghệ thông tin, trong đó thư viện phải được tin học hóa, hiện đại hóa, xây dựng thư viện điện tử, thư viện số. Đây là mô hình thông tin - thư viện điện tử chuyên ngành Y tế đầu tiên được triển khai trong các trường học trên địa bàn tỉnh.

Phòng học mở tại Trung tâm Học liệu - Thư viện (ĐH Y khoa Vinh)

Để thực hiện “sứ mệnh” đào tạo nguồn nhân lực ngành Y tế các trình độ, phục vụ công tác chăm sóc, bảo vệ nhân dân, trong những năm qua Trường Đại học Y khoa Vinh đã không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo, từng bước khẳng định vị thế của mình trong hệ thống giáo dục đại học. Với quy mô trên 4.000 sinh viên đang theo học ở 12 ngành học, hàng năm tuyển 1.200-1.500 học sinh, sinh viên, thế nhưng, Trung tâm học liệu - thư viện Trường Đại học Y khoa Vinh mới chỉ đáp ứng nhu cầu tìm hiểu thông tin của khoảng 600 người/ ngày; vốn tài liệu hiện có mới chỉ đáp ứng 50% nhu cầu bạn đọc.

Trong khi đó, dự báo số lượng học sinh, sinh viên nhà trường tăng lên 5000 (năm 2015) và 8.000 sinh viên vào năm 2020. Theo ông Nguyễn Quốc Đạt - Giám đốc Trung tâm học liệu - thư viện – Trường Đại học Y Khoa Vinh, “quy mô học sinh, sinh viên ngày càng tăng, nguồn lực cán bộ y tế ngày một nhiều hơn, đồng nghĩa với nhu cầu sử dụng Trung tâm học liệu ngày càng tăng. Nếu không có giải pháp quản lý tốt thì rất khó đáp ứng được nhu cầu, đồng thời khó cho vấn đề kiểm soát công việc, thống kê, báo cáo và phục vụ bạn đọc.

Để đáp ứng nhu cầu về tư liệu học vấn phục vụ các ngành đào tạo đang ngày càng mở rộng của nhà trường; tiến tới thực hiện phương thức đào tạo theo học chế tín chỉ trên cơ sở ứng dụng CNTT, triển khai đào tạo E learning, hỗ trợ và chia sẻ thông tin với các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Nghệ An và một số tỉnh lân cận... đòi hỏi thư viện nhà trường đổi mới về mô hình tổ chức hoạt động, phương thức tổ chức dịch vụ thông tin, đặc biệt là phải tăng cường nguồn tài nguyên tri thức”.

Từ thực tế đó, nhà trường đã triển khai thực hiện đề tài khoa học “Đánh giá thực trạng, đề xuất giải pháp nâng cấp và phát triển hệ thống thông tin – thư viện điện tử Trường Đại học Y khoa Vinh giai đoạn 2012-2015 có tính đến năm 2020”. Mục tiêu của đề tài này nhằm đưa ra các giải pháp, trọng tâm là đầu tư về cơ sở hạ tầng kỹ thuật, CNTT - truyền thông, bao gồm trang bị hệ thống máy chủ và thiết bị phụ trợ, hệ thống thiết bị mạng, hệ thống máy tra cứu thông tin, số hóa tài liệu, hệ thống an ninh và quản lý sách. Để quản lý và khai thác kho tài nguyên tri thức đồ sộ, đồng thời đáp ứng nhu cầu của hàng nghìn bạn đọc; yêu cầu liên thông, liên kết với các thư viện điện tử hiện đại trong nước và quốc tế, nhà trường đã đưa ra giải pháp cài đặt phần mềm quản lý thư viện điện tử, thư viện số.

Phần mềm này được xây dựng theo mô hình phân rã thành các phân hệ (tự động hóa và quản lý tài liệu số). Đồng thời, nhà trường đã đề xuất giải pháp tăng cường nguồn tài nguyên thông tin, triển khai bổ sung tài nguyên, xây dựng các liên kết đến các nguồn tài liệu trên internet (nhất là nguồn tài liệu thuộc lĩnh vực y học trong và ngoài nước; phối hợp chia sẻ sản phẩm số hóa của các cơ quan thông tin/ thư viện khác). Ngoài ra, đội ngũ cán bộ thư viện sẽ được bồi dưỡng nâng cao năng lực và được bổ sung mới. Trường cũng sẽ triển khai kế hoạch tuyên truyền, giới thiệu về trung tâm, nắm bắt nhu cầu của người dùng; đồng thời tạo môi trường thân thiện để thu hút bạn đọc. Từ tháng 4/2013, nhà trường đã bắt đầu triển khai giải pháp về phần mềm thư viện điện tử; bắt đầu từ tháng 10/2013, nhà trường đã triển khai nâng cấp hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin (hiện đã trang bị cổng an ninh thư viện). Giai đoạn 1- Thư viện điện tử, Giai đoạn 2 – Thư viện số và các giải pháp khác sẽ tiếp tục được thực hiện trong năm 2014; dự kiến hoàn thành trong năm 2015.

“Đây là mô hình thông tin - thư viện điện tử chuyên ngành về y tế đầu tiên được triển khai trên địa bàn tỉnh và cũng là một mô hình thư viện hiện đại, không chỉ áp dụng tại Trường Đại học Y khoa Vinh, mà còn có thể áp dụng cho các trường đại học, cao đẳng khác” - ông Võ Hải Quang – Giám đốc Trung tâm Thông tin KHCN&TH Nghệ An khẳng định.

“Hy vọng rằng với những giải pháp nâng cấp, phát triển, tiến tới xây dựng hệ thống thông tin - thư viện điện tử của Trường Đại học Y khoa Vinh thì đến năm 2020 chúng ta sẽ có một trung tâm học liệu - thư viện ngang hàng với các thư viện chuyên ngành của các trường đại học trong khu vực Bắc Trung bộ; đồng thời tạo dựng được một địa chỉ tin cậy, trung tâm chuyển giao tri thức cho học sinh, sinh viên, cán bộ, giáo viên nhà trường nói riêng và cán bộ ngành Y tế, bạn đọc ở khu vực Bắc Trung bộ đến khai thác, chia sẻ nguồn thông tin, đặc biệt là thông tin về khoa học và sức khỏe” – TS. Cao Trường Sinh – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Khoa Vinh cho biết.

Đinh Nguyệt