Xây dựng nhà ở trái phép tại xã Châu Quang (Quỳ Hợp): Những vấn đề cần làm rõ!

(Baonghean) - Báo Nghệ An nhận được đơn kiến nghị của cử tri xóm Đồn Mộng, xã Châu Quang (Quỳ Hợp) phản ánh, ở địa phương này xảy ra tình trạng xây dựng nhà ở trái phép trên đất nông nghiệp...

Theo đơn, đầu năm 2015, có một hộ dân ở xóm Đồn Mộng, xã Châu Quang xây móng nhà trên đất nông nghiệp. Chính quyền xã sau khi biết sự việc đã 2 lần lập biên bản và đình chỉ, vậy nhưng, hộ dân này lấy lý do đất đã được chính quyền xã trước đây cấp nên tiếp tục hoàn thành việc làm móng nhà. Trước sự việc này, cử tri xóm Đồn Mộng rất bức xúc vì vùng đất này đang là đất nông nghiệp, chưa có quy hoạch khu dân cư; chính quyền các cấp chưa hề thực hiện thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Theo cử tri xóm Đồn Mộng tìm hiểu thì chính quyền xã giai đoạn năm 1993 có ra quyết định cấp đất ở; tuy nhiên, tại quyết định nêu thực hiện cấp đất theo kế hoạch dãn dân, nhưng những đối tượng "được xã cấp đất" không thuộc diện dãn dân mà là người thân của lãnh đạo xã, hoặc cán bộ địa chính của thời kỳ đó...

Căn nhà xây dựng trái phép tại khu vực Na Khốm, xã Châu Quang.

Đại diện chính quyền xã Châu Quang xác nhận thông tin về việc xây dựng trái phép mà cử tri xóm Đồn Mộng phản ánh; đồng thời cho biết, ngày 29/7 và ngày 3/12 năm 2014, xã đã 2 lần lập biên bản đình chỉ. Người thực hiện xây dựng trái phép là Lang Văn Thành (trú tại xóm Đồn Mộng); vị trí anh Lang Văn Thành xây dựng được thực hiện trên đất trồng mía (do ông nội và bố của Thành khai hoang) thuộc khu vực Na Khốm, sát kề với QL48C, cách trung tâm xã Châu Quang khoảng 2 km. Đầu tháng 8/2015, Lang Văn Thành tiếp tục xây dựng nhà... Kiểm tra thực tế, trong ngày 12/8/2015, ngôi nhà xây dựng trái phép của anh Thành đã gần hoàn thành, đã lắp đặt cả mái che sân. Anh Lang Văn Thành cho biết: Do điều kiện chỗ ở khó khăn (đang ở cùng bố mẹ - hộ ông Lang Văn Ngọc), nhà lại thường xuyên bị ngập lụt vào mùa mưa.

Ông Lang Văn Ngọc, bố anh Thành cho biết, vùng đất nông nghiệp mà Lang Văn Thành đang xây dựng nhà ở rộng khoảng trên 3.000m2, do ông Ngọc và bố là ông Lang Văn Viện (nguyên Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp giai đoạn năm 1966 - 1967) khai hoang từ năm 1978 và quản lý sử dụng cho đến nay. Năm 1993, tại nhà ông Lang Văn Viện, Phó Chủ tịch UBND xã Châu Quang là ông Nguyễn Quý Hùng đã bàn với ông Ngọc chia đôi thửa đất, xã lấy 1.500m2 để chia đất ở cho dân; nửa còn lại, xã sẽ giúp chuyển đổi mục đích sử dụng đất, từ đất nông nghiệp sang đất ở. Ngày 18/3/1993, ông Ngọc viết đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất với nội dung: "Gia đình tôi ở cuối xóm, giáp khe Khánh Quang nên đất toàn sỏi đá không canh tác được, vào mùa mưa lũ, nước khe thường ngập đến nhà có nguy cơ bị xói lở. Ở khu vực Na Khốm tôi có đám đất nông nghiệp khoảng 960m3, nay biết xã có chủ trương xây dựng Na Khốm thành xóm mới nên tôi có đơn này kính xin ủy ban cho phép gia đình tôi chuyển đất làm nhà ở để đảm bảo cuộc sống lâu dài...".

Ngày 25/3/1993, Phó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Quý Hùng phê tại đơn của ông Ngọc: "UBND xã Châu Quang xét đơn xin đất ở của hộ ông Lang Văn Ngọc. Chuyển cán bộ địa chính xắp xếp, đo đạc 400m2 tại ô ruộng khô khu Na Khốm cho hộ ông Ngọc có nơi ở để tránh ngập lụt hàng năm". Sau đó, xã không thực hiện quy trình gì thêm nên gia đình vẫn sử dụng đất để trồng mía hoặc trồng lúa khi có nước. Ông Ngọc cho biết thêm: "Thế nhưng tự nhiên xuất hiện mấy quyết định cấp đất ở của xã trên đất của chúng tôi. Tôi đã gặp mấy hộ được cấp đất, đề nghị họ hỗ trợ vì đất đó chúng tôi có công khai hoang. Có 3 hộ đồng ý hỗ trợ với số tiền là 22 triệu đồng. Số tiền này, tôi cho con mua vật liệu làm nhà vì chỗ ở của chúng tôi cũng rất khó khăn, gần khe, hay bị ngập lụt, hơn nữa, năm 1993, xã cũng chứng cho chúng tôi chuyển sang đất ở...". Cũng theo ông Lang Văn Ngọc, những người đã "hỗ trợ" cho gia đình ông gồm các ông bà Lê Thị Ngọc (8 triệu đồng), Nguyễn Thị Cảnh (8 triệu đồng) và Lô Văn Mậu (6 triệu đồng).

Trong bộ hồ sơ đất đai lưu tại xã Châu Quang có thể hiện, vào cuối năm 2014, HĐND xã Châu Quang đã thực hiện giám sát việc quản lý sử dụng đất đai khu vực Na Khốm. Tại Thông báo số 14/TB-TT-HĐND ngày 27/3/2015 về thông báo kết quả giám sát có nêu, tại khu vực Na Khốm, nơi hộ ông Lang Văn Thành xây dựng nhà ở có 5 hộ, gồm các ông bà Nguyễn Thị Cảnh, Lê Thị Ngọc, Lô Văn Mậu, Lô Thị Nga, Lang Văn Vân được UBND xã cấp đất ở dãn dân năm 1993; tuy nhiên, xã không có hồ sơ quy hoạch phê duyệt đất ở dãn dân và quyết định thu hồi đất.

Các căn cứ để UBND xã thực hiện quyết định cấp đất ở năm 1993 (nêu tại quyết định) gồm: Quyết định 176 ngày 8/1/1992 của UBND huyện ủy quyền cho UBND xã cấp đất ở dãn dân hàng năm và Nghị quyết của HĐND xã khóa 13 về việc cấp đất ở theo kế hoạch dãn dân; tuy nhiên, UBND xã không có hồ sơ, văn bản để chứng minh. Hiện trạng vị trí đất hiện tại đang là đất sản xuất nông nghiệp... Và, hộ ông Lang Văn Ngọc đã được các hộ có quyết định cấp đất đóng góp mỗi mét chiều dài bám đường là 1.000.000 đồng. Tại Thông báo số 14, HĐND xã Châu Quang kết luận: Hộ ông Lang Văn Thành xây dựng nhà ở là trái luật; UBND xã cấp đất ở cho 5 hộ (như đã nêu trên) là không đúng (sai đối tượng, đã có nhà ở ổn định); UBND xã không có quyết định thu hồi đất, đền bù giải phóng mặt bằng của cấp có thẩm quyền... Và kiến nghị UBND xã: Xử lý dứt điểm việc xây dựng trái phép; có văn bản báo cáo Phòng TN&MT và UBND huyện để có chỉ đạo giải quyết.

Làm việc với Phòng TN&MT Quỳ Hợp, được biết khoảng trong tháng 7/2015, Văn phòng đăng ký QSD đất có nhận được 3 bộ hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các ông bà Lê Thị Ngọc, Nguyễn Thị Cảnh và Lô Văn Mậu tại xóm Đồn Mộng, xã Châu Quang. Bởi hồ sơ "có vấn đề" nên lãnh đạo Phòng TN&MT đã chỉ đạo xác minh, kiểm tra. Ngày 22/7/2015, qua kiểm tra thì 3 hộ có quyết định cấp đất của UBND xã Châu Quang ngày 20/3/1993 và Biên lai thu phí ngày 7/11/2003. Tuy nhiên, tại vị trí đã cấp đất không quy hoạch đất ở; tại hồ sơ đo đạc thể hiện mục đích sử dụng là đất trồng lúa và trồng màu. Với kết quả xác minh, Văn phòng đăng ký QSD đất Quỳ Hợp không thực hiện quy trình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà trả lại 3 hồ sơ cho các ông bà nêu trên...

Ngày 17/8/2015, trao đổi với phóng viên Báo Nghệ An, Trưởng phòng TN&MT huyện Quỳ Hợp, ông Lê Sỹ Hào cho biết: Hiện nay, huyện cũng đã tiếp nhận được đơn của cử tri xóm Đồn Mộng, và, lãnh đạo huyện đã giao Thanh tra xác minh làm rõ theo quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo. Về phía Phòng TN&MT, ngày 13/8 vừa qua, đã có buổi làm việc với UBND xã Châu Quang để tiếp tục xác minh làm rõ việc cấp đất ở tại khu vực Na Khốm. Từ những thông tin, tài liệu thu thập được, tại buổi làm việc, Phòng TN&MT đã khẳng định việc cấp đất ở của chính quyền xã Châu Quang năm 1993 cho các hộ dân Nguyễn Thị Cảnh, Lê Thị Ngọc, Lô Văn Mậu, Lô Thị Nga, Lang Văn Vân là trái quy định của luật. "Chúng tôi đã giao UBND xã Châu Quang lập biên bản, đình chỉ việc xây dựng trái phép của ông Lang Văn Thành để xử lý theo quy định. Đồng thời, giao xã Châu Quang bổ sung khu vực Na Khốm vào danh mục sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất năm 2016 để đưa vào quy hoạch đấu giá đất ở theo quy định của Luật Đất đai năm 2013" - Trưởng phòng TN&MT, ông Lê Sỹ Hào nói.

Từ những gì đã nắm bắt được, có thể khẳng định, những thông tin mà cử tri xóm Đồn Mộng, xã Châu Quang phản ánh đến Báo Nghệ An là chính xác. Trong sự việc này, chính quyền xã Châu Quang có trách nhiệm khi thiếu kiên quyết trong đình chỉ việc xây dựng nhà trái phép của ông Lang Văn Thành. Về việc cấp đất ở tại khu vực Na Khốm, dù đã được xác định là trái quy định của pháp luật, huyện Quỳ Hợp cần xác minh làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm của những cá nhân có liên quan.

Hà Giang