40 năm bảo vệ vườn chim thiên nhiên

(Baonghean) - Vì lợi nhuận kinh tế trước mắt, hiện nay trên các vùng quê nhiều người dân đã tìm mọi cách để săn bắn và bẫy các loài chim thiên nhiên đem ra các chợ bán, hoặc đến nhập ở các nhà hàng chế biến món ăn đặc sản, cá thể các loài chim quý ngày càng có nguy cơ tuyệt chủng, mất cân bằng hệ sinh thái tự nhiên. Thế nhưng, ở xóm 10 xã Lý Thành (Yên Thành) có gia đình anh Vũ Văn Ngân đã hơn 40 năm nay bảo vệ được vườn chim tự nhiên.

Khu vườn của gia đình anh Vũ Văn Ngân có diện tích rộng chỉ khoảng 1 ha, được trồng nhiều tre, cây lâm nghiệp và các loại cây ăn quả. Theo anh Ngân cho biết, vào năm 1960, gia đình anh lên đây ở theo chủ trương di dân xây dựng vùng kinh tế mới. Thời điểm đó, vùng đất này đồi núi hoang vu, giao thông đi lại khó khăn, dân cư sinh sống còn rất ít. Sau một thời gian khai hoang phục hóa, nhiều loại cây được trồng xanh tốt, môi trường thiên nhiên ở đây được phục hồi.

Nhiều loài chim về trú ngụ tại khu vườn nhà anh Ngân

"Đất lành chim đậu", chính vì lẽ đó mà các loài chim đã về trú ngụ, xem đây là nơi an toàn để xây tổ, sinh sôi nảy nở ngày càng nhiều. Đặc biệt, từ tháng Ba đến tháng Tám hàng năm được xem là thời điểm nhộn nhịp nhất của chim. Cứ vào khoảng 18h hàng ngày, cả khu vườn rợp bóng chao lượn của hàng ngàn loại chim như: sáo sậu, chích chòe, chào mào,... quần tụ về đây để trú ẩn ban đêm tạo nên một quần thể âm thanh náo nhiệt ít nơi có được!

Vào khoảng thời gian này, khu vườn cũng là "mái nhà xanh" để các chim làm tổ đẻ trứng. Nếu đứng ở một vị trí cao quan sát khu vườn mới thấy rõ quy ước, sự phân chia ranh giới giữa các loài chim. Đứng dưới những bóng cây xanh, có thể nhìn thấy được những chú chim non mới chào đời, được chim bố mẹ chăm sóc mớm mồi, tạo nên một khung cảnh thơ mộng, tràn đầy sự sống.

Bắt đầu vào thời điểm cuối tháng Tám (âm lịch) cho đến tháng Hai, tháng Ba năm sau, ngoài các loài chim quen thuộc còn có thêm chèo bẻo, én, vàng anh từ phương Bắc kéo nhau về trú ngụ.

Anh Ngân cho biết một điều thú vị nữa: Bằng kinh nghiệm hàng chục năm qua, nếu ban đêm nghe tiếng cò kêu khác hơn so với bình thường, hoặc sáng mai ra vườn có nặng mùi phân chim thì những ngày tiếp theo thời tiết sẽ thay đổi từ nắng chuyển sang mưa. Người dân có thể căn cứ để đoán thời tiết.

Có được một vườn chim tự nhiên như ngày hôm nay là cả quá trình vất vả đối với gia đình anh Vũ Văn Ngân. Ngoài làm 4 sào ruộng, gia đình anh còn phải thường xuyên có người ở nhà để canh chừng khu vườn, bởi người lạ vào vườn dòm ngó, rình bắt và bẫy chim, có kẻ còn đưa cả súng hơi, súng thể thao vào đây để săn bắn. Với đặc điểm của loài chim, nếu mỗi khi bị phá tổ hoặc nghe tiếng súng, chúng sẽ tan đàn, không dám bay về nữa. Chim non bị rơi ra khỏi tổ cũng phải kịp thời nhặt lên để trả về nơi tổ ấm. Hàng tuần, phải làm vệ sinh khu vườn một lần mới đảm bảo vệ sinh môi trường, tạo không khí trong lành để thu hút các loài chim về đây nhiều hơn.

Mong muốn của gia đình anh Vũ Văn Ngân giờ đây là nếu được sự quan tâm của chính quyền các cấp và những ngành liên quan, có sự đầu tư thích đáng, anh sẽ quy hoạch xây dựng khu vườn này thành một trung tâm bảo tồn những loài chim quý hiếm, một điểm đến của du khách thập phương...

Thái Dương