"Bách khoa toàn thư" về thơ Nghệ - Tĩnh
(Baonghean) - Đầu năm nay, Nhà xuất bản Văn học cho ra mắt tuyển tập thơ Đường về xứ Nghệ giới thiệu thơ Nghệ An - Hà Tĩnh xưa và nay, do 2 tác giả Nguyễn Hồng Oanh và Gia Dũng sưu tầm, tuyển chọn và biên soạn, với gần 2.000 trang thơ của hơn 600 tác giả suốt chiều dài lịch sử hơn 600 năm.
Hơn 1.000 bài thơ được sưu tầm và giới thiệu đã khẳng định sự phong phú, đa dạng và trữ tình của thơ ca Nghệ Tĩnh qua các thời kỳ, đồng thời cũng khắc họa sâu sắc văn hoá xứ Nghệ. Tuyển tập được chia làm 3 phần. Phần đầu, "Thơ người xứ Nghệ trung, cận đại" giới thiệu gần 150 bài thơ Hán Nôm của gần 100 tác giả từ thế kỷ XIX trở về trước, gồm các nhân vật lịch sử như: Hồ Quý Ly, Hồ Tông Thốc, Lê Hữu Trác, Nguyễn Thiếp, Nguyễn Xuân Ôn, Hồ Xuân Hương, Nguyễn Trường Tộ..., cho đến các nhà thơ cổ điển của hai dòng họ nổi tiếng tài thơ là họ Nguyễn (Tiền Điền) và họ Nguyễn Huy (Trường Lưu) như Nguyễn Nghiễm, Nguyễn Du, Nguyễn Hành... Ngoài ra còn có các tác phẩm của các nhà yêu nước, các chí sỹ cách mạng cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX như: Phan Đình Phùng, Phan Bội Châu, Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng Phong...
|
Phần ba, "Xứ Nghệ trong mắt ai" sưu tầm gần 100 bài thơ viết về xứ Nghệ của nhiều tác giả ở những đia phương khác. Tuy số lượng tác phẩm không nhiều nhưng phần này đã phản ánh sự hấp dẫn, cuốn hút của Đất và Người xứ Nghệ, ghi lại những xúc cảm, lưu luyến của những tâm hồn thiết tha với mảnh đất "nắng lửa, mưa chan" nhưng thấm đượm nghĩa tình.
Tuyển tập thơ Đường về xứ Nghệ ra đời trong bối cảnh hầu như tỉnh thành nào cũng có tuyển thơ của mình; tuy vậy, tập thơ này vẫn được giới văn nghệ và bạn đọc chú ý đặc biệt. Lý do là, trong khi phần lớn các tập tuyển thơ được các "Mạnh Thường Quân" tài trợ, hoặc các tác giả trong tập sách phải đóng góp kinh phí xuất bản thì các soạn giả của "Đường về xứ Nghệ" phải tự bỏ ra hàng trăm triệu đồng để cho việc sưu tầm, tuyển chọn và in ấn. Thêm một điều đặc biệt nữa là cuốn sách đã được thực hiện trong một thời gian rất ngắn, chỉ trọn vẹn 3 tháng, bắt đầu từ tháng 10/2010. Tuy nhiên, trong 3 tháng đó, các soạn giả, đặc biệt là nhà thơ Hồng Oanh đã cần mẫn, tỉ mỉ góp nhặt thơ hàng ngày, từ sách, báo khắp các nhà sách, thư viện, viện nghiên cứu v.v.. Không những thế, nữ nhà thơ này còn dè sẻn chi tiêu, thậm chí dùng cả tiền để dành xây nhà để đi tuyển thơ, sưu tầm tài liệu ở khắp các tỉnh thành có các tác giả thơ quê Nghệ - Tĩnh và các tác giả viết về vùng đất này. Trò chuyện với báo chí, Hồng Oanh cho biết, chị tâm huyết như vậy vì "duyên nợ với văn hóa dân gian quê nhà" và "muốn gửi một lời tri ân với các bậc cổ nhân đã tạo ra một kho tàng văn hóa xứ Nghệ quê hương".
Như nhà thơ Vương Trong nhận xét trong lễ ra mắt tập thơ được tổ chức vào cuối tháng 3/2011, Đường về xứ Nghệ thực sự là một "Bách khoa toàn thư" về thơ Nghệ - Tĩnh. Với những vần thơ chan chứa tình yêu quê hương, đất nước, nồng ấm nghĩa tình, Đường về xứ Nghệ sẽ là món quà mà các soạn giả dành tặng cho bạn đọc yêu thơ xứ Nghệ nói riêng và bạn yêu thơ cả nước nói chung.
Mai Anh
