Bài 1: Sử dụng tràn lan thuốc trừ sâu, hóa chất bảo quản

(Baonghean) - Có thể nói, trong nhiều loại mặt hàng thực phẩm, nông sản, trái cây… trên thị trường hiện nay đều bị lạm dụng chất kích thích, phụ gia độc hại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ con người. Do làm ăn theo kiểu "chụp giật " đó nên một số mặt hàng đã bị người tiêu dùng "tẩy chay" thiệt hại không chỉ đối với người sản xuất mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả địa phương.

Chúng tôi đã từng đến các vùng rau lớn ở xã Diễn Thành (Diễn Châu), Quỳnh Lương, Quỳnh Minh (Quỳnh Lưu)… khi mà người dân vô tư sử dụng tràn lan các loại thuốc trừ sâu độc hại, các loại thuốc kích thích không nằm trong danh mục cho phép, trong khi chính quyền địa phương không quản lý được. Mới đây, về xã Diễn Kỷ - (Diễn Châu) được biết dưa lê “được” người trồng dùng thuốc kích thích để "thổi" cho trái "siêu" to, "siêu" nhanh lớn...

Dọc Quốc lộ 1A đoạn qua xã Diễn Kỷ có nhiều "sạp" bán dưa lê ven đường. Trong đó, nhiều quả dưa lê to bất thường. Chị Trần Thị C. ở xóm 1- Diễn Kỷ cho biết: "Đã trồng rau, dưa thì hầu như nhà nào cũng sử dụng thuốc kích thích, thuốc trừ sâu. Gia đình tôi làm 5 sào dưa, phun làm 2 đợt, giai đoạn đầu khoảng vài tuần là phun thuốc kích thích để làm khoẻ bộ rễ cây, giai đoạn 2 phun khi dưa lê nhú quả.

Loại thuốc trừ sâu và thuốc kích thích được phun trên dưa lê.

Chúng tôi ra cánh đồng dưa thấy vỏ bao các loại thuốc trừ sâu, thuốc kích thích sau khi sử dụng bị người dân vứt bừa bãi ven bờ ruộng. Có vỏ bao in tựa "siêu đậu trái lớn trái", "sai hoa, đậu trái, lớn trái, ngọt trái, chống rụng trái non"; công dụng được sử dụng cho cả vải nhãn, cam, quýt. Ngoài vỏ bao có in hình cà chua, dưa chuột, na, vải quả to mơn mởn. Theo cách hướng dẫn sử dụng in trên bao bì, phun định kỳ 5-7 ngày/lần, có thể dùng chung với thuốc BVTV. Nguồn gốc xuất xứ của Công ty CP Hoá Nông Kyoodai (Cao Viên - Thanh Oai - Hà Nội).

Sang ruộng dưa khác, chúng tôi lại nhặt được bao Senca greendelta 21 "rễ mạnh, bật chồi nhanh, siêu thức bật mầm hoa, hoạt hoá cực mạnh". Chúng tôi đến ruộng dưa vừa phun thuốc xong, nhặt được vỏ bao ANSUCO, loại này được quảng cáo "diệt một lần sạch sâu" chủ yếu diệt các loại nhện đỏ, sâu ăn bông, bọ trĩ, bọ xít, sâu đục cành… cho chè, xoài, cam, nho… Nhà sản xuất nguyên liệu Hebei Tongsheng Agrochemicail Co.Ltđ … Chị C. còn cho biết: "Hầu như bà con trồng dưa lê đều mua các loại thuốc này của đại lý Ngọc Tấn, chúng tôi tự phun chẳng ai hướng dẫn. Vụ này dưa lê đạt năng suất khá cao, khoảng 700kg - 1 tấn/sào, giá hiện tại 20.000đ/kg cũng thu được 14 triệu đồng/sào"...

Xã Diễn Thịnh lâu nay vốn nổi tiếng là “vựa” lạc lớn nhất tỉnh, tuy nhiên nhiều năm qua kim ngạch xuất khẩu lạc nơi đây rất hạn chế, chủ yếu bán qua đường tiểu ngạch. Nguyên nhân là một số bà con nông dân, doanh nghiệp trước khi bán lạc thường dùng thủ thuật "phun" nước cho lạc để tăng thêm trọng lượng và đã nhanh chóng bị nhiều nơi thu mua tẩy chay. Chị Phạm Đ. ở xóm 3, xã Diễn Thịnh cho hay: Gia đình làm gần 2 sào lạc, vụ này đạt năng suất khoảng 1,5 tạ lạc củ/sào. Sau khi phơi khô chủ yếu bán cho các tư thương buôn bán ở địa bàn xã Diễn Thịnh. Về việc phun nước vào lạc, bà con cho hay: “Chỉ phun nước để củ lạc khi xay không bị vỡ hạt thôi chứ tăng trọng lượng cũng chẳng được mấy”.

Chất phụ gia được tiểu thương dùng để nhuộm màu cho măng tươi.

Mặt hàng măng cũng gây xôn xao bởi tẩm, ướp hóa chất. Mùa này, ở các chợ quê như chợ Rộc (Trung Thành), chợ Vẹo (Liên Thành), chợ Mọ (Phúc Thành), chợ Bộng (Bảo Thành) có nhiều măng. Chị K. đang bán măng ở chợ Rộc xã Trung Thành đon đả: “Mua măng đi anh, măng vừa lấy ở Tân Kỳ về tươi ngon lắm”. Chị K. quả quyết: “Măng chín tự nhiên nên mới vàng đẹp thế. Nhiều người họ nấu măng bằng nước vôi để măng mau chín, tôi thì không nấu nước vôi mà chỉ dùng chút thuốc tạo màu”. Ra chợ Thị trấn Yên Thành, chúng tôi nói là dân đi măng “chính hiệu”, muốn mua hóa chất với số lượng nhiều để làm hàng, chúng tôi được chị M hé lộ: "Chỉ còn loại duy nhất này thôi. Nhưng anh phải nhớ là cho phẩm màu vào khi măng mới luộc nhé. Nước còn nóng thì màu mới ngấm từ ngoài vào trong”. Bày cách sử dụng xong, chị M đưa cho chúng tôi một bao thuốc được giới thiệu có tên gọi là "màu đặc biệt", có 4 dòng chữ Trung Quốc, trên bao bì in hình chiếc máy bay phản lực, sản xuất tại Mỹ Hoà 2 - TP. Hồ Chí Minh; thành phần Trartrazinne. Chất bột màu vàng (phẩm tạo màu) được đựng trong các ống nhựa nhỏ. Điều đặc biệt là loại phụ gia này ghi rõ là thời hạn sử dụng 2 năm kể từ ngày sản xuất, tuy nhiên trên bao bì lại không có ngày sản xuất...
(Còn nữa)

Nhóm PV