Bài 4: Cần xử lý việc xây dựng trái phép trên Sân vận động Đồng Cây Dừa (xã Công Thành, Yên Thành)
Sự việc phức tạp bắt đầu từ khi Hội đồng mục vụ giáo (HĐMV) giáo xứ Ngọc Long (ở xã Công Thành- Yên Thành) đột ngột huy động giáo dân tiến hành xây dựng công trình trái phép trên một sân vận động được xã quy hoạch phục vụ nhu cầu hoạt động văn hóa, thể thao của nhân dân. Phóng viên Báo Nghệ An đã trực tiếp về địa phương, gặp gỡ các bên liên quan để tìm hiểu về vấn đề này...
(Baonghean.vn) Sự việc phức tạp bắt đầu từ khi Hội đồng mục vụ giáo (HĐMV) giáo xứ Ngọc Long (ở xã Công Thành- Yên Thành) đột ngột huy động giáo dân tiến hành xây dựng công trình trái phép trên một sân vận động được xã quy hoạch phục vụ nhu cầu hoạt động văn hóa, thể thao của nhân dân. Phóng viên Báo Nghệ An đã trực tiếp về địa phương, gặp gỡ các bên liên quan để tìm hiểu về vấn đề này...
Công Thành là xã thuần nông, dân số có trên 11 nghìn người, trong đó có khoảng 5 nghìn giáo dân thuộc Giáo xứ Ngọc Long (hạt Bảo Nham) sinh sống tại 4 xóm: Rú, Đồng Rào, Ngọc Thượng, Long Tiến. Riêng xóm giáo Long Tiến còn là Làng văn hóa cấp tỉnh, có một chi bộ đảng mạnh với 28 đảng viên...
Từ nhu cầu chung của nhân dân toàn xã và căn cứ theo tinh thần Quyết định số 100/2005/QĐ-TTg ngày 31/10/2005 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chương trình phát triển cụm thể thao ở xã, phường, thị trấn đến năm 2010, HĐND xã Công Thành đã ban hành Nghị quyết số 07/NQ-HĐND ngày 14/8/2007 quy hoạch toàn xã có 4 sân vận động cho 4 cụm thể thao liên xóm.
Trong quá trình xã triển khai quy hoạch, vào ngày 15/9/2007, cụ linh mục Nguyễn Duy Khanh (linh mục chánh xứ tiền nhiệm của Giáo xứ Ngọc Long) đã có bút phê vào tờ trình đề nghị chính quyền xã chấp thuận cho làm sân vận động của 4 xóm giáo toàn tòng nói trên. Xét thấy nguyện vọng đó của nhân dân 4 xóm là phù hợp với mục tiêu thực hiện thiết chế văn hóa - thông tin cơ sở, UBND xã Công Thành và UBND huyện Yên Thành đã lập các thủ tục trình và được UBND tỉnh phê duyệt lựa chọn địa điểm xây dựng cụm thể thao của 4 xóm tại Quyết định số 4521/QĐ.UBND.CN ngày 08/11/2007 với diện tích 5.860m2.
Đáng ghi nhận là HĐMV Giáo xứ Ngọc Long đã phối hợp tốt với chính quyền để vận động nhân dân hiến đất xây dựng sân vận động theo quy hoạch, và có 27 hộ dân xóm Ngọc Thượng (25 hộ giáo, 2 hộ lương) đã tự nguyện chuyển nhượng đất nông nghiệp của gia đình được giao theo Nghị định 64 NĐ/CP cho UBND xã ra quyết định quy hoạch sân vận động cụm thể thao liên xóm, còn được gọi là sân vận động Đồng Cây Dừa. Hưởng ứng chủ trương phát huy nội lực, nhân dân 4 xóm đã đổ đất, san lấp mặt bằng hình thành sân vận động và đưa vào sử dụng, đáp ứng nhu cầu hoạt động thể thao, văn hóa lành mạnh của bà con.
Trong khi sân vận động cụm thể thao 4 xóm (xóm Rú, Đồng Rào, Ngọc Thượng, Long Tiến) cùng 3 sân vận động cụm liên xóm khác của xã Công Thành theo quy hoạch đang được sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả, thì đột nhiên Chánh xứ Giáo xứ Ngọc Long - Linh mục Trần Văn Phúc (vừa về thay linh mục Nguyễn Duy Khanh) đã chỉ đạo HĐMV giáo xứ huy động giáo dân tiến hành xây dựng tường bao sân vận động cao khoảng 1,7 m và một ngôi nhà có 4 phòng, 5 gian, dài 15 mét, rộng 6 mét. Công việc xây dựng này được tiến hành khẩn cấp một cách bất thường suốt trong ngày 26/5/2011...
Ngày 27/9/2011, phóng viên Báo Nghệ An về xã Công Thành tìm hiểu sự việc. Quanh việc xây dựng sai trái nói trên; ngoài gây mất ổn định, ảnh hưởng đến công tác quản lý của chính quyền xã, thì việc làm đó của HĐMV và một bộ phận giáo dân 4 xóm đã tác động đến đời sống sinh hoạt, lao động sản xuất vốn yên bình lâu nay của bà con giáo dân trong giáo xứ nói chung. Tiếp cận với các văn bản và qua trao đổi với chính quyền xã Công Thành cũng như cụ linh mục Chánh xứ Trần Văn Phúc, chúng tôi (PV) hệ thống lại các diễn biến của sự việc như sau:
Trước và trong quá trình diễn ra sự việc, chính quyền xã Công Thành, huyện Yên Thành đã trao đổi qua điện thoại, lập biên bản vi phạm hành chính, ra quyết định đình chỉ (3 lần), mời gặp làm việc và yêu cầu linh mục Trần Văn Phúc, HĐMV giáo xứ dừng việc thi công các công trình đang xây dựng trái pháp luật nhưng cụ linh mục Trần Văn Phúc và HĐMV vẫn thúc đẩy khẩn trương việc xây dựng. Vào ngày 10/6/2011, Chủ tịch UBND huyện Yên Thành - ông Nguyễn Tiến Lợi đã có buổi làm việc với linh mục Trần Văn Phúc và Chủ tịch HĐMV Giáo xứ Ngọc Long - ông Nguyễn Văn Hưởng (nay đã nghỉ).
Tại buổi làm việc, chính quyền huyện đã giải thích rõ: Việc Giáo xứ Ngọc Long tự ý tiến hành xây dựng công trình trên đất không được Nhà nước giao quản lý, sử dụng là trái pháp luật, dẫn tới hàng loạt vi phạm theo qui định tại Điều 15 của Luật Đất đai năm 2003 về những hành vi bị nghiêm cấm; đồng thời vi phạm Khoản 2 và Khoản 3, Điều 1 của Pháp lệnh tín ngưỡng tôn giáo.
Ngay sau buổi làm việc, UBND huyện Yên Thành đã ra Kết luận số 151/TB-UBND, trong đó khẳng định cụm thể thao xóm 4 (hay còn gọi sân vận động Đồng Cây Dừa) là công trình công cộng phục vụ lợi ích về nhu cầu văn hóa, thể thao của nhân dân 4 xóm, là tài sản chung của nhân dân 4 xóm do UBND xã Công Thành trực tiếp quản lý, sử dụng; không phải đất của Giáo xứ Ngọc Long.
Yêu cầu linh mục Trần Văn Phúc và HĐMV Giáo xứ Ngọc Long nhận rõ sai phạm để chỉ đạo giáo dân tự tháo dỡ toàn bộ công trình đã xây dựng trái pháp luật trước ngày 30/6/2011, thể hiện sự tôn trọng pháp luật và đường hướng mục vụ của Giáo hội Công giáo Việt Nam. UBND huyện cũng đã hai lần gửi công văn (số 440 UBND.NV ngày 31/5/2011 và 529/UBND.NV ngày 23/6/2011) cho Giám mục Giáo phận Vinh là cụ Nguyễn Thái Hợp nhằm làm rõ sự việc đúng, sai, nói rõ quan điểm và đề nghị cụ Giám mục chỉ đạo Giáo xứ Ngọc Long tháo dỡ công trình xây dựng trái pháp luật. Thế nhưng đến nay, công trình này vẫn chưa được tháo dỡ, gây bất bình trong nhân dân và ảnh hưởng đến sự ổn định của địa phương.
Chúng tôi tìm về trung tâm hoạt động của Giáo xứ Ngọc Long. Trong khuôn viên nhà thờ xứ, nhiều tốp thợ đang khẩn trương tu sửa, xây dựng. Cách bên kia, sân thể thao liên xóm đã được bao bởi một bức tường xây kiên cố và có tới 2 cổng lớn. Ở góc sân vận động là một ngôi nhà cấp bốn nền tôn cao, xây kiên cố.
Trao đổi với chúng tôi, cụ linh mục Trần Văn Phúc lý giải, việc huy động xây tường rào xung quanh sân vận động là để ngăn ngừa trâu bò và tránh sự xả rác tùy tiện của người dân. Còn ngôi nhà là để "phục vụ nhu cầu vệ sinh và thay rửa của bà con khi tham gia thể thao". Cụ linh mục thừa nhận "chúng tôi sai về qui trình thủ tục xây dựng" và tiếp tục nêu yêu cầu phải " trưng cầu ý kiến nhân dân, nhất là các hộ hiến đất" như trong văn bản phản hồi của giáo xứ ngày 27/6/2011 phúc đáp Thông báo kết luận của UBND huyện Yên Thành ngày 14/06/2011.
Cụ linh mục đưa ra đơn của một số hộ dân hiến đất và giấy giao nhận của linh mục tiền nhiệm Nguyễn Duy Khanh bàn giao lại để chứng minh đất cụm thể thao 4 xóm là đất của... Giáo xứ Ngọc Long (!). Tuy nhiên, chứng lý này không là cơ sở pháp lý, bởi trên thực tế đất của Giáo xứ Ngọc Long đã được UBND tỉnh Nghệ An cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thửa số 215, tờ bản đồ 11, diện tích 7390m2, không có phần diện tích của cụm thể thao 4 xóm. Khi được hỏi, cụ linh mục suy nghĩ như thế nào về việc đất được sử dụng để xây dựng sân vận động Đồng Cây Dừa vốn là đất nông nghiệp giao cho dân sản xuất theo Nghị định 64?, cụ linh mục đã không trả lời một cách thẳng thắn.
Căn cứ Luật Đất đai thì việc hiến tặng đất nông nghiệp của các hộ dân cho Giáo xứ Ngọc Long như cụ linh mục nêu là không đúng qui định của pháp luật và không được pháp luật thừa nhận, bảo hộ. Pháp luật cũng không qui định giáo xứ có chức năng quản lý, xây dựng sân bóng, khu thể thao, cụm thể thao công cộng. Hơn nữa, việc 27 hộ dân xóm Ngọc Thượng hiến tặng, chuyển nhượng đất nông nghiệp để xây dựng cụm thể thao 4 xóm đã trở thành đất công do Nhà nước quản lý (mà trực tiếp là UBND xã Công Thành) có đầy đủ giấy tờ pháp lý chứng nhận hợp pháp. Từ đó khẳng định, đất cụm thể thao 4 xóm hoàn toàn không phải là đất của Giáo xứ Ngọc Long. Về ý kiến cụ linh mục đề nghị trưng cầu ý kiến của nhân dân để xác định mục đích hiến đất của người dân là không cần thiết. Bởi nhân dân xóm 4 đã đồng tình lựa chọn địa điểm xây dựng sau nhiều lần thảo luận, có đơn tự nguyện hiến tặng, nhượng đất và đóng góp sức người, sức của để xây dựng sân vận động của người dân. Việc này cũng đã được HĐND xã thông qua bằng nghị quyết, Nhà nước đã ra quyết định phê duyệt, khảo sát địa điểm, thu hồi đất... và thực tế cụm thể thao đã được nhân dân đưa vào sử dụng hiệu quả từ năm 2007 đến nay thì không có lý do gì để tổ chức trưng cầu "lại" ý kiến nhân dân...
Làm việc với chính quyền xã Công Thành, ông Hồ Phi Hòe - Chủ tịch UBND xã cho biết: Để thống nhất trong quản lý và sử dụng các sân vận động cụm thể thao, UBND xã đã có Quyết định số 08/QĐ-UBND ngày 25/12/2007 về ban hành qui chế quản lý, sử dụng khu vui chơi văn hóa thể dục thể thao 4 xóm Đồng Cây Dừa. Trong đó qui định rõ: Cụm thể thao 4 xóm thuộc đất dành cho mục đích văn hóa thể thao. Tất cả mọi người dân đều được tham gia các hoạt động thể thao tại sân và thống nhất giao cho các Ban quản lý 4 xóm: Rú, Đồng Rào, Ngọc Thượng và Long Tiến chịu trách nhiệm bảo quản sân cũng như các hoạt động văn nghệ, thể dục, thể thao trên sân theo đúng qui định của Nhà nước. Mọi sự xây dựng, nâng cấp quy mô trên sân vận động này chỉ duy nhất được phép tiến hành khi chủ thể quản lý là chính quyền xã Công Thành cho phép.
Trong thời gian qua, để bà con thuận tiện sinh hoạt tôn giáo, được sự ủng hộ của chính quyền các cấp, giáo xứ, các giáo họ ở Công Thành đã xây dựng lại cơ sở thờ tự to đẹp, tôn nghiêm hơn, đồng thời cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các giáo xứ, giáo họ để đảm bảo quyền sử dụng đất hợp pháp của cơ sở tôn giáo theo qui định của pháp luật, vừa đảm bảo quyền quản lý về đất đai của Nhà nước. Trong đó có việc cho xây dựng sân vận động Đồng Cây Dừa để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt thể thao của nhân dân 4 xóm giáo toàn tòng... Như vậy, việc cụ linh mục Trần Văn Phúc cho rằng chính quyền không quan tâm đến nguyện vọng của nhân dân là hoàn toàn không đúng.
Qua tìm hiểu thực tế sự việc cho thấy việc làm cần thiết và đúng đắn nhất lúc này là cần phải tôn trọng luật pháp, tôn trọng quyền và nghĩa vụ tuân thủ luật pháp của người dân để có sự phối hợp tích cực tháo dỡ công trình xây dựng trái phép, sớm trả lại đúng ý nghĩa, tiêu chí một sân vận động đáp ứng các hoạt động văn hóa, thể thao lành mạnh của nhân dân ở cơ sở, mà cụ thể ở đây là của bà con 4 xóm: Rú, Đồng Rào, Ngọc Thượng, Long Tiến.
Nhóm PV