(Baonghean) - Từ ngày 27/7 đến nay, trong khi giá xăng dầu trên thế giới giảm từ 0,5 đến 0,8% (có nơi như New York giá dầu thô tại sàn giao dịch giảm tới 3,1%) và có xu hướng giảm sâu thì giá mặt hàng này ở nước ta vẫn giữ mức tăng từ ngày 17/7 với 24.570 đồng/1 lít xăng và 22.020 đồng/1 lít dầu. Một mức giá chỉ kém với mức giá kỷ lục được “thiết lập” vào hồi cuối tháng 3 năm nay có… 10 đồng.
Lâu nay, người tiêu dùng ở nước ta quen với cảnh khi xăng dầu thế giới rục rịch tăng thì các “ông lớn” loại hàng này cứ như hét lên rằng họ đang bị lỗ. Mà lỗ lớn, cần phải tăng giá để “bù”! Và, thường là họ được phép tăng giá xăng ngay sau đó. Rất nhanh. Rất kịp thời! Nhưng khi giá xăng dầu trên thế giới giảm, thậm chí giảm sâu thì trong nước cứ “từ từ” … chờ. Chờ cho đến khi không thể lâu hơn nữa thì họ mới giảm. Mà giá giảm cũng không “đột biến” như khi tăng. Còn nhớ hồi cuối tháng 3 năm nay, mỗi lít xăng bán lẻ được tăng thêm 1.430 đồng. Nhưng khi giảm những lần sau đó chỉ ở mức trên dưới 500 đồng/lít. Rất dễ nhận ra rằng, khi tăng giá xăng; nhất là tăng theo kiểu “đột biến” thì hầu như các mặt hàng đều tăng theo và khi giá xăng giảm thì các mặt hàng liên quan khó mà giảm. Nhất là cước vận tải.
Theo cơ quan chức năng, từ đầu năm đến nay có 7 lần điều chỉnh giá xăng dầu, trong đó có 4 lần tăng, 3 lần giảm. Và mỗi lần điều chỉnh như thế đều có sự “chia sẻ” lợi ích của 3 bên là Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Cơ quan quản lý giải thích, thế nhưng người tiêu dùng lại nghĩ khác. Ví như trong 3 lần điều chỉnh gần đây thì giá xăng tăng tổng cộng 1.240 đồng/lít chỉ thua lần tăng hồi cuối tháng 3 có 190 đồng.
Những người am hiểu cho rằng, liệu cơ quan chức năng đã rà soát mức giá cơ sở bình quân 30 ngày trước khi cho phép đầu mối điều chỉnh giá? Và, việc điều chỉnh giá với mức độ khá dày. Điều này cũng gây không ít khó khăn cho các doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp sử dụng xăng xầu với số lượng lớn!
Trở lại chuyện “tăng nhanh, giảm chậm” của giá xăng dầu. Theo nghị định 84/2009 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu thì trong 1 tháng doanh nghiệp được phép tăng giá 3 lần. Nghĩa là doanh nghiệp được phép tăng tối thiểu 10 ngày 1 lần. Còn khi giảm, nghị định trên không quy định số ngày cụ thể nhưng không được quá 10 ngày kể từ khi giá xăng dầu thế giới giảm. Nếu quá 10 ngày mà không giảm thì cơ quan chức năng sẽ yêu cầu doanh nghiệp giảm.
Giá xăng thế giới giảm và có xu hướng giảm sâu “mới” có 1 tuần nay nên các “ông lớn” xăng “đành” chờ cho quá 10 ngày thì phải?