Cải cách thủ tục hành chính thuế: Quan trọng là phải chủ động, linh hoạt

(Baonghean) - Báo cáo của Bộ Tài chính mới đây cho biết, nhiều giải pháp về cải cách thủ tục hành chính (TTHC) thuế được đề xuất đã giúp thời gian và thủ tục nộp thuế của người dân, doanh nghiệp (DN) giảm nhanh và hiệu quả. Trong đó, với những quy định của Nghị quyết số 63/NQ-CP ngày 25/8/2014 về cải cách TTHC thuế, nhất là việc ban hành 1 thông tư sửa đổi, bổ sung 7 thông tư, 1 nghị định sửa đổi, bổ sung 4 nghị định hiện hành với nhiều nội dung quan trọng, cấp thiết, đã tạo cơ sở cho việc giảm số giờ giao dịch cho người nộp thuế.

Giảm tải cho người nộp thuế

Nhận định về giá trị thực tế triển khai các văn bản pháp lý mới về cải cách TTHC thuế, ông Nguyễn Đình Hòa, Cục trưởng Cục Thuế Nghệ An cho biết, các văn bản này thực sự đã giúp cụ thể hóa các mục tiêu cần đạt tới vào thực tiễn, như đơn giản hoá các mẫu tờ khai nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) hay bỏ bớt các chỉ tiêu kê khai không cần thiết trong tờ khai nộp thuế. Hơn nữa, việc xây dựng và thực hiện các ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), tạo cơ sở, nền tảng và phương tiện để DN tự động lập tờ khai thuế từ phần mềm thay cho việc lập chứng từ bằng phương pháp thủ công... cùng việc bãi bỏ các quy định DN phải gửi bảng kê hóa đơn hàng hóa dịch vụ mua vào bán ra kèm theo tờ khai thuế GTGT gửi cơ quan thuế; quy định phải hạch toán tăng doanh thu tính thuế, quy định về việc xuất hoá đơn trong trường hợp tiêu dùng nội bộ của DN... đã giúp cho không chỉ DN bớt các thủ tục mà còn giúp cho chính cán bộ ngành Thuế “giảm tải” gánh nặng giấy tờ, xử lý hành chính.

Sản xuất dây điện ở Nhà máy Sao Mai, Khu công nghiệp Bắc Vinh. Ảnh: C.L

Nhiều DN đều có chung nhận định về tiến trình cải cách TTHC trong lĩnh vực thuế khi cho biết, thời gian gần đây, ngành Thuế quyết liệt thực hiện các quy trình cải cách, thì không chỉ riêng đối tượng nộp thuế mới thấy dễ dàng hơn, tiết kiệm được nhiều thời gian, công sức, tiền bạc hơn mà chính cơ quan quản lý thuế cũng phải có sự “chuyển mình” cần thiết. Đơn cử như việc ngành Thuế đẩy mạnh kê khai thuế điện tử qua mạng Internet thay cho việc hàng tháng, hàng quý phải cử người đến cơ quan thuế nộp tờ khai thuế theo phương pháp thủ công cũng đã giảm biết bao ách tắc, phiền hà cho người nộp thuế.

Tính đến nay, số DN đang hoạt động thực hiện khai thuế điện tử qua mạng đã tăng rất nhiều so với chỉ tiêu đầu năm 2014 là 65%. Tính toán của Bộ Tài chính cho thấy, tổng số giờ nộp thuế giảm được khi thực hiện các giải pháp của Thông tư 119/2014/TT-BTC lên tới 201,5 giờ, là một sự đổi thay vượt bậc đối với chính ngành Thuế. Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi Văn Nam cho biết, các quy định của Nghị định số 91/2014/NĐ-CP ngày 1/10/2014 sửa đổi, bổ sung một số điều tại 4 nghị định khác quy định về thuế đã có tác động rất lớn làm giảm số giờ nộp thuế.

Vấn đề là các văn bản mới ban hành đã thực sự phát huy hiệu quả, đơn cử như việc nâng mức doanh thu khai thuế GTGT theo quý đã giúp giảm tần suất kê khai thuế và nộp thuế GTGT đối với DN từ 12 lần/năm xuống còn 4 lần/năm, giảm 8 lần kê khai và nộp thuế. Đối với thuế TNDN, các quy định mới đã giúp giảm tần suất kê khai thuế, nộp thuế TNDN từ 5 lần/năm xuống còn 1 lần/năm, theo đó, DN chỉ phải thực hiện khai quyết toán thuế TNDN 1 lần/năm và tạm nộp theo quý. Chính vì vậy, tổng số giờ nộp thuế giảm được khi thực hiện các giải pháp của Nghị định 91/2014/NĐ-CP mà ngành Thuế đo đếm được, đồng thời được WB xác nhận là 88,36 giờ. Bên cạnh đó, tổng số giờ nộp thuế giảm được khi thực hiện các giải pháp của Luật số 71/2014/QH13 của Quốc hội cũng đã đạt 80 giờ - Tổng cục trưởng Bùi Văn Nam cho biết.

Mục tiêu chỉ còn 171 giờ nộp thuế

Đánh giá chung về những cố gắng đẩy nhanh tiến độ cải cách TTHC thuế, Bộ Tài chính cho biết, chỉ tính đến thời điểm 1/1/2015, sau khi thực hiện các giải pháp thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính, số giờ tuân thủ về thuế đã giảm được 370 giờ/năm. Và để đạt được mục tiêu trong năm 2015 giảm số giờ nộp thuế xuống còn 171 giờ/năm, thì cần phải giảm thêm được 415,5 giờ xuống còn 121,5 giờ (trong đó, thuế GTGT phải giảm 265 giờ xuống còn 55 giờ; thuế TNDN phải giảm 150 giờ xuống còn 67 giờ). Thứ trưởng Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, một trong những vấn đề nổi cộm là công tác giải quyết những vướng mắc về chính sách, thủ tục thuế hay giải đáp vướng mắc của cơ quan thuế cấp trên với cơ quan thuế cấp dưới còn chưa kịp thời.

Theo Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn, tuy ngành đã thực hiện rà soát và giảm được 53 TTHC, đơn giản hóa được 262 TTHC khác, nhưng rõ ràng là số lượng thủ tục vẫn còn quá lớn, phức tạp, làm ảnh hưởng đến thời gian của người nộp thuế. Tính đến 31/12/2014, TTHC lĩnh vực thuế vẫn còn có 432 thủ tục, trong đó, cấp địa phương có tới 246 thủ tục cấp cục và 182 thủ tục cấp chi cục. Thêm vào đó, có tới 24/70 quy trình quan trọng về đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế, hoàn thuế, thanh tra, kiểm tra thuế, giải quyết khiếu nại về thuế... của người nộp thuế chưa được sửa đổi, bổ sung một cách tổng thể, đầy đủ và bảo đảm quán triệt đầy đủ các yêu cầu về cải cách TTHC để đưa những chính sách, chế độ mới và những quy định về cải cách TTHC thực sự đi vào cuộc sống. Công tác cải cách TTHC thuế đối với cá nhân, hộ kinh doanh (thuế GTGT, TNCN hộ kinh doanh, thuế trước bạ, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp,...) chưa có sự đổi mới căn bản, việc tổ chức thu thuế còn chưa tạo thuận lợi cho người dân; việc ứng dụng CNTT trong quản lý thuế ở khu vực này còn hạn chế.

Việc đạt được mục tiêu năm 2015 thời gian kê khai nộp thuế sẽ chỉ còn không quá 121,5 giờ/năm; tỷ lệ DN khai thuế điện tử đạt trên 95%; tỷ lệ DN nộp thuế điện tử đạt tối thiểu 90%; hoàn thành việc xây dựng và công khai cơ sở dữ liệu về hoàn thuế, bảo đảm hoàn thuế đúng chế độ và ít nhất 90% đúng thời gian quy định; bảo đảm yêu cầu khiếu nại của người nộp thuế được giải quyết đúng quy định và ít nhất 90% đúng thời gian theo quy định của pháp luật đòi hỏi ngành Thuế phải cố gắng hơn nữa mới đạt được mục tiêu đề ra - Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn nói.

Sông Hồng