Chủ động ứng phó lũ ống, lũ quét

(Baonghean) - Vào mùa mưa lũ, nguy cơ lũ quét, lũ ống luôn xảy ra bất ngờ đối với các huyện rẻo cao. Các cấp, ngành, địa phương đang thực hiện các giải pháp thực hiện tốt phương châm “4 tại chỗ” để giảm thiểu thiệt hại.

Lũ ống, lũ quét rập rình
Quế Phong là huyện miền núi có địa hình phức tạp chia cắt mạnh bởi những sông, suối, khe rạch có độ dốc cao. Theo khảo sát huyện Quế Phong có khoảng trên 20 điểm có nguy cơ lũ ống, lũ quét nằm ở các xã Nậm Giải, Tri Lễ, Hạnh Dịch, Tiền Phong, Đồng Văn... Chúng tôi trở lại Quế Phong một ngày trung tuần tháng 9. Những trận mưa lớn khiến dòng sông Quàng ở xã Cắm Muộn, Quang Phong cuộn lên ngầu đỏ. Khá nhiều bản làng nơi đây nằm sát với dòng sông, nguy cơ bị lũ ống, lũ quét tàn phá là rất cao. Riêng tại bản Pún, xã Cắm Muộn có 85 hộ dân vào mùa mưa lũ năm nào cũng bị ngập úng. Ông Lô Văn Tuấn, Trưởng bản Pún chia sẻ: Bản chủ yếu là hộ nghèo, đời sống còn khó khăn, ở sát bờ sông nên chỉ cần trận mưa lớn là bị ngập. Riêng đợt mưa mấy ngày trước đã có nhiều hộ phải tạm di dời đến nơi an toàn. 
Xã Cắm Muộn (Quế Phong) có 12 bản đều nằm dọc sông, khe suối lớn như bản Cắm Nọc, bản Pún, Cắm Pỏm, Cắm Cảng, Đòn Phạt nằm dọc sông Quàng. Bản Pú, Piếng Cắm, Phả Pạt, Ná Kho… nằm dọc khe Quỷa. Xã có khoảng trên 100 hộ dân ở vùng cảnh báo lũ quét tập trung ở các bản Đòn Phạt, bản Pún, Cắm Nọc... Theo chủ trương của Nhà nước, xã Cắm Muộn thường xuyên vận động bà con di dời xen dắm đến nơi an toàn, tuy nhiên 3 năm lại nay mới chỉ có khoảng 15 hộ dân di dời. Còn lại hầu hết bà con vẫn bám trụ bởi ở gần khe suối.
Huyện Quỳ Châu cũng có khá nhiều điểm lũ quét, lũ ống đe dọa, tập trung chủ yếu ở các xã Châu Tiến, Châu Thắng, Diên Lãm, Châu Nga, Châu Hội… Đợt mưa lớn vừa qua riêng tại xã Châu Tiến đã có 4 bản bị ngập úng nặng gồm Hạnh Tiến, bản Ban, Hoa Tiến 1, Hoa Tiến 2, Minh Tiến. Chúng tôi tìm về bản Ban - nơi thấp trũng nhất nằm ở sát khu vực sông Hiếu và sông Hạt. Ở đây san sát những ngôi nhà kê nền thấp, ông Sầm Văn Nam - một hộ dân chia sẻ: Đợt mưa vừa qua, nước từ dòng sông Hiếu đã dâng lên tràn vào nhà. Cũng may là nước dâng lên buổi sáng nên chúng tôi có thời gian để chuẩn bị đồ đạc di chuyển. Theo ông Nam, sợ nhất là nước lớn bất ngờ đổ về từ thượng nguồn gây nên lũ ống, lũ quét vào ban đêm. Năm 2007, riêng ở bản Ban đã bị lũ quét cuốn trôi hơn chục ngôi nhà và nhiều trâu bò, lợn, gà.
Kè đá chống sạt lở ở xã Tri Lễ (Quế Phong).
Kè đá chống sạt lở ở xã Tri Lễ (Quế Phong).
Những trận mưa liên tiếp vừa qua bản Ban có trên 20 hộ dân bị ngập lụt. Tại bản Minh Tiến có khoảng trên 50 hộ dân dựng nhà sát bờ sông Hiếu ven QL48. Chúng tôi thấy tại đây nhiều đoạn sông đã lấn “ăn” cả vào QL48, đất sạt lở kéo theo cả bụi tre xuống sông. Một số hộ đã từng bị sạt lở do sông lấn nhưng vẫn liều mình xây dựng nhà mới như hộ anh Trần Đình Sửu, Nguyễn Thành Bảy… Ông Trần Văn Hoàng, Chủ tịch UBND xã Châu Tiến cho biết: Châu Tiến có 9 bản thì có 6 bản nằm ở vùng ngập lụt, các bản làng chủ yếu nằm dọc sông Nậm Việc, sông Hiếu, sông Hạt. Mưa lớn nước từ thượng nguồn Lào đổ về nguy cơ lũ quét rất cao. Châu Hạnh có 18 bản nhưng có 10 bản nằm trong vùng nguy cơ lũ quét, do điều kiện đất bằng hiếm hoi nên nhiều hộ dân cố tình dựng nhà dọc khe Lan. 
Huyện Quỳ Châu có địa hình hiểm trở, mùa mưa lũ thường gây lũ ống, lũ quét sạt lở núi, ngập úng cho các bản làng nằm dọc khe suối nhưng vấn đề di dời dân lên vùng an toàn đang gặp nhiều khó khăn bởi quỹ đất bằng ít, kinh phí di dời quá lớn. Hiện tại toàn huyện vẫn chưa có khu di dân tái định cư nào cho đồng bào bị ảnh hưởng bởi lũ quét, sạt lở núi.
Chủ động ứng phó giảm thiệt hại
Để chủ động ứng phó với lũ ống, lũ quét, hiện tại nhiều bản làng ở xã Cắm Muộn, huyện Quế Phong đã chủ động các phương án ứng phó. Ông Lô Văn Tuấn, Trưởng bản Pún, xã Cắm Muộn cho hay: Vào mùa mưa, bản Pún đều bị ngập úng, được sự quan tâm của Nhà nước, hiện bản đã có trên 20 hộ dân được Ngân hàng Chính sách cho vay 15 triệu đồng/hộ để sửa sang, nâng nền nhà lên cao để tránh ngập úng. Bản Pún thành lập tổ xung kích có trên 20 thanh niên có sức khỏe tham gia ứng cứu khi xảy ra sự cố. Đợt mưa vừa qua tổ xung kích này đã kịp thời di dời người và tài sản cho hàng chục hộ dân đến nơi an toàn. 
Ông Lô Thanh Bình, Chủ tịch UBND xã Cắm Muộn cho biết: Để chủ động phòng, tránh, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do lũ quét gây ra, chúng tôi thực hiện tốt phương châm “4 tại chỗ”. UBND xã đã kiện toàn Ban Chỉ huy PCBL, xây dựng, điều chỉnh và bổ sung phương án, kế hoạch phòng, chống thiên tai chi tiết. UBND xã đã xây dựng được đội xung kích cơ động có trên 40 thành viên tham gia để ứng cứu tại chỗ khi cần. Mỗi bản làng có 20 thành viên tham gia vào các tổ đội cơ động. Các lực lương đều được phân công nhiệm vụ cụ thể... 
Ngay từ đầu mùa mưa năm 2015, huyện đã tổ chức diễn tập PCBL tại xã Cắm Muộn để nâng cao ý thức chủ động phòng tránh cho đồng bào. Đối với những hộ sống ở các địa bàn có nguy cơ cao về lũ quét, phải tổ chức di dân đến nơi an toàn. Tiến hành kiểm tra rà soát lại các công trình thuỷ lợi, 4 hồ đập chứa nước ở các xã Tri lễ (đập Kẽm Ải), Tiền Phong (đập Tổng Mọ và đập Chăm Bảy), Quế Sơn (đập Piêng Panh), hồ Thủy điện Hủa Na. Giao cho các xã chủ động kiểm tra kịp thời tiến hành tu sửa và cần có các giải pháp an toàn về hồ chứa của đơn vị mình quản lý. Tất cả các xã có các sông lớn chảy qua như sông Chu, sông Nậm Việc, sông Nậm Giải và sông Quàng đều có nguy cơ lũ quét, lũ ống xảy ra trong mùa bão lụt do đó thành viên Ban Chỉ huy PCLB huyện đi chỉ đạo các xã lập phương án PCLB gửi về Ban Chỉ huy PCLB huyện và kiểm tra chỉ đạo kịp thời khi bão lụt xảy ra. 
Huyện Quỳ Châu cơ bản đã sẵn sàng thực hiện công tác “4 tại chỗ”. Trong đợt mưa lũ vừa qua lực lượng xung kích, lực lượng cơ động của bản, xã đã kịp thời ứng cứu di chuyển trên 20 hộ dân ở vùng ngập úng thuộc bản Ban, Minh Tiến, Hợp Tiến. Phân công lực lượng túc trực tại các điểm ngập úng để cảnh báo cho người tham gia giao thông. Ngoài việc sử dụng lực lượng ứng cứu theo từng vùng, từng khu vực, hiện nay trên địa bàn huyện Quỳ Châu đã chuẩn bị các loại phương tiện, thiết bị phục vụ cho công tác phòng chống lụt bão, gồm: 2 máy ủi, 7 máy xúc, 80 xe ô tô vận tải, 6 xuồng máy…
Nghệ An có 11 huyện nằm trong vùng có nguy cơ lũ quét, lũ ống. Để giảm thiệt hại, yêu cầu đặt ra hiện nay là ngành chức năng cần đánh giá, phân vùng cảnh báo lũ quét, sạt lở đất; chú trọng phân vùng tỷ lệ lớn tại từng địa bàn để phát huy hiệu quả, cập nhật các điểm dân cư vào bản đồ nguy cơ lũ quét, sạt lở đất làm cơ sở chỉ đạo, ứng phó thiên tai. Cùng với đó, từng bước đầu tư xây dựng, lắp đặt tăng mật độ hệ thống quan trắc và cảnh báo sớm tại những khu vực dân cư sinh sống có nguy cơ cao về lũ quét, sạt ở đất để cảnh báo kịp thời, phục vụ sơ tán dân cư. Đối với các địa phương ở vùng biên giới cần phối hợp với nước bạn Lào để nằm bắt tình hình nước từ thượng nguồn đổ về để có phương án phòng tránh. 
Văn Trường

tin mới

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.
học sinh tựu trường

Những đứa trẻ người Mông ở Nghệ An rời bản, xuống núi đến trường

(Baonghean.vn) - Cuộc sống vất vả đã “cuốn” những đứa trẻ người Mông ở Tri Lễ (Quế Phong) sớm lên nương, vào rẫy... Tuy nhiên năm gần đây, nhận thức người dân được nâng lên, người Mông đã xem việc đưa trẻ xuống núi theo học là để tiếp thu kiến thức mới, góp phần nâng cao cuộc sống, xây dựng bản làng.
Trải nghiệm chợ phiên vùng cao Tương Dương với các loại rau củ độc đáo

Trải nghiệm chợ phiên vùng cao Tương Dương với các loại rau củ độc đáo

(Baonghean.vn) - Đã từ lâu người dân khắp nơi đều biết đến chợ phiên Tam Thái (Tương Dương) là phiên chợ chuyên bày bán rất nhiều loại rau, củ, quả do bà con tự trồng hoặc thu hái ở trên nương rẫy hay khe suối. Đây không chỉ là những loại nông sản "sạch" mà còn là những vị thuốc rất tốt cho sức khỏe, nên được người dân rất ưa chuộng.
Hoạt động của bộ phận một cửa tại Chi cục thuế huyện Tương Dương. Ảnh: Phương Thúy

Huyện có 5 dự án thủy điện ở Nghệ An kiến nghị trích nguồn thuế cho địa phương

(Baonghean.vn) - Trên địa bàn huyện Tương Dương (Nghệ An) hiện có 5 dự án thủy điện nhưng việc thu thuế lại không thuộc trách nhiệm của huyện. Do đó, huyện vùng cao này đề nghị có chính sách nhằm trích lại một phần kinh phí từ nguồn thu thuế các công trình thủy điện trên địa bàn cho địa phương.