Chuyện buồn đằng sau một vụ án mua bán người

Moong Thị Lệ (SN 1986, trú xã Xá Lượng, huyện Tương Dương) ngồi ở vị trí dành cho bị cáo, nước mắt không ngừng rơi. Ngồi sau Lệ tầm 1m là Cụt Thị C. (SN 2000), nạn nhân của một vụ mua bán người mà Lệ được xác định là người liên quan trực tiếp.

Thiếu phụ tự "ngã giá" bán mình

Cụt Thị C. lấy chồng từ sớm nhưng hôn nhân không hạnh phúc. Thường xuyên bị chồng đánh đập nên C. ôm con bỏ về nhà bố mẹ đẻ. Vào tháng 4/2018, C. tâm sự với một người quen về cuộc hôn nhân địa ngục và hoàn cảnh khó khăn hiện tại của mình, đồng thời bày tỏ mong muốn sang Trung Quốc kiếm tiền gửi về cho bố mẹ nuôi con.

Người này giới thiệu C. với Moong Thị Lệ vì biết Lệ có người quen hiện đang sinh sống, làm việc tại Trung Quốc. Sau khi trình bày hoàn cảnh của mình, C. bảo với Lệ nếu được trả 100 triệu đồng thì sẽ đồng ý đi lấy chồng Trung Quốc. Như con chim sợ cành cong, cô còn đưa ra điều kiện "phải tìm được người ưng ý" mới lấy và nhờ Lệ giúp đỡ.

Bị cáo Mong Thị Lệ. Ảnh: Như Bình

Moong Thị Lệ gọi điện cho Xeo Thị Hành (người quen của Lệ đang sinh sống ở Trung Quốc) thông báo việc có C. muốn đi Trung Quốc. Hành nói sẽ trả 90 triệu đồng nếu C. đồng ý sang đây lấy chồng. Xeo Thị Hành cũng hứa trả cho Lệ 15 triệu đồng tiền công khi đưa C. sang Trung Quốc.

Cuối tháng 4/2018, dưới sự hướng dẫn của Xeo Thị Hành, Moong Thị Lệ đưa Cụt Thị C. vượt biên sang Trung Quốc. Một thời gian ngắn sau Hành giao C. cho một người phụ nữ khác, người này bán C. làm vợ một người đàn ông ở bên này. Sau khi bán C., Xeo Thị Hành gửi về cho gia đình cô 90 triệu đồng như đã hứa và trả cho Lệ 15 triệu đồng tiền công.

Mọi chuyện cứ tưởng đến đó là kết thúc bởi C. lấy chồng Trung Quốc, còn gửi cho bố mẹ 90 triệu đồng để nuôi đứa con của người chồng đầu. Còn Lệ được trả công 15 triệu đồng, nhiều hơn số tiền 2 triệu đồng được Hành hứa trước đó. Thế nhưng, viễn cảnh cuộc sống tươi đẹp của C. nhanh chóng kết thúc, lần này không phải từ người chồng mà từ chính mẹ chồng.

"Chồng cũng thương em lắm nhưng mẹ chồng khắt khe, hay chửi bới. Khi em sinh con, bà không để cho em bồng bế hay cho con bú mà mang về nhà mình nuôi. Tháng 7/2020 em nói chồng về Việt Nam để xin giấy tờ sang kết hôn, chồng đồng ý. Về Việt Nam nhớ con lắm nhưng em không muốn sang bên kia nữa", Cụt Thị C. kể.

Khi C. trở về Việt Nam sau hơn 2 năm bặt tin, đường dây đưa người đi Trung Quốc lấy chồng cũng bị phát hiện. Moong Thị Lệ bị công an bắt giữ.

“Giúp” người, hại mình

Cụt Thị C. cũng không hiểu vì sao Moong Thị Lệ vì giúp mình mà bị bắt, phải ngồi tù. Thấy Lệ sướt mướt suốt cả phiên tòa, C. áy náy lắm. "Là em muốn đi nên mới nhờ chị Lệ giúp. Không ngờ lại đẩy chị ấy vào tù", C. nói.

Cũng như C., Lệ lấy chồng rất sớm nhưng may mắn cô có người chồng yêu thương mình. Sau khi sinh được 2 đứa con trai bằng phương pháp mổ đẻ thì chồng không cho Lệ sinh nữa dù cô vẫn luôn khao khát có một đứa con gái để bầu bạn.

"Giờ em cũng có 1 đứa con gái, con nuôi chị ạ. Nhà kia sinh được 5 đứa con gái, khi mang bầu bé thứ 6, vẫn là con gái nên tính bỏ. Em đến thuyết phục họ đừng bỏ bé mà tội, cứ sinh ra rồi em nuôi cho. Em chăm cả mẹ lẫn con đến khi bé được 26 ngày tuổi thì hai bên ra xã làm giấy để em nhận bé làm con nuôi. Con bé nay 6 tuổi, trộm vía xinh đẹp và quấn mẹ lắm", Lệ kể. Đôi mắt cô sáng hẳn lên khi kể về những đứa con của mình.

Bị hại Cụt Thị C. Ảnh: Như Bình

"C. nhờ em đưa đi Trung Quốc lấy chồng để có tiền nuôi con nên em mới giúp chứ em có biết thế là vi phạm pháp luật đâu. Cô ấy còn viết cả giấy cam kết không kiện cáo gì. Khi C. sang bên kia, gia đình nhận được tiền còn cho em 1,5 triệu đồng nói là cảm ơn mà", Lệ vẫn băn khoăn không hiểu vì sao mình giúp người khác mà phải đi tù.

Vị chủ tọa phải giải thích kỹ rằng hôn nhân giữa 2 người khác quốc tịch phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép với nhiều quy định cụ thể. Việc đưa người khác ra nước ngoài cũng phải tuân thủ theo quy định và chỉ có cơ quan, tổ chức được cấp phép mới được thực hiện. Moong Thị Lệ cùng với người phụ nữ tên Hành đưa C. ra nước ngoài để lấy chồng khiến nạn nhân phải đối mặt với nhiều nguy cơ bị xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm... Đây là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm.

Được giải thích, Lệ hiểu ra hành vi của mình là vi phạm pháp luật và xin được hưởng sự khoan hồng để sớm về với các con. Nạn nhân Cụt Thị C. cũng mong muốn tòa xem xét, giảm nhẹ hình phạt cho Lệ.

Xét thấy bị cáo là người dân tộc thiểu số, nhận thức pháp luật hạn chế, trong vụ việc này bị hại cũng có một phần lỗi nên sau khi xem xét toàn diện vụ án, HĐXX tuyên phạt Moong Thị Lệ 6 năm tù, thấp hơn khung hình phạt đối với tội danh đã bị truy tố. Về trách nhiệm dân sự do bị hại không yêu cầu nên tòa không xem xét.

Trong vụ án này có người phụ nữ Xeo Thị Hành, hiện chưa xác định được nhân thân, lai lịch, địa chỉ cư trú nên cơ quan công an đã tách thành một vụ án khác, khi nào bắt được sẽ xử lý sau./.