Đã tìm được tiếng nói chung

(Baonghean) - Mặc dù đã có kết luận thanh tra của UBND Thành phố Vinh về sai phạm của Ban Quản trị Hợp tác xã (BQT HTX) chợ Bến Thủy trong việc thu chi tài chính, chuyển nhượng ốt, thành lập BQT, nhưng do sự việc chưa được giải quyết dứt điểm nên các tiểu thương chợ Bến Thủy tiếp tục bãi thị… Chiều 24/11, UBND Thành phố Vinh đã có cuộc đối thoại với tiểu thương chợ Bến Thủy, hai bên đã tìm được “tiếng nói chung”, đi đến thống nhất để giải quyết dứt điểm sự việc…

Chợ Bến Thủy, TP. Vinh.

Diễn biến sự việc

Chiều 17 và sáng 18/11, hàng chục tiểu thương chợ Bến Thủy (phường Bến Thủy, Thành phố Vinh) đã kéo lên UBND tỉnh, UBND Thành phố Vinh để phản đối việc đại hội thành viên nhiệm kỳ 2014 - 2019 của HTX Bến Thủy. Lý giải cho hành động này, các tiểu thương cho biết, do UBND Thành phố Vinh chưa giải quyết dứt điểm các sai phạm mà BQT HTX gây ra, mức kỷ luật dành cho các thành viên BQT sai phạm chưa thích đáng, chưa có biện pháp khắc phục, nhưng UBND Thành phố Vinh vẫn cho chủ trương tiến hành đại hội thành viên. Chị Võ Thị Hồng Oanh, một tiểu thương cho biết: “Chúng tôi kéo lên tỉnh, thành phố là mong muốn các cơ quan nhà nước sớm giải quyết dứt điểm các vấn đề mà tiểu thương thắc mắc lâu nay. Khi chưa giải quyết xong thì đề nghị không tổ chức đại hội thành viên nhiệm kỳ 2014 - 2019 của HTX Bến Thủy”.

Để bạn đọc hiểu rõ hơn bản chất vụ việc, chúng tôi xin tóm lược lại diễn biến sự việc như sau: Năm 2013, tiểu thương chợ Bến Thủy làm đơn gửi đến các cơ quan chức năng tố cáo về những sai phạm, khuất tất trong việc chuyển đổi, thành lập HTX Bến Thủy; BQT HTX Bến Thủy làm trái quy định của pháp luật trong việc thu phí, lệ phí, đóng góp đầu tư xây dựng, nâng cấp chợ Bến Thủy... Sau khi nhận được đơn tố cáo của công dân, UBND Thành phố Vinh đã lập đoàn thanh tra để kiểm tra những nội dung trong đơn tố cáo. Theo bản Kết luận nội dung tố cáo số 49 ngày 17/3/2014; Kết luận thanh tra số 50 ngày 17/3/2014 và Kết luận thanh tra số 252 về việc điều chỉnh, bổ sung một số nội dung trong Kết luận 49, 50 của UBND Thành phố Vinh, thì hầu hết các nội dung tố cáo của công dân là đúng.

Cụ thể, về việc thu phí chợ, từ năm 2009 đến năm 2013, BQT HTX Bến Thủy đã thu trái so với quy định hơn 2,7 tỷ đồng. Về việc thu phí chuyển nhượng ki-ốt, BQT HTX Bến Thủy đã thu sai quy định của 27 hộ từ 5 - 10%, với số tiền là 107 triệu đồng. Về việc thu tiền xây dựng ki-ốt, BQT HTX Bến Thủy đã thu của 11 hộ tiểu thương với số tiền hơn 709 triệu đồng và để ngoài sổ sách, trong đó lấy 315 triệu đồng chia cho 8 thành viên BQT.

Về việc tiểu thương tố cáo 2 thành viên BQT là ông Đinh Văn Đống và ông Cao Xuân Phúc lợi dụng chức quyền chiếm 2 ki-ốt, UBND Thành phố Vinh kết luận là không đúng.

Về nội dung các tiểu thương tố cáo việc thành lập HTX Bến Thủy vào năm 2009 có nhiều khuất tất, không minh bạch, rõ ràng, không công khai, dân chủ, UBND Thành phố Vinh kết luận không đúng. UBND Thành phố Vinh trả lời, việc chuyển đổi mô hình Ban Quản lý chợ Bến Thủy sang hình thức HTX chợ Bến Thủy được thực hiện theo đúng chủ trương của Trung ương, của tỉnh. Quy trình, thủ tục chuyển đổi và thành lập HTX Bến Thủy đã thực hiện đúng theo các quy định của Luật HTX 2003 và các quy định của Nhà nước. Công tác tuyên truyền, vận động về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia xã viên HTX đã được UBND Thành phố Vinh, phường Bến Thủy thực hiện đầy đủ như tuyên truyền trên loa truyền thanh, tổ chức thông báo trong cuộc giao ban quân - dân - chính, phát 106 tờ rơi.

Trước những sai phạm của BQT HTX Bến Thủy, UBND Thành phố Vinh đã chỉ đạo phường Bến Thủy, HTX Bến Thủy tổ chức họp kiểm điểm xử lý vi phạm đối với 2 cá nhân ông Đinh Văn Đống (Chủ nhiệm) và ông Cao Xuân Phúc (Phó Chủ nhiệm). Theo đó, Đảng ủy phường Bến Thủy quyết định kỷ luật các đảng viên vi phạm với hình thức cảnh cáo đối với ông Đinh Văn Đống và ông Cao Xuân Phúc. HTX Bến Thủy cũng đã xử lý hình thức cảnh cáo đối với ông Đống và ông Phúc. Đối với số tiền 315 triệu đồng do thu phí đầu tư xây dựng ki-ốt, nhưng lại chia cho 8 thành viên BQT “bỏ túi”, UBND thành phố đã thu hồi và nạp vào tài khoản tạm giữ của thành phố tại Kho bạc Nhà nước Thành phố Vinh. Đối với số tiền 107 triệu đồng (tiền chuyển nhượng ki - ốt), UBND Thành phố Vinh đã thu hồi về tài khoản tạm giữ để xử lý theo quy định. UBND thành phố giao cho Chi cục Thuế Thành phố Vinh phối hợp với BQT HTX Bến Thủy trả lại số tiền do thu phí chợ vượt quá quy định của các tiểu thương từ năm 2009-2013. Đối với tiền chuyển nhượng 107 triệu đồng, Nhà nước sẽ thu hồi và nạp vào ngân sách mà không trả lại cho tiểu thương.

Những vướng mắc cần giải quyết

Qua tìm hiểu, đa phần các tiểu thương đều thống nhất với kết luận của UBND Thành phố Vinh trước những sai phạm về thu chi tài chính của BQT HTX Bến Thủy. Tuy nhiên, mong muốn của các tiểu thương là các sai phạm cần được xử lý dứt điểm và sớm được nhận lại số tiền mà BQT đã thu quá, thu sai của mình. Chị Phan Thị Nga, 1 trong 9 tiểu thương bị thu tiền đầu tư xây dựng ki ốt cho biết: “Khi có ki-ốt mới, tôi đã làm đơn xin được thuê ki-ốt và BQT đề nghị tôi nộp 80 triệu đồng. Nhưng khi tôi nộp thì hóa đơn chỉ ghi 45 triệu đồng. Vì muốn có đủ điều kiện kinh doanh nên tôi chấp nhận nộp. Nhưng bây giờ, Nhà nước đã kết luận việc thu tiền của tôi là sai, thì BQT phải trả lại tiền cho tôi”. Còn chị Nguyễn Thị Lê, một tiểu thương khác cho rằng, việc BQT thu tiền chuyển nhượng ki-ốt và thu tiền phí chợ đã được cơ quan chức năng kết luận là sai, là quá cao, nhưng đến nay đã hơn hơn nửa năm nhưng chúng tôi vẫn chưa được nhận lại tiền. Một số tiểu thương thì cho rằng, số tiền 2,7 tỷ đồng do thu phí chợ vượt mức quy định đã được làm rõ, nhưng BQT chưa có phương án trả một lần cho tiểu thương mà lại khấu trừ dần?

Theo chủ trương của UBND Thành phố Vinh, vào đầu tháng 11/2014, HTX Bến Thủy sẽ tiến hành đại hội thành viên nhiệm kỳ 2014-2019. Ngay sau đại hội (thời gian tối đa 1 tháng) HTX Bến Thủy sẽ tiến hành các thủ tục để xem xét kết nạp thành viên mới. Trước sự việc này, các tiểu thương không đồng ý với cách giải quyết của chính quyền. Theo các tiểu thương, trong 54 xã viên, chỉ có 12 người là tiểu thương kinh doanh ở chợ, trong đó có nhiều người có các mối quan hệ với các thành viên BQT. Vì vậy, việc đại hội chỉ dựa trên số xã viên cũ là không đảm bảo công bằng, BQT mới sẽ không đại diện được cho hơn 500 tiểu thương đang kinh doanh ở chợ. Vì vậy, các tiểu thương đề nghị, việc kết nạp các tiểu thương vào làm xã viên phải được thực hiện trước khi đại hội diễn ra. Có như vậy, họ mới có quyền, có tiếng nói để bầu lên một BQT có trách nhiệm, công tâm và bảo vệ quyền lợi cho tiểu thương - những người đang sản xuất kinh doanh, tạo ra lợi nhuận và thực hiện nghĩa vụ đầy đủ cho Nhà nước.

Có thể nói, việc các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra làm rõ những sai phạm tại BQT HTX Bến Thủy đã phần nào lấy lại niềm tin trong quần chúng nhân dân, cho thấy sự công tâm, khách quan và thực hiện đúng quy định pháp luật của cơ quan nhà nước. Tuy nhiên, việc giải quyết các sai phạm chưa được thực hiện quyết liệt, triệt để dẫn đến việc một số tiểu thương vẫn còn thắc mắc, chưa đồng tình. Việc thành lập, chuyển đổi mô hình quản lý của chợ Bến Thủy mà không tổ chức cuộc họp có thành phần là các tiểu thương tham gia (theo khẳng định của ông Nguyễn Khắc Khánh - Phó Chủ tịch UBND phường Bến Thủy) là một thiếu sót. Bởi vì, các tiểu thương là những người có quyền lợi và trách nhiệm, gắn bó thiết thực nhất khi HTX được thành lập. Vì vậy, để giải quyết dứt điểm sự việc tại chợ Bến Thủy, rất cần thiết có một cuộc đối thoại giữa các tiểu thương và các cơ quan chức năng nhằm giải quyết những vấn đề vướng mắc một cách thấu đáo theo quy định của pháp luật. Đối với các tiểu thương, cần hiểu đúng và chấp hành tốt các quy định của pháp luật để đảm bảo ổn định chính trị, an ninh xã hội và sản xuất, kinh doanh trên địa bàn.

Khi tìm được tiếng nói chung

Để tiếp tục giải quyết sự việc, chiều 24/11, UBND thành phố Vinh đã tổ chức một cuộc đối thoại với bà con. Tham dự buổi đối thoại có ông Nguyễn Văn Chỉnh, Phó chủ tịch UBND thành phố Vinh cùng đại diện MTTQ thành phố, Ban dân vận Thành ủy, các phòng ban liên quan và phường Bến Thủy, đại diện BQT HTX Bến Thủy. Hơn 200 tiểu thương đã tham gia đối thoại với mong muốn nhận được câu trả lời thỏa đáng từ các cơ quan chức năng.

Chị Võ Thị Hồng Lương, đại diện cho các tiểu thương chợ Bến Thủy trình bày về các nội dung còn gây nhiều băn khoăn, thắc mắc như: nguyện vọng được kết nạp trở thành xã viên của HTX Bến Thủy thì có được hay không và nếu có là khi nào?; Các khoản tiền mà BQT HTX thu sai, thu quá quy định có trả lại cho tiểu thương hay không và nếu trả thì sẽ trả vào lúc nào? Việc UBND Thành phố Vinh thu hồi tiền và chuyển vào tài khoản tạm giữ của thành phố là căn cứ vào quy định nào của pháp luật? Nếu các tiểu thương không được kết nạp vào làm thành viên của HTX thì ai sẽ chịu trách nhiệm và thành phố có cam kết sẽ đảm bảo 100% tiểu thương đang kinh doanh ở chợ sẽ được trở thành xã viên HTX hay không?

Tại buổi đối thoại, ông Nguyễn Văn Định, thành viên BQT HTX Bến Thủy cho biết, tại cuộc họp hội nghị toàn xã viên HTX Bến Thủy vào ngày 11/1/2014, 100% các xã viên đã nhất trí đồng ý kết nạp các tiểu thương đủ điều kiện vào làm thành viên của HTX Bến Thủy. Ông Nguyễn Văn Định cho biết: BQT HTX đã làm cam kết tổ chức xét kết nạp thành viên có nhu cầu tham gia HTX Bến Thủy trên cơ sở các xã viên có nhu cầu, tham gia góp vốn, đồng ý với điều lệ của BQT HTX Bến Thủy nhiệm kỳ 2014-2019. Đối với các khoản thu sai, thu quá quy định, HTX sẽ tính toán và trả cho các tiểu thương trong tháng 12/2014. HTX sẽ thống kê và lên danh sách cụ thể cho từng ki-ốt, từng tiểu thương và mời các tiểu thương lên đối chiếu, thống nhất mức chi trả. Nếu BQT không thực hiện đúng cam kết thì sẽ chịu trách nhiệm trước UBND Thành phố Vinh và lúc đó, UBND Thành phố Vinh có quyền giải tán BQT để tiến hành thành lập một BQT mới trên cơ sở đại hội.

Kết luận buổi đối thoại, ông Nguyễn Văn Chỉnh khẳng định: Trên cơ sở tiếp thu đề nghị của các tiểu thương, thực hiện chỉ đạo của UBND Thành phố Vinh, việc kết nạp các thành viên mới sẽ do BQT HTX Bến Thủy thực hiện theo cam kết và phải có trách nhiệm với các tiểu thương. Từ ngày 25/11/2014, BQT HTX Bến Thủy sẽ tuyên truyền, hướng dẫn, quán triệt cho các tiểu thương biết, hiểu đầy đủ quyền lợi và trách nhiệm khi trở thành thành viên của HTX. Công tác kết nạp thành viên mới sẽ được thực hiện sau đại hội thành viên nhiệm kỳ 2014 - 2019 (chậm nhất là 1 tháng). Đối với vốn điều lệ, BQT phải nghiên cứu, xem xét để tạo sự bình đẳng, phù hợp với điều kiện các tiểu thương. Đối với khoản thu phí chợ, HTX phải chi trả cho các tiểu thương và chậm nhất trong tháng 12/2014 phải thực hiện xong.

Đối với khoản thu đầu tư xây dựng ki ốt và chuyển nhượng, hiện thành phố sẽ tạm giữ và sẽ xem xét giải quyết sau khi đại hội diễn ra, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho các tiểu thương. Thành phố Vinh sẽ chỉ đạo, hướng dẫn, giám sát việc thực hiện cam kết của BQT và nếu BQT HTX không thực hiện đúng cam kết thì sẽ giải tán BQT. Đồng thời chỉ đạo các phòng, ban liên quan, phường Bến Thủy hướng dẫn BQT HTX Bến Thủy khẩn trương tổ chức đại hội thành viên nhiệm kỳ 2014-2019 thành công để các tiểu thương sớm ổn định sản xuất, kinh doanh có hiệu quả. “Thay mặt UBND Thành phố Vinh, tôi mong muốn các tiểu thương ủng hộ chủ trương chung để đại hội được diễn ra thành công. Thành phố cam kết sẽ chỉ đạo, hướng dẫn nghiêm túc, quyết liệt nhằm đảm bảo những quyền lợi chính đáng đúng quy định pháp luật của các tiểu thương. Mong người dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của thành phố và sự điều hành của BQT HTX. Có như thế, HTX mới hoạt động được ổn định, điều hành tốt để tạo môi trường sản xuất, kinh doanh ổn định cho các tiểu thương”, ông Nguyễn Văn Chỉnh bày tỏ. Các tiểu thương hoàn toàn đồng ý với kết luận của Phó Chủ tịch UBND thành phố, yêu cầu BQT HTX Bến Thủy cần thực hiện đúng như cam kết.

Việc UBND Thành phố Vinh tổ chức buổi đối thoại để giải quyết dứt điểm sự việc tại chợ Bến Thủy cho thấy được tinh thần trách nhiệm trong việc đảm bảo quyền lợi cho tiểu thương và sớm giải quyết dứt điểm vụ việc, hạn chế việc khiếu kiện kéo dài, gây mất ổn định chính trị xã hội. Vấn đề hiện nay là, Thành phố Vinh cần thực hiện nhanh, dứt điểm những kết luận trong cuộc đối thoại. Đối với các tiểu thương cũng cần cần nhìn nhận và thực hiện đúng, đầy đủ các quy định pháp luật để đảm bảo ổn định tình hình chính trị, an ninh xã hội và sản xuất kinh doanh, đó cũng là bảo vệ quyền lợi cho bản thân các tiểu thương.

Nguyên Hưng