Đảm bảo thủy lợi cho vụ xuân 2014: Không chủ quan trong sử dụng nước

(Baonghean) - So với nhiều năm trước, dự báo nguồn nước phục vụ sản xuất vụ xuân 2014 khá dồi dào. Ngành nông nghiệp tiếp tục chỉ đạo các địa phương tuyệt đối không chủ quan trong sử dụng nước từ việc lập phương án, kế hoạch chỉ đạo, vận hành tưới khoa học, tiết kiệm để đảm bảo khả năng phục vụ tốt nhất nhu cầu sản xuất.

Vận hành guồng quay lấy nước phục vụ sản xuất ở Châu Tiến (Quỳ châu).

Toàn tỉnh hiện có trên 500 trạm bơm, 200 đập dâng và hơn 600 hồ chứa nước phục vụ tưới tiêu thủy lợi cho sản xuất. Theo báo cáo từ Chi cục Thủy lợi tỉnh, 2 cơn bão số 9, số 10 và các đợt mưa lớn vừa qua đã bổ sung nguồn nước dự trữ khá lớn. Tại các trạm bơm, đập do xã, HTX quản lý đều đầy nước, 57/58 hồ chứa nước do doanh nghiệp quản lý đạt 100% dung tích thiết kế. Điều này đồng nghĩa với việc nguồn nước thủy lợi đáp ứng cho sản xuất vụ đông hiện nay, đặc biệt vụ xuân 2014 sẽ đảm bảo thuận lợi hơn nhiều năm trước. Nhất là ở các địa phương có nhiều công trình thủy lợi, hồ đập phục vụ sản xuất lúa xuân lớn như Thanh Chương, Đô Lương, Yên Thành, Tân Kỳ, Anh Sơn, Nghĩa Đàn.

Ông Nguyễn Hữu Danh - Chuyên viên phòng Nông nghiệp huyện Anh Sơn, cho biết: Vụ xuân 2014 toàn huyện cơ cấu 3 ngàn ha lúa, 2.600 ha ngô, 350ha lạc. Sau các đợt mưa lớn, trên 100 công trình hồ chứa nước phục vụ thủy lợi tưới tiêu do huyện và Xí nghiệp Thủy lợi huyện quản lý đảm bảo tối đa dung tích chứa nước. Hiện nay, chất lượng các công trình do Xí nghiệp Thủy lợi quản lý sau nâng cấp đảm bảo phục vụ cấp nước tốt. Để phát huy khả năng điều hành nguồn nước, duy trì tốt cho sản xuất vụ xuân sắp tới, huyện có công văn đôn đốc việc rà soát mực nước tại các hồ chứa, chuẩn bị đợt ra quân làm thủy lợi vào 15/10.

Do ảnh hưởng của 2 cơn bão và các trận mưa lớn kéo dài, chất lượng các công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh bị ảnh hưởng khá nặng gây thiệt hại hàng chục tỷ đồng. Ông Nguyễn Trường Thành - Phó Chi cục thủy lợi tỉnh, cho biết: Mặc dù tình hình nguồn nước tưới đầu vụ có khả thi, song cuối vụ xuân nếu không có mưa bổ sung thì bà con có thể gặp khó khăn về nguồn nước. Do vậy, ngay từ bây giờ, các địa phương tuyệt đối không được chủ quan trong vấn đề tiết kiệm nước, vận hành cống tưới tiêu tại hệ thống đúng quy trình.

Đặc biệt, các hồ chứa vừa và nhỏ do huyện, xã, HTX quản lý do lịch sử xây dựng đã quá lâu, quá trình đầu tư, năng cấp nhỏ giọt, năng lực tưới cũng như chất lượng các công trình hiện nay không đảm bảo. Việc chủ động lập phương án sớm để có kế hoạch tiết kiệm, chủ động, khoa học trong vận hành tưới tiêu cho sản xuất vụ xuân 2014 đang đặt ra tính cấp thiết đối với từng hệ thống các công trình.

Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi Nam hiện quản lý 36 trạm bơm tưới, 34 trạm bơm chắp tưới, 2 trạm bơm tưới - tiêu và 15 hồ chứa. Hệ thống thủy nông này đảm bảo tưới tiêu ổn định cho hơn 18 ngàn ha lúa xuân trên địa bàn các huyện Nam Đàn, Nghi Lộc, Thành phố Vinh, Hưng Nguyên và Thị xã Cửa Lò. Để tăng cường năng lực phục vụ, đầu năm 2013, công ty lắp thêm 5 trạm bơm dã chiến ở Hưng Châu (Hưng Nguyên), Nghi Lộc, các trạm đoạn cuối kênh 16B (TP.Vinh), trạm bơm 18 (Chợ Cầu), kéo dài ống hút tận dụng tối đa nguồn nước.

Ông Thái Văn Hùng - Phó Giám đốc công ty cho biết: Toàn hệ thống hiện mới có 2/15 hồ chứa được nâng cấp đảm bảo an toàn là hồ Tràng Đen (Nam Đàn) và hồ Khe Gỗ (Nghi Lộc). Còn lại, các hồ chứa đều trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Nhất là 6 hồ chứa: Thanh Thủy, Cửa Ông (Nam Đàn), Khe Xiêm, Khe Thị, Khe Làng , Nghi Công ở Nghi Lộc. Đặc biệt, do ảnh hưởng của mưa bão, các tuyến kênh chính, nhánh tại các hồ chứa bị sạt lở nghiêm trọng. Đơn cử có 2 tuyến kênh Hồ Lách Bưởi, Khe Làng, tuyến kênh chính hồ Nghi Công… Công ty đã kiểm tra, đánh giá cụ thể từng công trình để lên phương án trình UBND tỉnh phê duyệt. Đối với các công trình hư hỏng nhỏ, chỉ đạo các đơn vị, cơ sở, ra quân tiến hành nạo vét, khơi thông, tu sửa, áp trúc hoàn thành trước 30/11. Đơn vị đang nỗ lực sửa chữa, khắc phục sự cố để 100% kênh mương, máy móc đảm bảo tưới tiêu cho vụ xuân 2014.

Xã Nghi Kiều (Nghi Lộc) - địa phương sản xuất lúa xuân với diện tích lớn nhất huyện Nghi Lộc, trên 600 ha. Toàn xã hiện có 8 công trình hồ đập, 3 trạm bơm đia phương. Các đợt mưa bão và ngập lụt vừa qua đã làm xói lở, hư tràn của 3 công trình đập thủy lợi trọng điểm, đó là Khe Quang, Khe Dứa và Bàu Cơn. Ông Hoàng Đình Phương - Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Hiện nay, cùng với việc hướng dẫn bà con ra đồng chăm bón ngô đông, xã chủ động chỉ đạo nhân dân đắp bờ vùng, bờ thửa. Giao tổ thủy nông, HTX vận hành tưới tiết kiệm nước theo sự chỉ đạo, điều hành của xã. Chỉ đạo các xóm ra đồng đắp bờ, vá mối, đảm bảo nước cho sản xuất vụ xuân sắp tới.

Vụ xuân 2014, toàn tỉnh phấn đấu hoàn thành tốt chỉ tiêu đảm bảo thủy lợi tưới tiêu cho trên 100 ngàn ha lúa, trên 10 ngàn ha rau, màu, mạ. Để phát huy hiệu quả tưới tiêu cho vụ xuân, Chi cục thủy lợi đã có văn bản yêu cầu các đơn vị sớm có phương án cụ thể, vận hành cống tưới tiêu trên hệ thống đúng quy trình. Lập phương án chống hạn. Đối với vùng không tưới suốt vụ, các đơn vị quản lý hệ thống công trình không ký hợp đồng cấp nước. Tiến hành tu sửa, khôi phục các công trình hư hỏng nhỏ bị rò rỉ. Đối với các công trình hư hỏng lớn phải lập phương án, huy động kinh phí bằng các kênh ngân sách nguồn địa phương, tỉnh, Trung ương. Đặc biệt, các địa phương cần xây dựng lịch cấp nước phù hợp, tránh tình trạng mở cống tràn lan hoặc lãng phí nước lúc đang sẵn có…

Được biết, cùng với kế hoạch ra quân làm thủy lợi vào 15/10, tỉnh nhấn mạnh việc tập trung, tu sửa, nạo vét các công trình thủy lợi, kênh tiêu chính, kênh tiêu nội đồng kịp thời tiêu úng cho cây trồng vụ đông, nạo vét, bồi trúc các kênh đất, kênh tưới. Các địa phương tích cực khôi phục và sản xuất vụ đông 2013, chuẩn bị cơ sở vật chất thủy lợi tốt nhất cho sản xuất vụ đông xuân 2013-2014, bên cạnh đó, kiến thiết giao thông đồng ruộng gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới.

Lương Mai