Đề xuất các giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể ở Nghệ An

Sáng 24/12, Sở Văn hóa và Thể thao tổ chức Hội thảo khoa học “Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể tỉnh Nghệ An”.

Chủ trì hội thảo có các đồng chí: Nông Quốc Thành - Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch); Tiến sĩ Lê Thị Minh Lý - Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam; Trần Thị Mỹ Hạnh - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Nghệ An. Dự hội thảo có đại diện lãnh đạo một số ban, sở, ngành, địa phương và các nhà khoa học.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Trần Thị Mỹ Hạnh cho biết: Đến nay, toàn tỉnh Nghệ An đã thực hiện kiểm kê được 463 di sản với đầy đủ 7 loại hình di sản văn hóa phi vật thể giàu bản sắc, có độ phân bố rộng khắp và có giá trị lịch sử - văn hóa tiểu biểu cho 6 dân tộc Kinh, Thái, Thổ, Mông, Khơ mú, Ơ Đu.

Đồng chí Trần Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao phát biểu đề dẫn hội thảo. Ảnh: Minh Quân

Trong đó, có 7 di sản đã được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; đặc biệt, di sản Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh đã được UNESCO vinh danh di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Hiện nay, một số di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của các dân tộc trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã trở thành một trong những tài nguyên kinh tế, du lịch quan trọng, góp phần vào sự phát triển kinh tế, xã hội của người dân và địa phương như kết nối di sản văn hóa phi vật thể trong các tour du lịch cộng đồng, đưa di sản văn hóa phi vật thể trở thành sản phẩm hàng hóa, xuất khẩu ra thị trường trong nước và quốc tế như các sản phẩm nghề thủ công truyền thống.

Nghi lễ Xăng Khan của đồng bào dân tộc Thái miền Tây Nghệ An - một trong 7 di sản ở Nghệ An được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: Sách Nguyễn

Mặc dù đã có những hoạt động kiểm kê, bảo vệ, vinh danh, nhưng nhiều di sản văn hoá phi vật thể vẫn đang đứng trước nguy cơ mai một bởi tác động của nền kinh tế thị trường, quá trình hiện đại hóa, xu thế hội nhập và giao thoa, tiếp biến văn hóa; sự quan tâm của thế hệ trẻ với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc giảm dần, những người am hiểu, nắm giữ tri thức về di sản văn hóa phi vật thể ngày càng ít.

Việc khai thác, phát huy tiềm năng, giá trị của di sản văn hóa phi vật thể vào phát triển văn hóa, kinh tế, xã hội của địa phương một cách bền vững, đồng bộ, có chiến lược dài hạn còn hạn chế, dẫn đến một số loại hình di sản văn hóa phi vật thể bị quên lãng, làm sai lệch, thay đổi không gian vốn có của nó. Các di sản văn hóa phi vật thể của các dân tộc ít người đang ngày càng mờ nhạt, bị suy giảm hoặc biến mất vĩnh viễn.

Trước thực trạng cấp bách của công tác bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể, UBND tỉnh Nghệ An giao Sở Văn hóa và Thể thao tổ chức Hội thảo khoa học “Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể tỉnh Nghệ An”.

Tại hội thảo, các đại biểu đóng góp nhiều ý kiến nhằm nhận diện, đánh giá đúng giá trị, tiềm năng, sức sống của di sản văn hóa phi vật thể cũng như đề xuất các giải pháp bảo vệ, phát huy giá di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Tiến sĩ Lê Thị Minh Lý - Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam trình bày tham luận "Phát huy nguồn lực di sản văn hóa phi vật thể tại Nghệ An để phát triển bền vững". Ảnh: Minh Quân

Tiêu biểu là các tham luận: "Phát huy nguồn lực di sản văn hóa phi vật thể tại Nghệ An để phát triển bền vững" (Tiến sĩ Lê Thị Minh Lý - Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam); "Chuyện cà pháo xứ Nghệ: Tiếp cận một hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc" (Tiến sĩ Trần Đình Hằng - Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam); "Công nghiệp văn hóa và những vấn đề đặt ra trong việc bảo tồn phát huy giá trị di sản dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh" (Thạc sĩ Nguyễn Mạnh Cường - Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam); "Đa dạng hóa sản phẩm văn hóa từ tiếp cận sản phẩm thủ công truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số miền Tây Nghệ An" (Tiến sĩ Lê Thị Hiếu - Trung tâm Khoa học, Xã hội và Nhân văn Nghệ An)...

Kết quả của hội thảo sẽ là những tiền đề quan trọng, cần thiết, tạo cơ sở khoa học, khách quan cho việc bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu trên địa bàn tỉnh Nghệ An./.