Đình Dương Hạp - Di tích lịch sử ở Tân Kỳ

(Baonghean) - Đình Dương Hạp (xã Nghĩa Dũng, Tân Kỳ) tọa lạc trên một vùng đất địa linh. Phía trước là con sông chảy từ Đông Hiếu về làng, bên kia là lèn Vụt to cao. Phía sau có giếng khơi nước trong vắt, dân cả thôn dùng không khi nào cạn, cạnh đó có núi Cột Cờ.

Khu đất dựng đình có thế tụ linh, tụ phúc, hội tụ những điều may mắn. Xung quanh đình có cây đa, cây bàng, phượng vĩ, nhãn, xà cừ, cây lát làm cho cảnh quan môi trường mát mẻ nên thơ. Ngôi đình ở trong vùng đồng bào dân tộc Thái huyện Tân Kỳ hơn 260 năm nay vẫn còn nguyên vẹn.

Đình Dương Hạp thờ thần Cao Sơn, Cao Các, Đức Thánh Mẫu, Thái bảo quận công, Đức ông họ Ngô có công lập làng. Ngôi đình xây dựng từ thế kỷ XVIII, ban đầu các cụ còn lợp tranh, cột gỗ đơn sơ, đến năm 1936, do phong đăng hòa cốc, bà con làm ăn phát đạt, nên tiến hành nâng cấp đình.

Đình Dương Hạp có 3 gian 2 hồi văn, dài 14m, rộng 7m, có 4 vi kèo với 14 cột gỗ lim kê trên chân đá tảng màu xanh hình vuông. Nền đình lát gạch xi măng, mái lợp ngói vảy (âm dương). Phía trước, phía sau đình là sân lát gạch sạch sẽ, tất cả có diện tích khoảng 3.000m2.

Từ xa du khách đã thấy ngôi đình thấp thoáng trong hàng cây xanh. Trên đỉnh nóc có hình lưỡng long triều nguyệt theo thể thức đăng đối, 2 đỉnh đầu, 4 mái đao là hình các con sấu, lưng chừng bờ giải là hình con nghê, con sư tử.

Ngoài các cột gỗ, đỡ tầng mái là các cột vôi vữa hình vuông. Bờ tường xung quanh không xây kín mà để lửng đón gió bốn phương hòa đồng với muôn dân. Trừ mặt sau còn hai bên và phía trước đình có cửa, nhưng lâu ngày cánh ván hư hỏng nên xóm thưng tạm tấm liếp tre.

Đình Dương Hạp là nơi làng tổ chức lễ hội dân gian hàng năm. Lịch lễ ở đây là vào rằm tháng 2 (âm lịch) và rằm tháng 6 (âm lịch). Lễ tháng 2 là tế kỳ phúc, tức xuân tế, còn lễ tháng 6 là lễ tế lục ngoạt. Đình Dương Hạp là một di tích lịch sử còn khá nguyên vẹn ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Tân Kỳ - Nghĩa Đàn. Lịch sử ngôi đền giúp chúng ta nghiên cứu về truyền thống văn hóa với lễ hội dân gian đặc sắc. Bảo vệ giữ gìn ngôi đình cho muôn đời con cháu mai sau, phục vụ nhiệm vụ cách mạng mới là vinh dự và trách nhiệm của mỗi người dân địa phương, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử trên địa bàn.

T.P (Tổng hợp)