Đưa di sản vào giảng dạy

Sử dụng di sản trong dạy học đã trở thành yêu cầu chính thức trong chương trình phổ thông. Nỗi lo di sản tan biến.

Thầy giáo Phạm Phú Cường, giáo viên âm nhạc của Trường trung học cơ sở Nguyễn Chí Thanh (Duy Xuyên, Quảng Nam), tự thấy ấm lòng với những buổi dạy âm nhạc có sử dụng nhạc cụ truyền thống. Những tiết học đó, thầy tay xách nách mang đàn bầu, đàn cò và cả sáo vào lớp. Tự nhận mình chơi chưa hay nhưng với thầy thật khó dạy về nhạc, dạy hát dân ca mà không có chúng. “Tôi sợ dân ca trong giới trẻ dần biến đi. Chỉ còn người lớn hát”, thầy Cường nói bên lề giao ban liên bộ (VH-TT-DL và GD-ĐT) diễn ra ngày 20.8 tại Hà Nội, bàn về việc dùng di sản để giảng dạy.

Có thể dùng đèn kéo quân để giảng dạy về khí đối lưu trong môn vật lý

- Ảnh: Quang Hưng

Còn phải làm nhiều việc nữa. Hiện mới thấy 3 môn, còn nhiều môn học khác, còn nhiều đối tượng nữa. Chúng ta phải làm theo kiểu lan tỏa dây chuyền. Người biết nhiều dạy người biết ít, người biết ít dạy cho người chưa biết.


TSLê Thị Minh Lý
- Ủy viên Hội đồng di sản quốc gia

Không chỉ thầy Cường lo thắt lòng về việc di sản tan đi mà không đọng lại trong lòng học trò nhỏ, TS Lê Thị Minh Lý - Ủy viên Hội đồng di sản quốc gia cũng vậy. Bà nói chuyện rất lâu về việc học trò sờ đầu rùa, đánh đu trên các tượng đài tưởng niệm anh hùng liệt sĩ. Theo bà Lý, nhiều người vẫn chỉ nhìn những hành động đó ở khía cạnh vật chất chứ chưa nhìn đó từ góc độ phi vật chất. “Đó chính là sự lãng quên, chối bỏ văn hóa của chính mình. Sâu xa hơn nữa, là phong tục tập quán. Giáo dục bằng di sản giúp các em nhận biết mình là ai, điều gì làm nên bản sắc của chúng ta. Chúng ta quen gọi đó là truyền thống”, bà Lý nói.


Giáo dục truyền thống bằng cách đưa di sản vào giảng dạy là cách mà theo bà Lý thì có thể giải quyết vấn đề triệt để, trên diện rộng. Tuy nhiên, trả lời Thanh Niên về lỗi thường gặp của chương trình này, bà Lý nói: “Lỗi cơ bản mà tôi sợ nhất là làm theo sự chỉ đạo cấp trên có tính phong trào, chứ chưa thực sự thấy nó quan trọng”.

Đưa di sản vào giảng dạy môn quan trọng

Một điều dễ nhận thấy là hiện nay, dùng di sản để giảng dạy mới chỉ phần lớn được thực hiện với các môn như âm nhạc, lịch sử, địa lý. Thời gian tới, di sản sẽ được sử dụng để giảng dạy giáo dục công dân và mỹ thuật. Đây đều là môn khoa học xã hội, thậm chí còn là “môn phụ” trong quan điểm của nhiều phụ huynh. Ngay tại buổi nhìn lại công tác đưa di sản vào giáo dục, các tổ thảo luận cũng chỉ chia làm các nhóm lịch sử, địa lý và âm nhạc. “Tâm lý môn phụ có thể sẽ ảnh hưởng tới chương trình.

Tôi nghĩ thời gian tới cần có những mô hình để đưa di sản vào cả môn quan trọng như văn và một số môn tự nhiên nữa”, một nhà nghiên cứu giấu tên cho biết. TS Lê Thị Minh Lý nhận định: “Còn phải làm nhiều việc nữa. Hiện mới thấy 3 môn, còn nhiều môn học khác, còn nhiều đối tượng nữa. Chúng ta phải làm theo kiểu lan tỏa dây chuyền. Người biết nhiều dạy người biết ít, người biết ít dạy cho người chưa biết”.

Theo một chuyên gia, việc đưa di sản vào giảng dạy ở các môn tự nhiên phức tạp hơn nhiều so với môn xã hội. Tuy nhiên, nếu di sản được đưa vào các bài học vật lý vui, hóa học vui, toán vui lại rất hấp dẫn. Vì thế, với các giáo viên giỏi, việc này sẽ rất dễ dàng. “Chính vì thế, thời gian tới, UNESCO và cả hai bộ nên cố gắng có những bài giảng mẫu, hoặc mô hình để các nơi khác học tập”, một chuyên gia đưa ý kiến.

Thực ra, việc đưa di sản vào môn tự nhiên chưa phải chưa từng được làm. Đây chính là nội dung mà Cục Di sản đã thực hiện từ năm 2005 tại 3 trường phổ thông ở Hà Nội. Chương trình này do chính TS Lê Thị Minh Lý tham gia. Học cụ chuẩn bị rất kỹ. Dùng đèn kéo quân để giảng về khí đối lưu trong môn vật lý. Nói về múa rối nước để giải thích về sự nổi. Tục ăn trầu là ví dụ sinh động về phản ứng hóa học. Còn bìa đậu Mơ nổi tiếng làng Mơ là một phần bài học về sự kết tủa. “Tôi và Bảo tàng Dân tộc học đã chuẩn bị cho bài giảng đó”, bà Lý nhớ lại.
Theo Thanh niên - NM

tin mới

Sức khỏe sinh sản

Cục Dân số tổ chức truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản cho học sinh Nghệ An

(Baonghean.vn) - Sáng 29/11, tại Trường Trung học cơ sở Nghi Thái (Nghi Lộc), Trung tâm Tư vấn và cung ứng dịch vụ, Cục Dân số - Bộ Y tế phối hợp với Chi cục Dân số -Kế hoạch hóa gia đình tỉnh tổ chức Hội nghị truyền thông trực tiếp chăm sóc sức khỏe sinh sản – Kế hoạch hóa gia đình.

Kỳ thi

Phương án thi tốt nghiệp 4 môn sẽ giảm áp lực cho học sinh

(Baonghean.vn) - Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đã triển khai được hơn 2 năm, nhưng việc lựa chọn phương án thi tốt nghiệp THPT năm 2025 vẫn đang được cân nhắc. Gần đây nhất, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục đưa ra phương án 4 môn thi và nhận được khá nhiều ý kiến đồng tình.

Thầy trò vùng cao sống tạm bợ trong nhà bán trú xuống cấp

Thầy trò vùng cao sống tạm bợ trong nhà bán trú xuống cấp

(Baonghean.vn) - Những dãy nhà bán trú bằng gỗ của giáo viên và học sinh Trường Tiểu học Nậm Cắn 2 (huyện Kỳ Sơn) được dựng lên hàng chục năm nay bị xuống cấp nghiêm trọng, gây bất an cho thầy và trò. Để dạy học, giáo viên nhà trường buộc phải khắc phục bằng cách chống đỡ tạm bợ.

Gieo chữ ở vùng khó

Gieo chữ ở miền khó

(Baonghean.vn) - Ở những huyện miền núi cao Nghệ An, mỗi bước trưởng thành của học trò luôn in đậm dấu ấn của thầy giáo, cô giáo. Và vì tình yêu với học trò vùng cao, vì tình yêu nghề, nhiều người đã nguyện ở lại, vượt qua mọi khó khăn, từ đó gặt hái được thành quả.

Nhà giáo Nguyễn Minh Tú

Trung tá, nhà giáo Nguyễn Minh Tú: 'Vinh dự là nhà giáo giáo dục nghề nghiệp tiêu biểu toàn quốc'

(Baonghean.vn) - Thầy giáo Nguyễn Minh Tú - giảng viên Trường Cao đẳng nghề số 4 - Bộ Quốc phòng là 1 trong 20 nhà giáo giáo dục nghề nghiệp tiêu biểu được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chọn gặp mặt và tiếp kiến Thủ tướng Chính phủ nhân kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11).

Những người thầy yêu học trò bằng cả trái tim

Những người thầy yêu học trò bằng cả trái tim

(Baonghean.vn) - Trong 24 giáo viên của tỉnh Nghệ An được "Quỹ Phát triển tài năng giáo dục” khen thưởng năm nay, có 2 giáo viên là thầy Lê Văn Hậu đến từ huyện Quỳnh Lưu và thầy Nguyễn Nhật Đức đến từ huyện Thanh Chương, để lại trong lòng đồng nghiệp và các em học sinh nhiều dấu ấn đặc biệt.

Xóa mù

Nghệ An xây dựng nhiều chính sách cho công tác xóa mù chữ

(Baonghean.vn) - Tạo cơ hội cho người mù chữ được đi học, được biết chữ là những nỗ lực thầm lặng trong công tác xóa mù chữ ở Việt Nam trong những năm qua. Từ đó cũng đã mở ra nhiều cánh cửa để người dân được tiếp thu kiến thức, nâng cao dân trí và phát triển nghề nghiệp.

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Nghệ An thăm, chúc mừng các đơn vị giáo dục tại Thị xã Thái Hòa

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Nghệ An thăm, chúc mừng các đơn vị giáo dục tại Thị xã Thái Hòa

(Baonghean.vn) - Sáng 16/11, đoàn công tác do đồng chí Võ Thị Minh Sinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Nghệ An dẫn đầu cùng đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo thị xã Thái Hòa đã tới thăm, chúc mừng Trường THPT Thái Hòa và THCS Nghĩa Thuận.