Giải quyết tranh chấp là trọng tâm Hội thảo quốc tế về Biển Đông
Hội thảo đã phân tích các nguyên nhân gây căng thẳng tại biển Đông, vai trò của luật pháp quốc tế, quan hệ Mỹ-Trung…
Một cuộc hội thảo quốc tế vừa được tổ chức tại New York, Mỹ với sự tham gia của các học giả uy tín của Mỹ, Việt Nam, Trung Quốc, Australia, Anh, Philippines và Singapore.
Các đại biểu tham dự hội thảo
Hội thảo đã phân tích các nguyên nhân gây căng thẳng tại biển Đông, vai trò của luật pháp quốc tế, quan hệ Mỹ-Trung và vai trò của ASEAN trong việc giải quyết tranh chấp biển.
Các học giả cho rằng nguyên nhân gây căng thẳng tại biển Đông trong thời gian qua bao gồm: sức hút của trữ lượng dầu khí và nguồn thuỷ sản khổng lồ, những yêu sách của Trung Quốc, vị trí địa chính trị mang tính chiến lược cũng như tuyến hàng hải huyết mạch trên vùng biển này.
Tại Hội thảo, đại diện của Việt
Viện trưởng Viện Quốc phòng Trung Quốc, Chu Thành Hổ cho rằng, căng thẳng tại biển Đông một phần liên quan tới chính sách tái cân bằng, tập trung nguồn lực sang Châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ. Trung Quốc nghi ngại chính sách này sẽ kiềm chế sự phát triển của mình. Theo ông Chu Thành Hổ, cả Trung Quốc và Mỹ đều có lợi ích chung tại biển Đông và 2 bên đều hy vọng duy trì hoà bình, ổn định tại biển Đông, đảm bảo tự do hàng hải, không làm phức tạp thêm tình hình, tránh đối đầu quân sự và tìm giải pháp hoà bình đối với xung đột trên biển Đông.
Nhiều học giả nhận định rằng, chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy tại một số quốc gia liên quan, đặc biệt là tại Trung Quốc, khiến tình hình ngày càng phức tạp. Cựu Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, Christopher Hill cho rằng, Trung Quốc cần xác định lợi ích cốt lõi của nước này là gì và tìm cách dung hoà những lợi ích này với lợi ích của các nước ASEAN. Ông Hill nhấn mạnh tranh chấp biển đòi hỏi cách tiếp cận hiện đại hơn, đôi bên cùng có lợi, và cách tiếp cận song phương của Trung Quốc hiện nay là không phù hợp.
Ông Christopher Hill nói: "Lợi ích cốt lõi của Trung Quốc không nhất thiết phải là biển Đông mà là giải pháp hoà bình đối với các quốc gia láng giềng. Tôi cho rằng, tranh chấp biển với các nước lân cận không mang lại lợi ích gì cho Trung Quốc. Trung Quốc đang nổi lên và trở thành một quốc gia tầm cỡ toàn cầu. Cách quản lý quan hệ với các nước lân cận là vấn đề cốt yếu đối bản thân Trung Quốc cũng như của cả thế giới. Trung Quốc có di sản lịch sử tới 4.000 năm để xem xét cách ứng xử của mình đối với các nước láng giềng. Mỹ đã rút ra một số bài học trong quan hệ với những nước nhỏ tại Mỹ Latin và cố gắng tìm ra phương thức để các nước này nhận thấy rằng chúng tôi tôn trọng tối đa lợi ích của họ".
Yang Fang, chuyên gia nghiên cứu thuộc Trung tâm Châu Á và Toàn cầu hoá của Singapore cho rằng, Tuyên bố về ứng xử của các bên tại biển Đông (DOC) đã góp phần ngăn ngừa xung đột lớn giữa các bên liên quan, đặc biệt là xung đột quân sự từ năm 2002 đến nay. Tuy nhiên, các bên cần nhanh chóng xúc tiến Bộ Quy tắc ứng xử tại biển Đông (COC), một thoả thuận mang tính ràng buộc pháp lý.
Đại diện của
Patrick Cronin, Giám đốc Chương trình An ninh Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ cũng nhận định vụ kiện của
Nhìn nhận về các giải pháp tại biển Đông, Giáo sư Huang Jing, Giám đốc Trung tâm Châu Á và Toàn cầu hoá của
Giáo sư Chính trị Đông Nam Á, Duncan McCargo thuộc Đại học Leeds của Anh đề xuất rằng bước đi đầu tiên trong tranh chấp tại biển Đông là thúc đẩy luật pháp quốc tế đồng thời duy trì các thiết chế hiện nay với ASEAN làm trung tâm như Diễn đàn khu vực ASEAN và hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN, giải quyết vấn đề gia tăng chi tiêu quốc phòng vốn đang gây mất lòng tin giữa các nước và tăng cường quan hệ Mỹ-Trung theo hướng hợp tác thay vì đối đầu. Giải quyết tranh chấp trên biển Đông là một quy trình lâu dài, đòi hỏi các bên phải kiên nhẫn và tích cực./.
Theo VOV-M
