Giận dữ, Mỹ cắt 1 tỷ đô la viện trợ cho Afghanistan

Ông Mike Pompeo lưu lại Afghanistan đúng 9 giờ đồng hồ. Trong khoảng thời gian đó, ông có cuộc gặp riêng rẽ với Tổng thống Ashraf Ghani và đối thủ chính trị Abdullah Abdullah - người đã thành lập một chính phủ song song trước khi có cuộc gặp chung với cả hai nhà lãnh đạo.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (trái) gặp gỡ Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani (giữa) và Phó Tổng thống Amrullah Saleh tại Kabul hôm 23/3 (EPA).

Ông Mike Pompeo nhận định rằng ông Ashraf Ghani và ông Abdullah Abdullah đã không thể bỏ qua được những khác biệt để thành lập chính phủ thống nhất.

“Mỹ thất vọng về hành động của ông Ashraf Ghani và ông Abdullah Abdullah. Những việc làm của họ không chỉ có ý nghĩa với đất nước Afghanistan mà còn ảnh hưởng rất lớn tới lợi ích của Mỹ. Thất bại của họ làm tổn hại đến mối quan hệ Mỹ - Afghanistan, và đáng buồn thay, còn làm tổn hại đến những người Afganistan, người Mỹ, các đồng minh – những người đã hy sinh tính mạng và tài sản của mình để cố gắng mang lại tương lai tươi sáng cho chính đất nước của họ” - ông Mike Pompeo thể hiện rõ sự tức giận khi tuyên bố như vậy.

Ông Mike Pompeo cho biết Mỹ sẽ cắt giảm 1 tỷ đô la viện trợ cho Afghanistan trong năm 2021, đồng thời tuyên bố sự không khoan nhượng của hai nhà lãnh đạo Afghanistan sẽ không làm trì hoãn kế hoạch rút quân của Mỹ theo thỏa thuận đã ký với Taliban.

Sau khi rời Afghanistan, ông Mike Pompeo đã gặp trưởng đoàn đàm phán của Taliban tại Qatar. Sau cuộc thảo luận với đại diện Taliban, ông Mike Pompeo nhận định rằng khúc mắc trong quá trình đàm phán hòa bình hiện hoàn toàn nằm ở phía chính quyền Afghanistan chứ không phải ở phía Taliban. Ông Mike Pompeo cho biết Taliban đang thực hiện tốt các cam kết giảm bạo lực, vì vậy ông hy vọng phía chính phủ Afghanistan có lựa chọn hành động phù hợp để Mỹ không phải dùng tới biện pháp cắt giảm viện trợ.

Chuyến công du bất ngờ của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tới Afghanistan trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp cho thấy Mỹ nhận thấy những dấu hiệu nguy hiểm trong tiến trình hòa bình tại Afghanistan, đe dọa bản thỏa thuận lịch sử mà Mỹ đã ký kết với Taliban.

Ông Mike Pompeo là nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ, là cố vấn thân cận của Tổng thống Donald Trump, vì vậy được kỳ vọng có thể tác động tới lãnh đạo Afghanistan nhiều hơn so với các nhà trung gian khác. Trong những tuần gần đây, Đặc phái viên Mỹ về Afghanistan Zaymal Khalilzad cũng tìm cách thỏa hiệp giữa các bên nhưng không đạt kết quả.