Giới tinh hoa Mỹ chia rẽ vì sự trỗi dậy của Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: Getty

Ông Kurt M. Campbell, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á, đồng thời là “kiến trúc sư” của chính sách xoay trục sang phía Đông của chính quyền tiền nhiệm Barack Obama nhận xét:

"Ngay cả những người lạc quan, tràn đầy hy vọng và trong khía cạnh lãng mạn nào đó về mối quan hệ Mỹ -Trung cũng đã bị buộc phải đối đầu với một đất nước Trung Quốc mới".

Trong khi đó, ông Orville H.Shcell, Giám đốc Trung tâm Quan hệ Mỹ - Trung tại Tổ chức Xã hội châu Á ở New York cho rằng tham vọng nắm quyền của Chủ tịch Tập rõ ràng là muốn Trung Quốc trở nên nổi bật, “làm rõ nét hơn bất đồng giữa nước này với các nền dân chủ tự do trên toàn thế giới”.

Theo chuyên gia này, sự vỡ mộng với Trung Quốc vốn đã tồn tại từ rất lâu trước khi ông Tập củng cố quyền lực trong Bộ Chính trị.

Ông Shcell - người có mối quan hệ mật thiết với Trung Quốc, cho rằng: “Nếu bạn nhìn ra xa, bạn có thể thấy rằng chúng ta đang rẽ theo những con đường khác nhau”.

Giới chuyên gia cho rằng sự gia tăng quyền lực của Chủ tịch Tập phản ánh không chỉ sức mạnh đáng gờm của ông mà còn cả sự bất ổn trong nền kinh tế của Trung Quốc.

Về phần mình, việc Tổng thống Trump đối phó với Trung Quốc không chỉ phản ánh chương trình nghị sự thương mại theo đường lối bảo hộ, chính sách đối ngoại Nước Mỹ Trên hết, mà còn phản ánh sự miễn cưỡng của nhà lãnh đạo Mỹ trong việc gây hấn với cá nhân Chủ tịch Tập.

Mặc dù chỉ trích Trung Quốc là kẻ săn mồi kinh tế, ông Trump vẫn chưa áp dụng biện pháp trừng phạt thương mại sâu rộng nhằm vào nước này.

Ông từ chối xem Trung Quốc là kẻ thao túng tiền tệ hồi năm ngoái bởi ông cho rằng thời điểm đó chưa phù hợp, khi mà Chủ tịch Tập đã nhất trí giúp Mỹ gây sức ép đối với Triều Tiên nhằm buộc nước này kiềm chế chương trình tên lửa và hạt nhân.

Thượng nghị sỹ Chuck Schumer tại New York, lãnh đạo đảng Dân chủ khẳng định: “Giờ đã rõ ràng rằng Chủ tịch Tập sẽ không từ bỏ quyền lực, do đó cứng rắn với Trung Quốc thậm chí là điều bắt buộc. Nếu Tổng thống Trump và Quốc hội không trấn áp thông lệ thương mại tham lam của Bắc Kinh thì nước này sẽ tiếp tục "ăn chực bữa ăn của chúng ta" trong nhiều năm tới”.

Một số cựu quan chức thì cho rằng nỗ lực duy trì quyền lực của Chủ tịch Tập không nên làm khoét sâu thêm xung đột với Mỹ.

Chuyên gia John L.Thornton, cựu chủ tịch Goldman Sachs, người đã từng giảng dạy tại Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh nhận định trong thế giới hỗn loạn này, hai nước cần tập trung vào những gì đoàn kết giữa họ chứ không phải những gì chia rẽ họ./.