Giống chuối nhập từ Philippines trồng ở Nghệ An chưa phù hợp thổ nhưỡng?

(Baonghean.vn) - Dự án chuối của Công ty TNHH Globe Farm Hàn Quốc đầu tư tại Yên Thành (Nghệ An) qua 6 năm nay đang gặp nhiều khó khăn. Trong đó, giống chuối nhập từ Philippines về chưa phù hợp thổ nhưỡng.

Dự án sản xuất chuối xuất khẩu ở Yên Thành đang gặp nhiều khó khăn. Ảnh P.V

Dự án trồng và chế biến chuối xuất khẩu tại xã Viên Thành do Công ty TNHH Globe Farm Việt Nam làm Chủ đầu tư, được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 271043000001 ngày 26/02/2010 với quy mô 200 ha bao gồm cả nhà máy đóng gói 1 ha; tổng vốn đầu tư 4.000.000 USD (bốn triệu đô la Mỹ).

Tính đến nay, nhà đầu tư đã đầu tư khoảng 25 tỷ đồng để xây dựng nhà xưởng, hệ thống treo chuối, nhập khẩu mô chuối từ Philippines về để ươm giống và trồng hợp 140.000 cây giống.

Ngày 09/6/2010, Công ty đã ký hợp đồng thuê đất với HTX Nông nghiệp Dịch vụ Điện năng xã Viên Thành với tổng diện tích 54 ha của hơn 700 hộ dân thuộc 7 xóm (xóm 4, 5, 6, 7, 8, 9 và xóm Đình Hát) với giá thuê đất là 600 USD/ha/năm, đã thanh toán tiền thuê đất 61.469 USD trong đợt 1 và 80.166,5 USD trong đợt 2.

Dự án Trồng và chế biến chuối xuất khẩu tại xã Viên Thành là mô hình mới trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn do Hàn Quốc đầu tư được các cấp, các ngành quan tâm hỗ trợ. Thời gian đầu đã có sản phẩm bán ra thị trường, xuất khẩu ra nước ngoài, tuy nhiên do thời tiết không thuận lợi, thổ nhưỡng đất chưa thực sự phù hợp. Công tác quản lý, tổ chức sản xuất của nhà đầu tư kém hiệu quả (quy trình trồng, chăm sóc, quản lý, sản xuất cũng như tiêu thụ).

Tìm hiểu được biết, tổng sản lượng từ năm 2012 đến 2015 chỉ đạt khoảng 750 tấn tương đương với khoảng hơn 1 tỷ VNĐ, xuất khẩu sang Hàn Quốc được 149 tấn còn lại chuối phải bán lẻ hơn 600 tấn cho người dân và tư thương. Hiện dự án đang hoạt động cầm chừng, chỉ bố trí một số cán bộ kỹ thuật để duy trì còn tập trung đầu tư tại vị trí mới ở Đồng Nai.

Chị Đặng Thị Thành, kế toán công ty cho biết: "Hai năm nay, chuối không xuất khẩu nữa do không đạt chất lượng. Mùa hè năm 2015 chuối bị hạn chết nhiều, mùa đông vừa rồi quá lạnh không ra quả, nếu có ra thì cũng bị hỏng. Tuy nhiên, công nhân ra sức chăm sóc và bán lẻ ra được 30 tấn quả, giá mỗi kg chuối 2.500 đồng - 3.500 đồng. Doanh thu được hơn 800 triệu đồng. Công ty cũng đầu tư hệ thống tưới phun từ gốc nhưng năm ngoái nước cũng không có".

Con đường UBND tỉnh đầu tư cho dự án trị giá gần 40 tỷ đồng dài hơn 8km. Ảnh P.V

Do một số diện tích trồng chuối phát triển không tốt nên ngày 30/03/2015, Công ty đã trả lại 9,21 ha tại đồng Cây Trường và Sông Vang thuộc các xóm 5, xóm 8 và xóm Đình Hát. Hiện nay Công ty đang còn nợ tiền thuê đất của năm 2015 và năm 2016 với tổng số tiền là 53.754 USD (khoảng 1.196 triệu đồng).

Trước tình trạng dự án có nguy cơ phá sản, nợ tiền sử dụng đất, mới đây, UBND huyện Yên Thành đã tổ chức buổi làm việc với Chủ đầu tư dự án Trồng và chế biến chuối xuất khẩu tại xã Viên Thành.

Theo ông Son Young Wan (người Hàn Quốc), Công ty vẫn có quyết tâm thực hiện dự án và chi trả đầy đủ tiền thuê đất giữa công ty và người dân. "Mấy năm gần đây thời tiết Nghệ An diễn biến khắc nghiệt, cây trồng như ngô, mía và cả chuối đều thiệt hại. Đất cát ở Yên Thành không phù hợp lắm với cây chuối nên Công ty muốn thu hẹp diện tích đất, trả lại bớt đất cho người dân. Chính quyền huyện và xã tạo điều kiện để hoàn trả một số diện tích đất sản xuất kém hiệu quả và giảm giá tiền thuê đất".

Ông Phan Văn Tuyên - Chủ tịch UBND huyện Yên Thành cho biết: UBND huyện rất chia sẻ khó khăn với nhà đầu tư. Tuy nhiên Chủ đầu tư cần xây dựng kế hoạch sản xuất dài hạn để duy trì dự án và báo cáo cho UBND tỉnh, UBND huyện và chính quyền địa phương để cùng tháo gỡ những khó khăn vướng mắc, giải quyết các kiến nghị đề xuất trong thời gian tới…

Chủ đầu tư cần thanh toán 70% tiền thuê đất trong năm 2015 trước ngày 30/4/2016, 30% còn lại của năm 2015 trả trước ngày 30/5/2016, tiền thuê đất của 6 tháng đầu năm 2016 thanh toán trước ngày 30/6/2016.

Huyện sẽ chấp nhận việc hoàn trả một số diện tích đất sản xuất kém hiệu quả và giảm giá tiền thuê đất được bàn bạc và thông nhất sau khi đã hoàn tất việc chi trả số tiền thuê đất còn nợ trong năm 2015 và 6 tháng đầu năm 2016 cho người dân.

Chuối ở Viên Thành mùa này cho quả đẹp tuy nhiên chủ yếu bán lẻ không xuất khẩu được.

Huyện Yên Thành giao nhiệm vụ cho xã Viên Thành tăng cường giải thích cho nhân dân về thực trạng, những khó khăn của nhà đầu tư; phối hợp với Nhà đầu tư vận động nhân dân nhận lại diện tích thuê đất khi chủ đầu tư không có nhu cầu sử dụng.

Huyện cũng giao các ban, ngành liên quan phối hợp với Chủ đầu tư trong quá trình thực hiện dự án tại địa phương, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất khi chủ đầu tư có yêu cầu để hoàn tất các thủ tục pháp lý liên quan. Ông Phan Văn Tuyên cũng mong UBND tỉnh có cơ chế hỗ trợ khó khăn cho nhà đầu tư và các hộ dân trong việc cải tạo đất và các hỗ trợ khác có liên quan trong trường hợp đầu tư không có hiệu quả.

Nếu Công ty TNHH Globe Farm Việt Nam không còn đầu tư sản xuất tại địa phương, đề nghị UBND tỉnh có phương án giới thiệu nhà đầu tư mới để thay thế. Bởi việc cải tạo đất để canh tác sau khi công ty trả lại đất rất khó khăn và mất nhiều thời gian.

Trân Châu