Gỡ điểm nghẽn, cải thiện Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) - Kỳ cuối: Điều hành, phục vụ tốt hơn
Nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh không chỉ là cải thiện thứ hạng PCI, mà quan trọng hơn là cải thiện thực chất môi trường đầu tư, năng lực điều hành và tinh thần phục vụ. Nghệ An xác định PCI là mục tiêu và động lực đổi mới, hướng tới chính quyền kiến tạo, đồng hành cùng doanh nghiệp, đáp ứng sự hài lòng của người dân và nhà đầu tư.
.png)
Thanh Lê - Phạm Bằng • 08/07/2025
Nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh không chỉ là cải thiện thứ hạng PCI, mà quan trọng hơn là cải thiện thực chất môi trường đầu tư, năng lực điều hành và tinh thần phục vụ. Nghệ An xác định PCI là mục tiêu và động lực đổi mới, hướng tới chính quyền kiến tạo, đồng hành cùng doanh nghiệp, đáp ứng sự hài lòng của người dân và nhà đầu tư.
Từ ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp chính thức vận hành tại 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đây là chủ trương, bước đi đúng đắn nhằm giảm tầng nấc trung gian, rút ngắn quy trình xử lý và để bộ máy chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ tốt hơn yêu cầu của người dân và doanh nghiệp trong việc tiếp cận thủ tục hành chính.
Việc tổ chức lại theo hướng phân cấp trực tiếp từ tỉnh xuống xã nhằm giảm thủ tục, tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp - nhất là trong các lĩnh vực như đất đai, tài nguyên, giấy phép con và đăng ký kinh doanh. Đây cũng là những lĩnh vực mà doanh nghiệp thường xuyên gặp khó khăn khi phải đi qua nhiều cấp, kéo dài thời gian xử lý và phát sinh chi phí không chính thức.
Cùng đó, việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh công tác chuyển đổi số toàn diện sẽ giúp chính quyền 2 cấp nâng cao năng lực quản lý, điều hành hiệu quả, minh bạch để phục vụ người dân, doanh nghiệp được tốt hơn. Điều này sẽ tạo sức bật cho doanh nghiệp là một trong những yếu tố giảm chi phí không chính thức.
Tuy nhiên để chủ trương này phát huy hiệu quả thực chất, nhiều doanh nghiệp cho rằng, cần quan tâm đúng mức đến việc chuẩn bị hạ tầng, thể chế, nhân lực và công cụ thực thi tại cơ sở. Khi xã trở thành đầu mối trực tiếp, mỗi cán bộ xã phải chủ động nắm vững quy định, pháp luật và quy trình hành chính để hướng dẫn, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp một cách chuẩn xác, kịp thời.
Thực tế hiện nay, năng lực cán bộ cơ sở chưa thật sự đồng đều, đặc biệt trong bối cảnh các chính sách, quy định pháp luật - nhất là về ngành, nghề ưu đãi, điều kiện kinh doanh ngày càng đa dạng và phức tạp. Nếu không được đào tạo bài bản và cập nhật thường xuyên, cán bộ xã có thể gặp lúng túng khi xử lý các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp, dẫn đến chậm trễ hoặc thiếu thống nhất trong áp dụng.
Vận hành chính quyền 2 cấp, nhiều công chức địa chính, nông nghiệp, xây dựng và môi trường nhận nhiệm vụ tại Trung tâm phục vụ hành chính công của các xã phải đối mặt với nhiều áp lực: địa bàn rộng, khối lượng công việc tăng theo cấp số nhân, yêu cầu giải quyết các thủ tục hành chính không được chậm trễ... "Khó khăn nảy sinh trong thực tiễn là điều dễ thấy, nhưng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã càng không thể sao nhãng việc trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ, tiếp cận công nghệ mới, đáp ứng tốt yêu cầu công việc được giao, vững vàng tâm thế trước yêu cầu nhiệm vụ mới. Bản thân tôi tự thấy quan trọng nhất là ý thức phục vụ nhân dân; cần giữ thái độ tận tình, văn minh, lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm mục tiêu" - bà Trần Thị Minh, công chức địa chính xã Nghi Lộc, Nghệ An chia sẻ.
Qua kiểm tra thực tế và nắm bắt tình hình tại cơ sở, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh cho rằng cấp xã đang gặp nhiều thách thức và áp lực trong việc giải quyết thủ tục hành chính khi mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Do đó, để bảo đảm việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp trong mô hình mới được thông suốt, hiệu quả, đúng định hướng “gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân”, các sở, ban, ngành phải chủ động tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; đặc biệt là cán bộ, công chức cấp xã theo hình thức “cầm tay chỉ việc”.
Theo đánh giá của các doanh nghiệp, bên cạnh những thay đổi trong thủ tục hành chính từ tỉnh xuống cơ sở từng bước hỗ trợ doanh nghiệp thuận lợi hơn trong quá trình sản xuất kinh doanh thì vẫn còn đó một số tồn tại hạn chế cần khắc phục.
Ông Nguyễn Đình Sinh - Tổng Giám đốc Công ty CP may Minh Anh cho biết: Để cải thiện Chỉ số PCI Nghệ An cần tập trung vào những chỉ số thành phần quan trọng, nhưng bị giảm điểm, giảm thứ bậc. Đặc biệt Nghệ An phải tập trung hơn nữa chất lượng cải cách hành chính phải thực chất đi vào chiều sâu. Để giảm chi phí thời gian, các sở, ngành, địa phương chủ động, linh hoạt trong giải quyết thủ tục hành chính cho doanh nghiệp/nhà đầu tư, không đùn đẩy trách nhiệm trong thực thi công vụ. Cùng đó, tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp. Đi cùng với đó là tiếp tục cải thiện chất lượng đào tạo nguồn nhân lực; đảm bảo nguồn nhân lực đáp ứng được nhu cầu phát triển của doanh nghiệp. Tỉnh cần xây dựng cơ chế tạo quỹ đất dự trữ, tạo quỹ đất sạch do Nhà nước quản lý và tạo điều kiện cho các nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận đất đai và đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án theo hướng công khai, minh bạch.
Cùng chung quan điểm, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam VCCI cho rằng: Trước hết là tỉnh nhà phải tăng cường hơn nữa công tác cải cách hành chính, giảm thiểu các thủ tục hành chính không cần thiết. Để tăng tính cạnh tranh bình đẳng, tỉnh cần hỗ trợ thiết thực hơn nữa các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là siêu nhỏ trong các công tác đào tạo rồi tiếp cận thị trường. Và đối với doanh nghiệp Nghệ An cần chủ động, tiếp nhận sự hỗ trợ từ phía chính quyền một cách hiệu quả. Làm sao Nghệ An không chỉ thành công trong thu hút đầu tư nước ngoài, mà Nghệ An phải thành công trong thu hút các dự án đầu tư tư nhân trong nước, đặc biệt là những dự án lớn của tư nhân trong nước.
Với mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, chỉ số PCI nằm trong top 15 của cả nước, Nghệ An đang nỗ lực triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp. Cùng với đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tỉnh thường xuyên tổ chức các hội nghị đối thoại, tiếp xúc doanh nghiệp, nhà đầu tư để kịp thời nắm bắt thông tin, giải quyết các khó khăn, vướng mắc liên quan trong quá trình thực hiện đầu tư, kinh doanh tại địa phương. Những nỗ lực trên cho thấy sự quyết tâm cao của lãnh đạo tỉnh Nghệ An trong việc giải quyết vấn đề chi phí không chính thức. Việc ban hành các chỉ đạo cụ thể, kèm theo các biện pháp xử lý nghiêm minh và kêu gọi sự đồng hành từ cộng đồng doanh nghiệp, là những bước đi cần thiết để xây dựng một môi trường đầu tư kinh doanh thực sự bình đẳng, minh bạch và hiệu quả.
Trăn trở với kết quả chỉ số PCI của tỉnh trong thời gian qua, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Trung tại nhiều diễn đàn nhấn mạnh, để nâng cao chỉ số PCI thì tỉnh đến các sở, ngành, địa phương phải xác định rõ trách nhiệm, nhất là người đứng đầu. Nhất quán quan điểm “Chính quyền phục vụ nhân dân, đồng hành cùng doanh nghiệp” với tầm nhìn chiến lược “Đột phát có tính thực chất trong cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh”; nhận định đúng tình hình, đặt ra đúng mục tiêu và có các giải pháp cụ thể để triển khai, gắn cụ thể nhiệm vụ, trách nhiệm cho tổ chức, cá nhân cụ thể theo phương châm rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm và rõ kết quả. Mỗi cán bộ, công chức, viên chức hãy vì sự phát triển của tỉnh mà tự nguyện gánh vác trách nhiệm, để tạo lập một môi trường đầu tư kinh doanh thực sự thông thoáng, thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư, từ đó chỉ số PCI sẽ được nâng cao.
Kinh tế tư nhân luôn được xem là động lực cho sự phát triển của đất nước, tại Nghệ An, doanh nghiệp tư nhân đang có những đóng góp to lớn và ngân sách Nhà nước, giải quyết việc làm và thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả tích cực, khu vực kinh tế tư nhân gặp không ít thách thức đặc biệt trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và những biến động kinh tế toàn cầu hiện nay. Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và tháo gỡ khó khăn nhiều cơ chế, chính sách đã được ban hành. Đặc biệt, Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân được kỳ vọng sẽ tạo ra động lực mới, khai thông nguồn lực và mang lại những đột phá cho khu vực kinh tế đầy tiềm năng này ở Nghệ An.
Bày tỏ kỳ vọng Nghị quyết 68 -NQ/TW đối với sự phát triển doanh nghiệp, ông Trần Anh Sơn - Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp tiêu biểu tỉnh cho rằng: Đối với Nghệ An, Nghị quyết 68 không chỉ mang ý nghĩa định hướng mà còn mở ra cơ hội để rà soát lại những "điểm nghẽn" lâu nay như: Tiếp cận đất đai, tín dụng, chất lượng nguồn nhân lực và thủ tục đầu tư. Cộng đồng doanh nghiệp chúng tôi tin tưởng rằng, tỉnh sẽ triển khai Nghị quyết 68 rất là cụ thể, tìm mọi giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc từ trước tới nay đến bây giờ và tương lai sau này để doanh nghiệp của Nghệ An phát triển.
Trong thời gian tới, tỉnh Nghệ An xác định sẽ tiếp tục cải thiện mạnh mẽ, thực chất môi trường đầu tư, kinh doanh, tăng cường hoạt động đối ngoại, xúc tiến đầu tư, hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp. Chỉ đạo các cấp, các ngành theo chức năng, nhiệm vụ tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ các nhà đầu tư đã và đang triển khai các dự án trên địa bàn tỉnh để hoàn thành các thủ tục, hồ sơ và sớm đưa dự án đi vào hoạt động.
Cùng đó, triển khai hiệu quả Kế hoạch của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư tư nhân, thu hút FDI, nhất là các dự án lớn trong Khu kinh tế Đông Nam và các khu công nghiệp sớm đưa các dự án đi vào hoạt động trong năm 2025 để bổ sung năng lực sản xuất; đôn đốc công tác giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng các khu công nghiệp (VSIP, WHA, Thọ Lộc, Hoàng Mai 1,2...) để sẵn sàng mặt bằng thu hút đầu tư các dự án mới.
Theo đồng chí Nguyễn Tiến Trị - Trưởng Ban Quản lý Khu Kinh tế Đông Nam cho biết: Với vai trò là đơn vị nòng cốt trong thu hút đầu tư, quản lý các khu công nghiệp nhiều năm qua, Ban quản lý Khu Kinh tế Đông Nam đã vào cuộc rất tích cực trong việc hỗ trợ doanh nghiệp nhất là doanh nghiệp FDI đầu tư vào địa bàn từ việc hỗ trợ tìm hiểu cơ hội đầu tư đến giải quyết thủ tục hành chính và phối hợp hỗ trợ công tác giải phóng mặt bằng cũng như tuyển dụng lao động. Để giải bài toán về nguồn nhân lực, cải thiện chỉ số về đào tạo lao động, góp phần cải thiện Chỉ số PCI của tỉnh, Ban đã chủ động tham mưu UBND tỉnh và phối hợp Sở Lao động, Thương binh và Xã hội (nay là Sở Nội vụ), các ngành tham mưu UBND tỉnh trình Ban Thường vụ ban hành Chỉ thị 33-CT/TU (ngày 08/01/2025). Thời gian tới, Ban sẽ tiếp tục phối hợp với các cấp ngành và doanh nghiệp để có thể định hướng công tác đào tạo nghề sát với thực tiễn trên địa bàn doanh nghiệp cần tuyển dụng. Qua đó, thúc đẩy nâng cao chất lượng hiệu quả đào tạo nghề, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động, chú trọng các nhóm ngành nghề phù hợp, tạo việc làm bền vững cho người lao động.
Với thế mạnh sẵn có và với quyết tâm đổi mới xây dựng chính quyền phục vụ, tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tin rằng tỉnh Nghệ An sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, đưa Nghệ An bứt phá phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.
