Hàn Quốc: Từ tình bạn đến bê bối chính trị

(Baonghean) - Cuối ngày 31/10 vừa qua, bà Choi Soon-Sil, người bạn lâu năm của tổng thống Hàn Quốc Park Geun-Hye đã bị tạm giam khẩn cấp liên quan đến các cáo buộc về việc can thiệp vào các vấn đề của nhà nước. Đây là vụ bê bối chính trị đang trực tiếp đe dọa vị trí tổng thống Hàn Quốc của bà Park.

Mối quan hệ thân cận

Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-Hye đang phải đứng trước yêu cầu về việc tiết lộ mối quan hệ bạn bè thân thiết 40 năm với Choi Soon-Sil. Bà Choi Soon-Sil bị cáo buộc đã có những ảnh hưởng ngoài tầm tới chính phủ Trung ương Hàn Quốc và thu được những lợi ích cá nhân dựa vào mối quan hệ thân thiết với nữ tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc.

Những người biểu tình tại Hàn Quốc đeo mặt nạ hóa trang thành Tổng thống Park Geun-hye và bạn thân Choi Soon-sil. Ảnh: Guardian.

Những cáo buộc phức tạp xung quanh mối quan hệ giữa bà tổng thống Park và đồng minh của mình ‘’sau cánh gà’’ đã chi phối mạnh mẽ chính trị Hàn Quốc. Các cáo buộc cho rằng bà Choi, con gái của một lãnh đạo giáo phái tôn giáo đã hiệu đính các bài phát biểu của bà Park, được tiếp cận với các tài liệu mật, chỉ đạo các chính sách kinh tế trọng điểm, cũng như quốc phòng hay đối ngoại.

Bên cạnh đó, bà Choi đang bị điều tra vì sử dụng các mối quan hệ của bà Park để thu hút 70 triệu USD trong các quỹ từ các tập đoàn, trong đó có Samsung và Hyundai cho 2 quỹ phi lợi nhuận mà bà lập ra.

Tuy vậy, bà này đã phủ nhận biển thủ một số tiền để sử dụng cá nhân. Bà Choi cũng bị cho rằng đã đảm bảo cho con gái mình một vị trí tại một trường đại học uy tín bằng cách thay đổi các tiêu chuẩn nhập học - cáo buộc này đã gây ra sự phẫn nộ khi mà tại Hàn Quốc, sinh viên phải chịu sự cạnh tranh khốc liệt mới vào được các trường đại học hàng đầu.

Choi Soon-Sil trở thành bạn của tổng thống Park vào cuối những năm 70, khi Park Geun-Hye đau buồn sau vụ ám sát cha mình là Tổng thống Park Chung-Hee, người lên nắm quyền trong một cuộc đảo chính quân sự vào năm 1961, có công trong việc biến Hàn Quốc thành một quốc gia công nghiệp. Bà Choi Soon-sil và Park trở nên thân thiết hơn sau cái chết của cha bà Park năm 1994, 4 năm trước khi Park Geun-Hye được bầu vào quốc hội.

Phản ứng của dư luận

Tỷ lệ ủng hộ đối với Tổng thống Park đã giảm xuống mức thấp 17% - mức tệ nhất trong 4 năm bà đảm nhiệm chức vụ. Cuối tuần trước, hàng ngàn người biểu tình đã buộc tội bà Park phản bội lòng tin của công chúng và sự yếu kém trong quản lý tổng thể. Một kết quả thăm dò cho thấy 70% cử tri muốn bà Park phải từ chức hoặc bị luận tội.

Tuy vậy, rất ít nhà quan sát tin rằng cuộc khủng hoảng sẽ dẫn tới việc từ chức của tổng thống, với chưa đầy 1 năm còn lại trong nhiệm kỳ của bà tại Nhà Xanh. Các đảng đối lập yêu cầu một cuộc điều tra nhưng đã dừng lại việc luận tội bà Park.

Hôm thứ 3 tuần trước, bà Park đã đưa ra một lời xin lỗi ngắn gọn trước công chúng, tuy vậy, nhấn mạnh sự ảnh hưởng của bà Choi không vượt quá việc kiểm tra các bài phát biểu của bà ngay sau khi bước chân vào Nhà Xanh năm 2013. Tổng thống Hàn Quốc cũng đã tìm cách xoa dịu dư luận khi yêu cầu 10 thư ký cấp cao của mình từ chức và hứa hẹn một cuộc cải tổ nội các.

Tuy nhiên, các đảng đối lập cũng không muốn đưa đất nước vào bất ổn chính trị theo một phiên tòa luận tội kéo dài. Theo Victor Cha, một cố vấn cao cấp tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược quốc tế ở Washington cho rằng bà Park sẽ không từ bỏ.

Hình ảnh người biểu tình tại Hàn Quốc yêu cầu tổng thống nước này từ chức. Ảnh: Bloomberg.

Gạt bỏ các cuộc kêu gọi từ chức từ các đảng đối lập, bà Park có thể cân nhắc đến việc rời khỏi Đảng Saenuri, đặc biệt khi đảng này muốn tách khỏi sự ảnh hưởng của bà Park trong năm bầu cử tổng thống 2017. Tờ báo lớn nhất của Hàn Quốc Chosun llbo cho rằng vụ bê bối đánh dấu một sự sụp đổ hoàn toàn khả năng điều hành nhà nước của tổng thống. Các tờ báo bảo thủ kêu gọi bổ nhiệm một thủ tướng tạm quyền và chấm dứt vai trò của mình trong điều hành nhà nước.

Diễn biến đối với bà Choi

Các tập tin thu được từ máy tính cá nhân của bà Choi bởi Đài JTBC TV cho thấy bà Choi sửa một số bài phát biểu của bà Park và nhận các tài liệu mật, bao gồm các tài liệu liên quan đến Nhật Bản và Triều Tiên. Bên cạnh đó, trong một cuộc phỏng vấn tờ Segye Iibo của Hàn Quốc vào tuần trước, Choi khẳng định nhận được các bản nháp bài phát biểu của bà Park, tuy nhiên, phủ nhận ảnh hưởng của mình lên chính sách của chính phủ hoặc lợi ích về tài chính.

Sau nhiều tuần sống tại Đức, bà Choi - 60 tuổi đã trở về Hàn Quốc vào Chủ Nhật, bà này cũng xin lỗi và cho rằng mình đã phạm phải một ‘’tội ác không thể tha thứ’’.

Vào hôm thứ Hai vừa qua, bà Choi đã được thẩm vấn bởi các công tố viên điều tra xem liệu bà và các phụ tá cao cấp của bà Park có vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, ngay sau đó, bà này đã bị tạm giam bởi các công tố viên lo ngại việc bà Choi có thể hủy bằng chứng. Một công tố viên cho biết: “Bà Choi đã từng bỏ trốn ra nước ngoài trong quá khứ, bà này cũng không có địa chỉ thường trú tại Hàn Quốc’’.

Các công tố viên sẽ có 48 giờ để quyết định xem có chính thức bắt giữ bà Choi Soon-Sil hay không.

Phan Vũ