Hậu quy hoạch xây dựng Thị xã Trà Lân: Cần có giải pháp tháo gỡ

(Baonghean) - Chủ trương của Chính phủ trong việc dừng thành lập Thị xã Trà Lân (huyện Con Cuông) dẫn đến một số công trình, dự án được phê duyệt đầu tư theo quy hoạch không có nguồn vốn tiếp tục thi công. Sự dở dang này không những lãng phí nguồn vốn đầu tư ban đầu mà gây khó khăn rất lớn trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, ảnh hưởng đến đời sống dân sinh...

Hệ luỵ của sự dở dang

Bệnh viện Đa khoa khu vực Tây Nam được khánh thành và đưa vào sử dụng tháng 5/2013. Mặc dù mới chỉ đầu tư 58 tỷ đồng phần xây lắp trên tổng số hơn 129 tỷ đồng tổng mức đầu tư của dự án nhưng đã tạo điều kiện phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khoẻ, chữa bệnh của người dân các huyện vùng Tây Nam. Bác sỹ Nguyễn Đình Sơn, Giám đốc Bệnh viện cho biết: số lượng bệnh nhân vào khám và điều trị tại bệnh viện đã tăng lên gấp 1,5 lần so với khi còn ở cơ sở cũ. Bệnh nhân không chỉ ở huyện Con Cuông mà các huyện phụ cận như: Anh Sơn, Tương Dương, khi cần phẫu thuật và cấp cứu thì đã lựa chọn bệnh viện để khám và điều trị.

Tuy vậy, bất cập nhất hiện nay của bệnh viện Đa khoa Khu vực Tây Nam là chưa có đường vào cổng chính, toàn bộ hoạt động ra vào của bệnh viện từ xe vận chuyển cấp cứu, người nhà bệnh nhân, bác sỹ, nhân viên đều qua cổng phụ dẫn vào từ con đường nhỏ gồ ghề, nham nhở từ Quốc lộ 7 vào thôn Lam Trà (Bồng Khê). Sự thiếu đồng bộ trong kết nối hạ tầng giao thông vào bệnh viện không chỉ gây khó khăn trong quá trình vận chuyển bệnh nhân mà nhiều vụ tai nạn đã xẩy ra. Đó là chưa kể do hệ thống thoát nước chưa có nên vào mùa mưa bệnh viện trở thành ốc đảo với bao khó khăn cho nhân dân trong việc khám và điều trị bệnh. Mặt khác, chưa có hệ thống xử lý nước thải và bệnh phẩm nên bệnh viện đang phải xử lý theo hình thức thủ công phân loại: vật sắc nhọn, cứng cho vào kho, còn bệnh phẩm cho vào hầm bê tông có nắp đậy kín... rất dễ gây ô nhiễm môi trường cũng như phát tán mầm bệnh.

Tại khu vực thôn Tân Trà, xã Bồng Khê có một công trình đầu tư dang dở là công trình sân vận động của huyện. Với tổng số vốn đầu tư 14 tỷ đồng, trên diện tích 2,3 ha, hiện nay công trình đã xây dựng xong khán đài A, B và hệ thống bờ rào bao quanh. Hạng mục mặt sân, điện, đường chưa được đầu tư do vậy công trình vẫn chưa đưa vào sử dụng phục vụ cho các hoạt động văn hoá. Do việc đã có quy hoạch nhưng chưa được đầu tư đồng thời các công trình nên hiện tại sân vận động vẫn bị “bao vây” bởi bãi rác tạm và khu nghĩa trang cũ. Nhân dân thôn Tân Trà phản ánh vào thời điểm giao thời giữa mưa và nắng mùi xú khí rác thải bốc lên ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của nhân dân xung quanh. Nước thải theo đó cũng tràn xuống khe suối gây ô nhiễm nước sinh hoạt, nước sản xuất.

Ông Trần Anh Tuấn, Phó Phòng Công Thương huyện Con Cuông cho biết: Cả 2 hạng mục bãi rác tập trung và nghĩa trang tập trung cũng đã được UBND tỉnh ra quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết nhưng chưa lập dự án đầu tư xây dựng do dừng việc thành lập Thị xã Trà Lân. Thế nhưng, nếu có đầu tư các hạng mục còn lại của sân vận động cũng rất khó đưa vào sử dụng bởi ô nhiễm do bãi rác và hình ảnh phản cảm của một địa điểm sinh hoạt văn hoá cộng đồng? Một dự án khác nữa là nhà làm việc của Kho bạc Nhà nước huyện Con Cuông đến nay đã xây dựng xong chuẩn bị đưa vào sử dụng nhưng đường vào đơn vị vẫn chưa thi công, vẫn đang còn là đường đất lầy lội.

Đường vào Kho bạc huyện Con Cuông lầy lội

Chia nhỏ hạng mục, phân kỳ đầu tư

Sau khi có chủ trương của Thủ tướng Chính phủ cho phép Con Cuông quy hoạch thành lập Thị xã Trà Lân, UBND tỉnh đã có Quyết định số 5346/QĐ.UBND-CN ngày 11/12/2008 về việc phê duyệt quy hoạch Thị xã Trà Lân gồm 2 phường và 3 xã, với quy mô diện tích trên 15.549,92 ha, trong đó bao gồm khu vực Thị trấn Con Cuông, xã Yên Khê, Bồng Khê, Chi Khê. Phạm vi quy hoạch, phía Bắc giáp sông Lam, phía Nam giáp nông trường chè Bãi Phủ, phía Đông giáp eo vực Bồng, phía Tây giáp khe Rạn. Riêng khu trung tâm rộng 460 ha được quy hoạch làm cơ quan hành chính của huyện ở gần lèn đá xã Bồng Khê, khu dân cư được bố trí ở dọc 2 bên bờ sông và vùng thung lũng phía Nam QL7…

Tại thời điểm đó, cùng với việc hoàn thiện quy hoạch để trình Chính phủ phê duyệt, một số công trình thiết yếu đã được khởi công theo hướng quy hoạch đô thị loại 4. Tuy nhiên, việc thành lập Thị xã Trà Lân đã phải dừng lại bởi không đảm bảo theo các tiêu chí quy định, kéo theo đó các công trình mang “tầm thị xã” bị đình trệ để lại bao hệ lụy, ảnh hưởng đến đời sống dân sinh và kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội của huyện và các xã. Ông Nguyễn Mạnh Thắng - Phó Chủ tịch UBND xã Bồng Khê cho biết: Ngoài những hệ luỵ về vấn đề đất đai của các hộ dân đầu cơ theo phong trào, theo quy hoạch thì việc quy hoạch thị xã cũng đã chồng chéo lên một số vùng quy hoạch nông thôn mới của xã, gây khó khăn trong việc thực hiện mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Trước hết phải thấy rằng, Chính phủ chủ trương dừng việc thành lập Thị xã Trà Lân do chưa đủ các điều kiện chứ không phải không thành lập thị xã, do đó, vấn đề vẫn phải giữ nguyên quy hoạch và thực hiện các bước theo quy hoạch. Tuy nhiên, nếu tiến hành đầu tư đồng bộ theo quy hoạch thì không thể được bởi không có nguồn lực. Ông Vi Xuân Giáp- Bí thư Huyện uỷ, Chủ tịch HĐND huyện Con Cuông đề xuất: Vẫn giữ quy hoạch đã được phê duyệt nhưng một số hạng mục cấp thiết phải chia nhỏ quy mô để phân kỳ đầu tư. Phải ưu tiên nguồn vốn cho những công trình thiết yếu trong số 10 công trình đợt 1 của thị xã. Bí thư Huyện uỷ Vi Xuân Giáp cũng cho biết thêm: Con Cuông đã có kế hoạch đăng ký làm việc với Thường trực Tỉnh uỷ để xin chủ trương định hướng phát triển đô thị Thị xã Trà Lân trong thời gian tới, qua đó cũng xin chủ trương giúp huyện tháo gỡ những vướng mắc hiện nay.

Chia nhỏ quy mô dự án để có giải pháp nguồn vốn phân kỳ đầu tư trong bối cảnh khó khăn về nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản của huyện Con Cuông là hoàn toàn phù hợp với thực tế. Theo đó, UBND huyện Con Cuông đã có tờ trình xin UBND tỉnh giữ nguyên quy hoạch, rút nhỏ quy mô đầu tư như: bãi xử lý rác thải tập trung tại xã Yên Khê diện tích 24ha thì đề xuất xây dựng các hạng mục trên phạm vi 31.993m2; Dự án nghĩa trang tập trung quy hoạch 24 ha tại xã Yên Khê thì chỉ đầu tư diện tích trong khu vực 29.980m2; hay một số trục đường ngang nối QL7 vào phía trong mở rộng không gian cắm mốc giữ nguyên quy hoạch nhưng đều đề xuất rút nhỏ quy mô đầu tư.

Đối với dự án xây dựng sân vận động huyện cần tiếp tục bố trí nguồn vốn đầu tư các hạng mục còn lại như mặt cỏ, cổng ra vào, hệ thống điện và có thể đưa vào sử dụng chỉ khi vấn đề bãi rác và nghĩa địa cũ được xử lý. Với giải pháp này, Con Cuông đồng thời thực hiện được 2 mục tiêu: Trước mắt có thể đưa vào sử dụng những công trình đang dang dở, mặt khác chuẩn bị mọi điều kiện theo quy hoạch để được công nhận thị xã trong tương lai.

Hữu Nghĩa