Hướng xử lý vướng mắc đoạn cao tốc Bắc - Nam qua vùng sản xuất Đồng Cựa, xã Hưng Tây (Hưng Nguyên)

Người dân kiến nghị

Thông tin trên cao tốc Bắc - Nam đoạn qua xã Hưng Tây (Hưng Nguyên) xảy ra việc một số người dân địa phương ngăn cản nhà thầu thi công đến với Báo Nghệ An trong sáng 23/3. Nguyên do, như nguồn tin cho biết, là bởi cao tốc Bắc - Nam đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt chỉ còn hơn 1 tháng nữa sẽ thông tuyến, nhưng vấn đề ách tắc tưới tiêu của vùng sản xuất thuộc xóm Hưng Thịnh (xã Hưng Tây) chưa được giải quyết nên người dân lo lắng, dẫn đến ngăn trở việc thi công.

Liên hệ UBND huyện Hưng Nguyên ngay sau đó, PV được xác nhận có sự việc này. Ông Hoàng Anh Tiến – Phó Chủ tịch UBND huyện Hưng Nguyên, trao đổi: “Chúng tôi đang cùng với xã Hưng Tây, Ban Quản lý dự án 6 và doanh nghiệp dự án đối thoại với các hộ dân liên quan để giải quyết những vấn đề này. Quan điểm của chúng tôi là lắng nghe dân, xem xét mọi việc thấu đáo, tìm giải pháp, qua đó, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý sớm các vướng mắc để công trình cao tốc Bắc - Nam đoạn Diễn Châu – Bãi Vọt được thi công đảm bảo tiến độ…”.

Tìm hiểu thực tế khu vực sản xuất của người dân xóm Hưng Thịnh (có tên gọi là xứ Đồng Cựa), các thửa ruộng nối dài bám theo cao tốc Bắc- Nam (phía Tây) bỏ hoang khá nhiều; trong phạm vi đoạn cao tốc này có đặt một cầu chui dân sinh (đã xây dựng hoàn chỉnh), nhưng thay vì đấu nối với đường giao thông thì đang đấu nối vào bờ ruộng.

Tại đây, Xóm trưởng xóm Hưng Thịnh là ông Nguyễn Văn Thi, cho biết, vào ngày 18/3, có việc một số hộ dân của xóm ngăn trở không cho nhà thầu thi công công trình. Về nguyên nhân, quá trình thiết kế công trình cao tốc Bắc - Nam đã không lắp đặt hệ thống cống thủy lợi để dẫn nước tưới lâu dài vào 1,6 ha đất sản xuất lúa của người dân; bên cạnh đó, cầu chui dân sinh được thiết kế không đúng vị trí, không phù hợp, không đấu nối với đường giao thông. Khi người dân có ý kiến, xã đã báo cáo lên cấp trên đề nghị xem xét, xử lý. Dịp tháng 10/2023, đã có đoàn kiểm tra về kiểm tra thực địa, và đã nêu sẽ xử lý kiến nghị của người dân theo hướng báo cáo cơ quan có thẩm quyền thu hồi, giải phóng mặt bằng toàn bộ diện tích đất nông nghiệp mà người dân xóm Hưng Thịnh không thể canh tác được nữa. Người dân xóm Hưng Thịnh đồng tình với phương án này, nhưng qua nhiều ngày chờ đợi không thấy kiến nghị được giải quyết, trong khi cao tốc Bắc -Nam đã gần đến ngày thông tuyến nên người dân lo lắng, dẫn tới hành động ngăn không cho nhà thầu thi công.

Là người tham gia cuộc họp sáng 23/3, Xóm trưởng Nguyễn Văn Thi cho biết, tại cuộc họp người dân xóm Hưng Thịnh nêu 3 kiến nghị. Thứ nhất, xem xét thực hiện thu hồi đất, hoặc xây dựng hệ thống kênh dẫn nước để người dân sản xuất; thứ hai, thực hiện đấu nối cầu chui dân sinh với đường giao thông để thuận tiện trong việc đi lại, nhất là đảm bảo công tác phòng cháy vùng rừng được giao; thứ ba, xem xét đền bù thiệt hại trong thời gian người dân không thể sản xuất trên xứ Đồng Cựa, tính từ thời điểm thi công cao tốc Bắc - Nam.

“Tại cuộc họp, UBND huyện, Ban Quản lý dự án, doanh nghiệp dự án cùng nhìn nhận kiến nghị của người dân là có cơ sở. Vì vậy, đã trao đổi là sẽ kiến nghị UBND tỉnh thu hồi toàn bộ diện tích 1,6 ha xứ Đồng Cựa; thực hiện đấu nối cầu chui dân sinh với đường giao thông. Đồng thời, kiến nghị về những thiệt hại do không sản xuất trong một số vụ vừa qua cũng được ghi nhận để xem xét xử lý…”, Xóm trưởng Nguyễn Văn Thi trao đổi.

Hỏi về tư tưởng của người dân xóm Hưng Thịnh ở thời điểm này, ông Nguyễn Văn Thi trả lời: “Người dân Hưng Thịnh từ bao năm qua vẫn luôn chấp hành nghiêm quy định pháp luật. Dẫn đến việc ngăn trở thi công là vì những kiến nghị của bà con được nhìn nhận là chính đáng nhưng chậm được giải quyết. Sau cuộc họp ngày 23/3 thì tư tưởng của người dân đã ổn định. Là cán bộ cơ sở, chúng tôi mong muốn những vấn đề này được xử lý dứt điểm, tránh những phần tử xấu mượn cớ kích động…”.

Vấn đề tiến độ

Tìm hiểu, những vấn đề của người dân xóm Hưng Thịnh đã được UBND xã Hưng Tây kiến nghị xử lý nhiều lần. Đơn cử, vào ngày 12/12/2023 đã có Văn bản số 737/UBND-NN gửi UBND huyện Hưng Nguyên và các cơ quan liên quan, trong đó báo cáo: “Tại vùng bàu Cựa phía Tây đường cao tốc, hiện trạng nhân dân dùng phương pháp nước chảy tràn để cấp nước cho lúa, nhưng khi thi công đường cao tốc ở vùng sản xuất này không được bố trí cống tưới qua đường làm ảnh hưởng 1,6 ha đất sản xuất của nhân dân không có nước tưới. Đề nghị bổ sung cống nước để đảm bảo cấp nước phục vụ sản xuất cho nhân dân hoặc thu hồi số diện tích còn lại cho nhân dân”. Cũng tại văn bản này UBND xã Hưng Tây đã nêu: “Thời gian qua, có dấu hiệu một số công dân có ý định ra ngăn chặn xe thi công, nhưng UBND xã đã tổ chức tuyên truyền, vận động bà con nhân dân tạo điều kiện cho nhà thầu thi công…”.

Đến ngày 5/3/2024, UBND xã Hưng Tây tiếp tục có Tờ trình số 150/Ttr-UBND về việc “Đề nghị khắc phục các điểm ách tắc do thi công đường cao tốc Bắc -Nam đoạn qua xã Hưng Tây” gửi đến Ban Quản lý dự án 6, UBND huyện Hưng Nguyên cùng nhiều cơ quan, đơn vị liên quan. Nêu ra một loạt các điểm ách tắc trên địa bàn, UBND xã Hưng Tây kiến nghị xử lý nội dung người dân xóm Hưng Thịnh đang chờ đợi với nội dung: “Đề nghị bổ sung cống qua đường hoặc có phương án bồi thường giải phóng mặt bằng 1,6 ha vùng Đồng Cựa xóm Hưng Thịnh (phía Tây đường cao tốc). Hiện trạng tưới tràn nhưng trong thiết kế không có mương dẫn nước phục vụ diện tích nói trên, nhân dân đã bỏ hoang 3 vụ”.

Về phía doanh nghiệp dự án (Công ty CP Đầu tư Phúc Thành Hưng), trong năm 2023 đã từng tham gia kiểm tra, bàn phương án giải quyết kiến nghị của người dân xóm Hưng Thịnh. Thông tin này thể hiện tại Biên bản hiện trường lập ngày 20/3/2024 (với sự tham gia của UBND huyện Hưng Nguyên, UBND xã Hưng Tây, Ban Quản lý dự án 6…). Theo đó, từ ngày 11/10/2023, UBND huyện Hưng Nguyên đã có Văn bản số 2008/UBND-NN kiến nghị xử lý một số nội dung liên quan đến Dự án Diễn Châu - Bãi Vọt. Sau đó, doanh nghiệp dự án đã tổ chức kiểm tra, xác định phạm vi ruộng đang canh tác khu vực đoạn Km456+600 - Km456+850 (xứ Đồng Cựa - P.V) không có hệ thống mương tưới mà chủ yếu lấy nước canh tác bằng việc chảy tràn; khi tuyến cao tốc đi qua, việc cấp nước sản xuất cho các thửa ruộng bị gián đoạn; mặt khác, khu vực này không có quy hoạch hệ thống cấp nước nên không có cơ sở bố trí cống, rãnh cho phù hợp. Ở thời điểm này, doanh nghiệp dự án và các bên thống nhất đề nghị các cấp chính quyền xem xét có kế hoạch xây dựng hệ thống cấp nước sản xuất phù hợp, đảm bảo hiệu quả sản xuất, canh tác…

Bởi kiến nghị của người dân xóm Hưng Thịnh là có cơ sở, nên sau sự việc ngày 18/2/2024, Ban Quản lý dự án 6 đã có Văn bản số 478/BQLDA6-VPHTDC-BV ngày 21/3/2024 gửi lên UBND tỉnh. Tại đây, bên cạnh thông tin về việc nhà thầu thi công bị ngăn trở thi công, Ban Quản lý dự án 6 kiến nghị:

“Ngày 20/3/2024, doanh nghiệp dự án và các cơ quan có liên quan tổ chức kiểm tra hiện trường và làm việc với UBND xã Hưng Tây và Xóm trưởng xóm Hưng Thịnh, sau khi họp bàn, các bên thống nhất, để hoàn thành công trình và thông xe theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải (30/4/2024), đề nghị các cấp chính quyền khẩn trương thu hồi diện tích đất nông nghiệp trên (xin kèm theo 2 biên bản kiểm tra hiện trường).

Thời gian thực hiện dự án còn lại rất ít, để hoàn thành dự án đúng tiến độ, Ban Quản lý dự án 6 kính đề nghị UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo UBND huyện Hưng Nguyên, UBND xã Hưng Tây và các cơ quan liên quan tổ chức vận động nhân dân đồng tình ủng hộ và có phương án đảm bảo an ninh, trật tự để chủ đầu tư, nhà thầu triển khai thi công đảm bảo tiến độ yêu cầu; đồng thời, đề nghị các cấp chính quyền khẩn trương thu hồi diện tích đất nông nghiệp mà các bên đã thống nhất tại biên bản nêu trên”.

Sớm giải quyết dứt điểm kiến nghị của người dân

Liên hệ UBND huyện Hưng Nguyên ngày 26/3, được trao đổi rằng, những vấn đề liên quan người dân xóm Hưng Thịnh, xã Hưng Tây đã được huyện cùng Ban Quản lý dự án 6, doanh nghiệp dự án kiểm tra, bàn giải pháp xử lý, và đã có báo cáo lên các cơ quan cấp trên từ tháng 10/2023. Nhưng dù vậy, các phương án đã thống nhất chưa được quan tâm giải quyết dứt điểm. Sau sự việc ngày 18/3, Ban Quản lý dự án 6 và doanh nghiệp dự án đều đã có báo cáo gửi UBND tỉnh; với UBND huyện Hưng Nguyên, sau cuộc đối thoại với nhân dân ngày 23/3 cũng sẽ sớm có báo cáo gửi UBND tỉnh.

Ông Hoàng Anh Tiến – Phó Chủ tịch UBND huyện Hưng Nguyên, trao đổi: “UBND huyện Hưng Nguyên sẽ kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện thu hồi đất xứ Đồng Cựa theo thẩm quyền, kinh phí thu hồi đất từ nguồn giải phóng mặt bằng của Dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam. Đối với kiến nghị đấu nối đường giao thông với cầu chui dân sinh, thì kiến nghị UBND tỉnh báo cáo Bộ Giao thông Vận tải xem xét việc hoàn trả đường nội đồng, tạo thuận lợi trong đi lại cho người dân, nhất là việc tham gia phòng, chống cháy rừng của người dân trên núi Lưỡi Hái…”.

Thực tế hiện trường ngày 25/3, chúng tôi nhận thấy những kiến nghị của người dân xóm Hưng Thịnh, xã Hưng Tây là có sơ sở, xuất phát từ những bất cập phát sinh của việc thi công Dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam. Dẫn đến tình trạng ngăn trở thi công ngày 18/3, là vì những kiến nghị của người dân chậm được giải quyết. Qua khảo sát hiện trường cũng cho thấy khối lượng thi công cao tốc Bắc – Nam đoạn qua địa bàn xã Hưng Tây còn rất lớn, trong khi thời gian hoàn thành và thông xe theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ chỉ còn hơn 1 tháng. Vì vậy, để đảm bảo việc thi công công trình cao tốc Bắc – Nam không bị đình trệ, cần giải quyết sớm các vấn đề liên quan sự việc đã nêu trên !