Nhiều khả năng Iran sẽ phải tiến hành bầu cử vòng 2 trong bối cảnh đất nước này chịu nhiều áp lực của phương Tây.
Ngày 14/6, bầu cử tổng thống Iran sẽ chính thức diễn ra. Cuộc bầu cử lần này được đánh giá là có ý nghĩa rất quan trọng bởi nó diễn ra trong bối cảnh Tehran đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn về kinh tế do các lệnh trừng phạt của phương Tây gây ra và áp lực phải từ bỏ chương trình hạt nhân của mình.
Kênh truyền hình Press TV của Iran hôm 13/6 dẫn kết quả một cuộc điều tra dư luận tiền bầu cử cho thấy, nhiều khả năng Iran sẽ phải tiến hành bầu cử vòng hai. Trong trường hợp không có ứng cử viên nào giành được tối thiểu 50% số phiếu bầu, bầu cử vòng hai sẽ sẽ diễn ra vào ngày 21/6 tới. Theo đó, ứng cử viên giành nhiều phiếu bầu nhất sẽ là người thắng cử và kết quả sẽ phải được Hội đồng Giám hộ Iran, cơ quam giám sát bầu cử tổng thống thông qua.
Về cán cân bầu cử hiện nay, theo nhận định của các nhà phân tích, cuộc bầu cử sẽ là cuộc cạnh tranh giữa phe cải cách và phe bảo thủ. Tính đến nay, 2 trong 8 ứng cử viên Tổng thống, một thuộc phe cải cách, một thuộc phe bảo thủ, đã rút lui khỏi danh sách tranh cử. Ứng cử viên ủng hộ đường lối cải cách Mohamad-Reza Aref đã tuyên bố rút lui trên trang web cá nhân vào ngày 11/6.
Quyết định của ông Aref được được cho là chiến lược của phe cải cách nhằm tập trung phiếu bầu cho ứng cử viên theo đường lối ôn hòa Hassan Rowhani. Cả hai ứng cử viên này đều là những đồng minh thân cận của cựu Tổng thống có tư tưởng cải cách Mohammad Khatami từ khi ông Khatami còn giữ vị trí Tổng thống trong giai đoạn 1997 - 2005.
Trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Rowhani không tán thành chính sách đối ngoại hiện nay của Iran và ủng hộ một chính sách mềm dẻo trong đàm phán với phương Tây để giải quyết vấn đề hạt nhân.
Về phía phe bảo thủ, ứng cử viên Gholam-Ali Haddad-Adel cũng tuyên bố rút khỏi cuộc đua. Tuy nhiên, ông không nói rõ lý do dẫn tới quyết định trên mà kêu gọi người dân Iran tôn trọng những tiêu chí của Đại giáo chủ Khamenei khi tham gia bỏ phiếu.
Như vậy trong cán cân bầu cử hiện nay, phe cải cách chỉ có hai ứng cử viên, trong khi phe bảo thủ có tới 4 ứng cử viên.
Tổng thống Iran có nhiệm kỳ 4 năm, do dân bầu ra và là nhân vật quyền lực thứ hai ở Iran sau lãnh tụ tinh thần tối cao Khamenei. Mặc dù Tổng thống không có quyền đưa ra các quyết định cuối cùng, nhưng đóng vai trò quan trọng trong các chính sách quốc gia. Do đó, cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới sẽ quyết định tương lai cũng như các chính sách về đối nội và đối ngoại của Iran.
Hiện Iran đang đối mặt với nhiều khó khăn về kinh tế, lạm phát tăng cao, thất nghiệp…do bị áp đặt các biện pháp trừng phạt của phương Tây, trong khi đàm phán về vấn đề hạt nhân vẫn chưa có lối thoát. Trong bối cảnh đó, nhiều người dân Iran bày tỏ hy vọng cuộc bầu cử tổng thống vào ngày mai (14/6) sẽ chọn ra được nhà lãnh đạo có đủ khả năng giải quyết các thách thức hiện nay của đất nước.
Một số cử tri cho biết: “Iran giờ đây cần một ứng cử viên có lập trường vững chắc như ông Jalili. Ông ấy đã nỗ lực bảo vệ lợi ích của Iran trong các cuộc đàm phán hạt nhân. Chúng tôi sẽ bầu cho ông ấy”.
“Chúng tôi cần một tổng thống có đủ khả năng trong cả lĩnh vực kinh tế và chính trị, để có thể phục vụ đất nước tốt hơn. Tất cả người dân Iran đều có trách nhiệm đi bầu cử”.
Bộ Nội vụ Iran cho biết, hơn 60.000 điểm bỏ phiếu sẽ được mở trong cả nước cùng với 285 điểm bỏ phiếu ở nước ngoài nơi có các công dân Iran sinh sống và làm việc. Gần 50,5 triệu cử tri Iran đủ tư cách đi bỏ phiếu bầu tổng thống. Cùng ngày cũng sẽ diễn ra bầu cử hội đồng thành phố và các vùng nông thôn./.
