Khắc phục tình trạng nhàm chán, đơn điệu trong giảng dạy lý luận chính trị

(Baonghean)- Việc lười học tập lý luận chính trị bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu nhất là từ bản thân cá nhân cán bộ, đảng viên.

Báo Nghệ An có cuộc đối thoại với đồng chí Nguyễn Thị Hồng Hoa - Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh Nghệ An về đối mới, nâng cao chất lượng học tập LLCT.

PV: Thưa đồng chí! Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã chỉ ra một cách hệ thống những biểu hiện để nhận diện sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Trong đó, Trung ương xác định, việc lười học tập lý luận chính trị (LLCT) là một biểu hiện của suy thoái. Nhận định của đồng chí về thực trạng việc học tập lý luận chính trị hiện nay?.

Đồng chí Nguyễn Thị Hồng Hoa: Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta thường xuyên quan tâm đến công tác giáo dục lý luận chính trị nhằm giác ngộ lý tưởng cách mạng, nâng cao nhận thức chính trị, thống nhất ý chí và hành động trong Đảng, sự đồng thuận của nhân dân để thực hiện thắng lợi đường lối, nhiệm vụ cách mạng trong từng thời kỳ.

Trường Chính trị tỉnh. Ảnh tư liệu

Do đó, công tác giáo dục LLCT có vai trò đặc biệt quan trọng đối với Đảng và hoạt động của Đảng. Bởi vậy, nếu cán bộ, đảng viên không chú tâm nghiên cứu lý luận Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, không nắm vững LLCT sẽ dẫn đến suy thoái về tư tưởng chính trị. Những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị đang tác động lớn đến niềm tin vào chế độ xã hội mà Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn.

Tuy nhiên, hiện nay, trong quá trình học tập cũng có không ít người chưa thực sự nghiêm túc trong học tập, bồi dưỡng lý luận chính trị, có động cơ học tập không đúng đắn, học để lấy bằng cấp, sử dụng bằng cấp là lớp “tráng men” để thăng tiến, tăng lương, chuyển ngạch...

Vì thế, nhiều cán bộ, đảng viên chưa dành nhiều thời gian, tâm huyết để nghiên cứu, học tập, nắm vững đường lối, nghị quyết của Đảng nói riêng, LLCT nói chung. Một bộ phận cán bộ, đảng viên lười học tập, lười suy nghĩ, không thường xuyên tiếp nhận những thông tin, hiểu biết mới. Vì vậy, khi tham gia học tập, một số học viên chỉ đến để tranh thủ điểm danh chứ chưa thực sự chú ý lắng nghe và suy nghĩ về những vấn đề mà người giảng trình bày. Nhiều học viên tỏ ra thờ ơ với những nội dung kiến thức mới, những nghị quyết mới của Đảng.

Như vậy, việc lười học tập nghị quyết của Đảng nói riêng, LLCT nói chung là một trong những biểu hiện “suy thoái” rất nguy hiểm, nó làm cho cán bộ, đảng viên không nắm được đường lối, quan điểm của Đảng, chủ trương, biện pháp lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng.

 Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng, nghị quyết của Đảng dù rất đúng đắn, nhưng chậm được triển khai, cụ thể hóa và trở thành hiện thực. Thậm chí có những trường hợp, cán bộ, đảng viên hiểu sai, làm trái với đường lối, nghị quyết của Đảng, gây ra sự bất bình, lo lắng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Vì thế, việc học tập LLCT có vai trò hết sức quan trọng, là công việc cần thiết, cấp bách, thường xuyên và lâu dài của mỗi tổ chức, cán bộ, đảng viên.

PV: Vậy! theo đồng chí "bệnh" lười học LLCT bắt nguồn từ nguyên nhân nào?

Đồng chí Nguyễn Thị Hồng Hoa: Việc lười học tập LLCT bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu nhất là từ bản thân cá nhân cán bộ, đảng viên.

Giảng viên Trường Chính trị tỉnh và học viên trao đổi trong giờ học. Ảnh Thành Duy

Trước hết, cán bộ, đảng viên chưa xác định được mục đích, động cơ học tập đúng đắn. Học không vì mục đích tự thân, không phải vì mục đích, nhiệm vụ phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, mà học để lấy bằng cấp, vì lý do thăng tiến, để đáp ứng tiêu chuẩn được đề bạt, bổ nhiệm, để làm quan, phát tài. Do động cơ học tập LLCT không trong sáng, vì tư lợi cá nhân thì việc học không thể có chất lượng, hiệu quả.

Bên cạnh đó, trong thời đại khoa học và công nghệ, internet có mặt ở tất cả mọi nơi, các thông tin đều có thể lan truyền, chia sẻ trên internet, do đó việc phải cầm đọc và nghiên cứu đối với những cuốn giáo trình dày, nặng về lý luận và cần tập trung tâm trí, thời gian để nghiên cứu đã trở thành việc không tự giác của học viên hiện nay. Thay vào đó, họ dễ ỷ lại, dựa dẫm vào internet và các thiết bị khác mà không chú tâm vào việc ghi chép, trao đổi thông tin hay chủ động tham gia tích cực vào việc học. Đó là chưa kể, một số học viên hứng thú với những nội dung giải trí hay các trang giải trí hơn là tiếp nhận những nội dung mang tính chính trị.

Một nguyên nhân không kém phần quan trọng là một số cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị chưa nhận thức đúng đắn về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT nên chưa quan tâm đúng mức công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT. Chất lượng và hiệu quả của công tác giáo dục LLCT chưa tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ.

Các chương trình đào tạo, bồi dưỡng còn khá nặng về lý thuyết, việc kết hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn còn hạn chế; chưa hướng đến những nội dung đào tạo, bồi dưỡng theo vị trí việc làm, công việc vị trí đảm nhận của cán bộ, đảng viên; Giáo trình tuy đã được đổi mới nhưng vẫn chưa kịp thời cập nhật những kiến thức mới, những tư tưởng lý luận mới của thời đại và trong các nghị quyết mới của Đảng, nhiều nội dung lạc hậu so với thực tiễn trong và ngoài nước.

Đoàn công tác thực tế Trường Chính trị tham quan tình hình xây dựng đường giao thông nội đồng tại xã Diễn Thịnh (Diễn Châu). Ảnh tư liệu

 Phương pháp giảng dạy của đội ngũ giảng viên, báo cáo viên tuy có đổi mới nhưng vẫn nặng thuyết trình về câu chữ. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, đánh giá kết quả giảng dạy và học tập còn nhiều bất cập.

Ngoài ra, hệ thống cơ chế, chính sách chưa thật sự hợp lý, sát thực; quy định về tiêu chuẩn trình độ lý luận chính trị đối với các chức danh cán bộ và về việc phân cấp đào tạo, bồi dưỡng theo đối tượng, tiêu chuẩn chức danh còn bất cập.

Đội ngũ cán bộ giảng viên giảng dạy, cán bộ quản lý ở các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng mặc dù đã được chăm lo nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới, nhất là kinh nghiệm hoạt động thực tiễn. Chế độ chính sách đối với người dạy, người học chưa thật sự phù hợp, chưa động viên khích lệ tính tích cực của đội ngũ giảng viên, cán bộ,trong giảng dạy cũng như học tập.

 Ngân sách dành cho công tác giáo dục LLCT vẫn còn hạn chế, đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật, hiện đại hóa trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy còn chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới và phát triển.

Bên cạnh đó, tình trạng buông lỏng quản lý của ở một số cơ sở đào tạo, việc  mở lớp chưa đúng đối tượng, phù hợp với từng vùng, miền, trong khi không xác định được nhu cầu thực chất của việc đào tạo… dẫn đến chất lượng dạy học chưa cao, chưa thu hút, thuyết phục được người nghe, gây nhàm chán, đơn điệu khiến người học ngày càng rời xa những vấn đề LLCT.  

PV: Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác học tập lý luận chính trị gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII, hệ thống các cơ sở đào tạo bồi dưỡng LLCT trong đó có Trường Chính trị là "binh chủng" đóng góp quan trọng vào công tác này. Trường Chính trị tỉnh sẽ tập trung giải pháp như thế nào thưa đồng chí?

Đồng chí Nguyễn Thị Hồng Hoa: Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác học tập LLCT gắn với thực hiện nghị quyết TW 4, cần phải có nhiều giải pháp tích cực và trách nhiệm từ nhiều cấp, ngành, đơn vị, tổ chức cũng như cán bộ, đảng viên và phải có giải pháp từ hai phía: người dạy và người học. Riêng đối vơi Trường Chính trị tỉnh đã và đang tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Thứ nhất, tích cực chủ trì phối hợp với các ban, ngành liên quan tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Kế hoạch học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị bắt buộc và Chỉ thị về “Tăng cường lãnh đạo, quản lý công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn Nghệ An" nhằm thực hiện chương trình hành động Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) có hiệu quả.

Lãnh đạo Ban Tổ chức Tỉnh ủy và Trường Chính trị tỉnh tặng hoa cho các học viên Lớp cao cấp chính trị hệ không tập trung khóa 2015-2017 có thành tích xuất sắc trong học tập và rèn luyện. Ảnh Thanh Lê

Thứ hai, Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ giảng viên Nhà trường đủ về số lượng, nâng cao chất lượng. Trong đó, chú trọng xây dựng đội ngũ giảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, có kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn, có phương pháp giảng dạy phù hợp, tâm huyết với nghề.

Cùng với đó, Nhà trường tập trung các giải pháp nhằm đổi mới nội dung chương trình, cập nhật kịp thời những kiến thức mới; đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên theo phương châm lý luận gắn với thực tiễn, phát huy tính tích cực, chủ động của người học. Thực hiện tuyển dụng và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Đồng thời tham mưu đề xuất cơ chế, chính sách, chế độ phù hợp để động viên đội ngũ giảng viên tại trường cũng như thu hút đội ngũ giảng viên kiêm chức giảng dạy là cán bộ lãnh đạo, quản lý và các chuyên gia giỏi tham gia giảng dạy và truyền đạt tại cơ sở bồi dưỡng lý luận chính trị.

Thứ ba, Nhà trường chủ động phối hợp với các cơ sở đào tạo để mở rộng các hình thức đào tạo, đa dạng hóa nội dung chương trình, đối tượng đào tạo. Xác định nhu cầu và xây dựng kế hoạch học tập lý luận chính trị sát đúng, phù hợp với tình hình thực tế của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, không để xảy ra tình trạng đào tạo, bồi dưỡng tràn lan, kém hiệu quả.

Trường Chính trị tỉnh mời các báo cáo viên, chuyên gia báo cáo chuyên đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với phát huy giá trị cốt lõi của con người xứ Nghệ”. Ảnh Thanh Lê

Hình thức dạy và học phù hợp với từng đối tượng học viên, từng địa bàn khác nhau, chú trọng trang bị kỹ năng, phương pháp; chú ý đến cán bộ cơ sở và các địa bàn có tính đặc thù vùng sâu, vùng xa, dân tộc ít người, tôn giáo, biên giới, hải đảo; Đồng thời, áp dụng biện pháp quản lý chặt chẽ chất lượng dạy và học bằng cách tăng cường kiểm tra, đánh giá kết quả giảng dạy và học tập.

Thứ tư, Tiếp tục tăng cường đầu tư hiện đại hoá cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy, học tập hiện đại, từng bước đáp ứng yêu cầu đổi mới giảng dạy cũng như nhu cầu của người học.

Cuối cùng là điều rất quan trọng: phải làm cho việc học tập Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trở thành trách nhiệm tự thân của mỗi cán bộ, đảng viên trong việc tự học, tự nghiên cứu để nâng cao trình độ, trí tuệ và bản lĩnh, năng lực công tác của người cán bộ đảng viên.

Để chống suy thoái tư tưởng chính trị, thì ý thức trách nhiệm đó của mỗi cán bộ, đảng viên phải được nâng lên. Khắc phục một cách có hiệu quả tình trạng lười học tập, ngại học tập lý luận chính trị của một bộ phận cán bộ, đảng viên. Cùng với đó là tăng cường hơn nữa sự quan tâm lãnh đạo của cấp ủy Đảng, sự quản lý của nhà nước đối với công tác đào tạo bồi dưỡng lý luận chính trị.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Thanh Lê (thực hiện)