Khai hội trên đất Mường Chiềng Ngam
(Baonghean.vn) - Sáng nay 13/02, huyện Quỳ Châu long trọng tổ chức lễ khai mạc Lễ hội Hang Bua năm 2012. Lễ hội Hang Bua được tổ chức thường niên, là sự kiện có ý nghĩa sâu sắc đến đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào nơi đây.
Về dự lễ có đồng chí Tô Hồng Hải - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Đại diện các sở, ban, ngành tỉnh Nghệ An; Đoàn đại biểu huyện Trà Bồng, huyện Tây Trà (Quảng Ngãi); huyện Như Thanh, Như Xuân, Thường Xuân (Thanh Hóa); đại diện các huyện, thị, cùng đông đảo du khách thập phương và bà con nhân dân các dân tộc huyện Quỳ Châu, các huyện trong tỉnh.
Hang Bua nằm trong dãy núi Phà Én thuộc bản Hồng Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, là một thắng cảnh tự nhiên gắn liền với truyền thuyết lịch sử, phong tục, tập quán, sinh hoạt văn hóa của đồng bào Thái – Nơi lưu giữ những thần thoại với sự tích Thần Núi (Phí – Nú_Phá – Hùng) và Thần Nước (Phí –Nặm_Huồi Hạ) giao tranh. Hang Bua còn gắn liền với những quần thể di tích, danh thắng, di chỉ văn hóa lịch sử nổi tiếng khác trong vùng như Thẳm Ồm, Tôn Thạt, Thẳm Chàng, trận đánh Bồ Đằng của nghĩa quân Lê Lợi, bến Moong của nghĩa quân Đốc binh Lang Văn Thiết… Năm 1937, Vua Bảo Đại đã từng về đây vãn cảnh. Năm 1997, Hang Bua được Bộ Văn hóa Thông tin (Nay là Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch) công nhận là Di tích danh thắng cấp Quốc gia.
Trong đời sống văn hóa của người Thái ở Quỳ Châu, Hang Bua là một địa điểm thiêng liêng, gắn bó với những lễ hội lớn của cộng đồng mỗi độ xuân về; Lễ hội Hang Bua bắt nguồn từ tục thờ “mẹ nước”; được tổ chức từ xưa, luôn là một dòng chảy với sức sống mạnh liệt, ăn sâu trong tâm hồn của mỗi người dân Quỳ Châu. Lễ hội mang nét độc đáo chứa đựng các văn hóa dân gian truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc. Lễ hội Hang Bua là điểm hẹn của tình yêu đôi lứa cùng với các môn thể thao đặc trưng. Các phần lễ tổ chức tại đền thời Thành hoàng Mường Chiềng Ngam để ghi nhớ công ơn các bậc tiền nhân có công khai bản lập mường Xiêu Bọ, Xiêu Ké, Xiêu Luông.
Vì nhiều lý do, trước đây Lễ hội Hang Bua có lúc phải tạm dừng. Năm 1996, Lễ hội Hang Bua được khôi phục và từ đó đến nay được huyện Quỳ Châu liên tục duy trì tổ chức. Lưu giữ hoàn toàn những ý nghĩa, giá trị của một lễ hội dân gian truyền thống xưa, lễ hội Hang Bua ngày nay vẫn được tổ chức với nhiều hoạt động phần hội phong phú; Lễ hội Hang Bua năm 2012 gồm 2 phần: phần lễ tại đền thờ Mường Chiêng Nam gồm Lễ Khai Quang, Lễ Yết Cá, Lễ Đại Tế và Lễ Tạ. …
Sáng nay, sau chương trình phàn lễ tâm linh tại đền thờ Thành Hoàng Chiêng Ngam được tế theo phong tục truyền thống của đồng bào dân tộc Thái với sự chủ tế của thầy mo, tại Hang Bua, Lễ hội Hang được huyện Quỳ Châu chính thức khai hội; lễ khai mạc đã thể hiện tấm lòng thành kính, trân trọng với cội nguồn bản sắc văn hóa dân tộc và tình bằng hữu gần xa nối vòng tay thân ái; tạo ra một khí thế mới xây dựng và phát triển.
Ngay sau hồi trống, điệu cồng chiêng rộn ràng, các chương trình văn nghệ, ca hát, nhảy sạp, khắc luống, cồng chiêng; thi văn hóa ẩm thực; thi cắm trại đẹp; thi viết chữ Thái; thi cham, diễn xướng rượu cần kết hợp hát nhuôn xuối giữa các câu lạc bộ văn hóa truyền thống; thi thêu dẹt, xe sợi; Thi cuốn hương trầm; Thi trình diễn trang phục dân tộc, Người đẹp Hang Bua và đốt lửa trại. Các hoạt động thể thao gồm bóng chuyền, bóng đá, bắn nỏ, đẩy gậy, kéo co, nắm còn qua vòng, đu quay, chơi tọ lẹ, đi cà kheo, ném còn... diễn ra sôi nổi với sự tham gia đông đảo bà con nhân dân và du khách.
Sau đây là một số hình ảnh về Lễ hội Hang Bua:
Tế lễ tại đền Thành Hoàng Mường Chiềng Ngam
Thiếu nữ Thái với điệu khắc luống
Thi nhảy sạp
Thi mây tre đan
Các đại biểu tham quan hội thi văn hóa ẩm thực
Thi đấu bóng chuyền tại Lễ hội
Hương - Chung
