Khẩn trương chống rét cho mạ xuân
(Baonghean.vn) - Nhiệt độ xuống thấp cộng với mưa phùn trong nhiều ngày qua đã làm nhiều diện tích mạ chết rét cục bộ, đặc biệt ở những địa phương không thực hiện nghiêm túc các khuyến cáo của ngành Nông nghiệp.
Đi dọc những cánh đồng tại các xã Hưng Phúc, Hưng Thịnh, Hưng Lợi (Hưng Nguyên)... nhiều diện tích mạ đã chuyển sang màu vàng, nâu sẫm, thậm chí bị chết. Theo quan sát của chúng tôi, hầu hết những nương mạ này không được che chắn bằng ni lon, hoặc nếu có thì cũng chỉ được quây xung quanh, không có tác dụng chống rét. Nhiều ngày qua, những đợt không khí lạnh tăng cường khiến nền nhiệt độ xuống thấp, có lúc dưới 130C trong khi bà con không thực hiện nghiêm túc các khuyến cáo về phòng chống rét cho mạ đã làm cho nhiều diện tích mạ bị ảnh hưởng nặng nề.
Vụ xuân năm nay, Hưng Nguyên tiến hành gieo cấy 5.700 ha. Ngoài những diện tích gieo thẳng thì diện tích mạ có thể lên đến 260 ha. Đây cũng là một trong những huyện tiến hành bắc mạ sớm. Hiện tại, bà con đã gieo được khoảng 85 ha mạ để phục vụ cấy gần 1,7 nghìn ha lúa trà xuân sớm. Mặc dù huyện đã có khuyến cáo bà con nên sử dụng giống lúa thuần AC5, lúa lai BT-E1, BC15 và che phủ nilon cho mạ đúng cách, nhưng do chủ quan cộng với tập quán canh tác lâu nay, bà con vẫn đưa các loại giống như IR 1829, X23, X33, XT28 vào gieo. Theo đánh giá sơ bộ của phòng nông nghiệp huyện thì hiện đã có hơn 10 ha trên tổng số 80 ha đã gieo bị chết với tỷ lệ 30%. Ngoài ra, trong số hơn 100 ha đã gieo sạ hiện cũng có khoảng 40 - 50% bị chết do rét.
Hưng Thịnh là địa phương có diện tích mạ chết rét nhiều nhất huyện. Hiện toàn xã bắc được 3,7 ha thì trong đó đã có 70% diện tích chết rét. Đặc biệt, những diện tích gieo thẳng đã hoàn toàn bị "xóa sổ". Theo ông Lê Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã, nguyên nhân làm diện tích mạ của xã chết nhiều là do bà con tiến hành bắc mạ sớm nhưng lại không che phủ nilon chống rét cho mạ. Ngoài ra, một số người dân đã bón phân đạm làm giảm khả năng chống rét của mạ.
Ông Hoàng Đức Ân - Phó phòng Nông nghiệp huyện cho biết: Huyện đã có công văn khẩn gửi các xã yêu cầu người dân ngừng việc ra giống khi thời tiết dưới 160C. Những diện tích mạ chưa chết cần tiến hành che phủ ni lon, bón tro bếp và chủ động nguồn nước hợp lý để giữ ấm cho cây mạ; đồng thời, chỉ đạo gieo bổ sung các giống lúa ngắn ngày như VTNA 2, XT28, AC5...., bắc mạ vào dịp sát tết và sau tết để bù vào những diện tích mạ bị hỏng.
Ông Nguyễn Đức Thọ - Trưởng phòng NN và PTNT huyện Nghi Lộc cho biết: Vụ xuân năm nay, toàn huyện gieo cấy 7.100 ha, trong đó khoảng 800 ha trà xuân sớm ở các xã vùng bàu sâu trũng như Nghi Trường, Nghi Thạch, Nghi Thịnh... bà con đã bắt đầu gieo mạ từ ngày 5/12 âm lịch để ăn tết xong sẽ tiến hành cấy.
Huyện đã tổ chức khuyến cáo nông dân không gieo sạ, phủ nilon đúng kỹ thuật cho 100% diện tích mạ. Ngoài cơ chế hỗ trợ 60% của tỉnh, Nghi Lộc cũng trích ngân sách hơn 800 triệu đồng, hỗ trợ toàn bộ số kinh phí còn lại, cung ứng cho nông dân hơn 30 nghìn tấn nilon nhằm đảm bảo 100% diện tích mạ được che phủ nilon.
Đồng thời, hỗ trợ 100% thuốc bảo vệ thực vật trừ rầy để xử lý toàn bộ diện tích mạ trong vụ xuân. Vụ xuân năm ngoái Nghi Lộc có tới hơn 1.000 ha lúa gieo thẳng thì năm nay, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, nhiều vùng vốn có "truyền thống" gieo thẳng lúa đã chuyển sang bắc mạ cấy, dự kiến toàn huyện chỉ còn 200 - 300 ha gieo thẳng.
Theo lịch thời vụ của ngành Nông nghiệp, thời điểm này phần lớn giống lúa của trà xuân sớm đã được nông dân các địa phương gieo mạ, trà xuân trung cũng đang được bà con ra giống để chuẩn bị gieo. Theo tổng hợp nhanh, toàn tỉnh có khoảng 2000 ha gieo thẳng, 8000 ha trà xuân sớm, hiện đã có 25/85 nghìn ha được bà con ra giống. Tuy nhiên, với thời tiết rét đậm kéo dài như hiện nay, một số diện tích mạ đã chết, nhất là những diện tích che phủ nilon hoặc chăm bón không đúng kỹ thuật. Theo dự báo của cơ quan khí tượng thủy văn, thời tiết sẽ còn tiếp tục có rét đậm, rét hại trong những ngày tới. Vì vậy, các địa phương và bà con nông dân cần theo dõi chặt chẽ diễn biến của thời tiết để có phương án bố trí thời vụ gieo trồng hợp lý, đặc biệt không được cấy sớm để tránh lúa trổ gặp rét cuối vụ làm ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng.
Nilon phải được quây kín toàn bộ diện tích mạ. Sau khi che phủ nilon 2-3 ngày, cần kiểm tra và tưới đủ ẩm. Khi mạ mọc mũi chông đều, nếu nhiệt độ trên 150C thì mở nilon 2 đầu luống vào buổi trưa và chiều tối tiếp tục che kín lại, nếu trời lạnh dưới 150C thì tiếp tục che kín luống mạ. Trước khi cấy chú ý mở 2 đầu nilon trước khoảng 3 ngày để luyện mạ. Khi mạ đạt 3-3,5 lá nếu nhiệt độ bình quân ngày lớn hơn 150C có thể nhổ hoặc xúc mạ ra cấy.
Phú Hương - Phạm Bằng