Khó đầu ra - doanh nghiệp sản xuất cầm chừng

(Baonghean) - Thông thường quý 4 hàng năm là thời điểm các doanh nghiệp tăng tốc để chuẩn bị cho mùa sản xuất, kinh doanh cuối năm. Tuy nhiên, đến giữa tháng 11, nhưng đa số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh chỉ sản xuất, kinh doanh cầm chừng, bởi đầu ra vẫn còn khó khăn…

Qua tìm hiểu thực tế, nhiều doanh nghiệp cho biết, năm 2013 nhờ chi phí vốn vay giảm từ việc hạ lãi suất của các ngân hàng nên sản xuất kinh doanh “dễ thở” hơn các năm trước. Song, do lượng hàng sản xuất ra thời điểm trước chưa bán được, còn tồn kho khá nhiều nên vừa sản xuất vừa ngóng thị trường. Tại doanh nghiệp tư nhân Song Thắng (KCNN Nghi Phú) trong kho chứa hàng của doanh nghiệp này đầy ắp hàng hóa, chủ yếu là ván sàn gỗ xuất khẩu.

Sản xuất ván sàn xuất khẩu tại doanh nghiệp tư nhân Song Thắng (KCNN Nghi Phú – TP.Vinh)

Anh Nguyễn Thái Sơn - Phó Giám đốc doanh nghiệp cho biết: Sản phẩm chính của doanh nghiệp là các mặt hàng đồ gỗ nội thất, ván sàn xuất khẩu và tiêu thụ nội địa. Năm nay sức mua của thị trường kém, doanh nghiệp lại phải chịu áp lực cạnh tranh của sản phẩm giá rẻ, thị phần giảm sút. Nguyên liệu tồn kho của các năm trước còn nhiều nên sản xuất chủ yếu duy trì việc làm cho hơn 80 lao động. Do lượng hàng tồn kho còn nhiều nên 3 tháng cuối năm 2013, doanh nghiệp sản xuất theo đơn đặt hàng, không dám đẩy mạnh sản xuất vì lo ngại đầu ra bế tắc. Những năm trước, các cơ quan, doanh nghiệp lớn đặt hàng nhiều, đặc biệt là các khách sạn lớn, nay giảm hẳn. Hiện nay, chúng tôi chủ yếu bán đồ nội thất cho các gia đình, nhưng sức mua cũng nhỏ giọt. Đối với hàng nội thất, 3 tháng cuối năm dự kiến doanh số bán hàng khoảng 1 tỷ đồng. Nguồn thu của doanh nghiệp chủ yếu nhờ xuất khẩu ván sàn, nhưng phụ thuộc thị trường, chưa biết trước được. Nguồn nguyên liệu đầu vào phải nhập khẩu từ Lào về, gỗ ngày càng khan hiếm, tăng giá, khó mua, trong khi doanh nghiệp ký hợp đồng bán hàng cho đối tác Nhật giá ổn định từ đầu năm. Trước tình hình nguồn hàng tiêu thụ chậm, dự kiến 3 tháng còn lại của năm 2013, doanh số bán hàng giảm 30% - 40% so với cùng kỳ các năm trước.

Cũng tại KCNN Nghi Phú, Công ty TNHH Đức Phong đang gấp rút chuẩn bị những đơn hàng cuối năm để đáp ứng tiến độ các hợp đồng đã ký với đối tác Đức, Đan Mạch, Thụy Điển, Trung Quốc… với khoảng hơn 200.000 sản phẩm mây, tre đan các loại, giá trị dự kiến gần 4 tỷ đồng. Tuy nhiên, vấn đề khó khăn hiện nay của doanh nghiệp là thiếu nguồn nguyên liệu và thiếu lao động sản xuất. Ông Thái Đại Phong – Giám đốc công ty cho biết: “Do mùa này không có nắng, việc phơi nguyên liệu rất khó khăn, chúng tôi cố gắng tận dụng những hôm thời tiết hanh khô để phơi nguyên liệu cung ứng cho người sản xuất. Hơn nữa, vấn đề lo lắng của doanh nghiệp là nguồn nhân lực sản xuất ở các làng nghề trong tỉnh, cần hơn 3.000 lao động làm việc thường xuyên mới đáp ứng đủ sản phẩm cho khách hàng. Lực lượng sản xuất thiếu, cộng với chất lượng lao động thấp (do lực lượng thanh niên không muốn làm nghề mây tre đan, hiện nay làm nghề này chủ yếu người lớn tuổi, tay nghề hạn chế), khiến chúng tôi thiếu nguồn nhân lực và nguyên liệu sản xuất”.

Ở lĩnh vực vật liệu xây dựng, thông thường quý 4 được xem là mùa cao điểm do hàng loạt công trình gấp rút hoàn thành để nghiệm thu, quyết toán và hàng loạt công trình sửa sang mới để đón tết sẽ tạo nguồn cầu lớn. Nhưng trên thực tế, nhìn chung các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh lĩnh vực này hiện vẫn trong tình trạng ứ đọng nguồn hàng. Lãnh đạo Nhà máy Granite Trung Đô (KCN Bắc Vinh) chia sẻ: “Đến đầu tháng 11, nhà máy vẫn còn tồn kho 600.000m2 gạch ốp lát, ngói lợp các loại, tương đương 60 tỷ đồng, đầu ra khó khăn, lượng hàng tiêu thụ giảm 15% so với năm 2012. Do vậy, 3 tháng cuối năm, nhà máy chỉ sản xuất lượng hàng đủ bán, không đẩy mạnh nguồn hàng vì hàng tồn kho còn nhiều, lo đầu ra bế tắc. Trong lúc này chúng tôi phải rà soát tổ chức lại nhân sự, tiết kiệm trên tất cả mọi mặt, đồng thời giảm giá sản phẩm để kích thích sức mua”.

Với ngành nghề chuyên sản xuất, gia công kết cấu thép và xây dựng công trình công nghiệp, Công ty CP cơ khí và xây dựng Miền Trung (KCN Trường Thạch huyện Nghi Lộc) đạt tổng doanh thu hàng năm từ 35 - 45 tỷ đồng, nhưng năm nay trước khó khăn chung của nền kinh tế, hoạt động của công ty giảm rõ rệt. Ông Nguyễn Đức Hợi - Giám đốc Công ty CP cơ khí và xây dựng Miền Trung chia sẻ: “Do tình hình khó khăn chung, nhiều công trình phải ngừng thi công vì thiếu vốn. Một số đơn vị ký hợp đồng thi công với doanh nghiệp nhưng thi công dở dang phải dừng lại vì kẹt vốn, kéo theo khó khăn cho chúng tôi”. Cùng thời điểm này những năm trước, các công trình xây dựng đẩy tiến độ cuối năm, công nhân của doanh nghiệp làm không hết việc, ngược lại năm nay thiếu việc làm trầm trọng. 3 tháng cuối năm, doanh nghiệp chuyển hướng sang khai thác thị trường Lào, đưa công nhân sang Lào làm, hy vọng duy trì được sản xuất, ổn định cuộc sống cho người lao động.

Theo các chuyên gia kinh tế, để thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh đạt hiệu quả trong những tháng cuối năm 2013, ngoài việc tháo gỡ những vướng mắc, trở ngại trong giải quyết hàng tồn kho, cần tìm kiếm thị trường, tập trung tăng cường cơ hội xuất khẩu ra nước ngoài. Trong đó, cần chú trọng các chương trình hỗ trợ phát triển doanh nghiệp cũng như chính sách thuế phù hợp nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp giảm bớt khó khăn, có tiềm lực cạnh tranh tốt trên thị trường.

Gia Trang