Kì 1: Nhiều khiếu kiện về đất đai
(Baonghean) - Mấy năm trước, Nghi Kim được xem là "miền đất hứa" về đất đai khi cùng một thời điểm có hàng trăm người tìm về đây mua đất để đầu cơ. Nghi Kim cũng là điểm ngắm của nhiều dự án bất động sản, dự án sản xuất kinh doanh. Chạy theo đất khiến không ít gia đình, anh em bất hòa, người dân mâu thuẫn với chính quyền. Các vụ kiện cáo liên quan đến đất cũng tăng nhanh.
Ít có địa phương nào mà tỷ lệ các đơn kiện cáo liên quan về đất nhiều như ở Nghi Kim, trong đó riêng UBND Thành phố Vinh mỗi năm đã nhận được khoảng 40 đơn, Báo Nghệ An trung bình mỗi năm nhận khoảng 30 lượt đơn kiến nghị. Còn tại UBND xã Nghi Kim, anh Lương Hữu Quyết - cán bộ tư pháp cho hay: “Gần như tháng nào chính quyền cũng nhận được vài đơn khiếu nại, khiếu kiện, đơn xin giúp đỡ của người dân, có thời điểm lên đến gần chục đơn như trong hai ngày 12 và 13/3/2013. Có khi hết giờ làm việc, cán bộ dắt xe ra về vẫn có người dân chạy theo để đưa đơn. Trong đó, phần lớn các đơn có nội dung liên quan đến khiếu nại, khiếu kiện, tranh chấp đất đai….”.
Có những trường hợp đeo đẳng các cơ quan công lý nhiều năm nay như ông Trần Văn Thái (xóm 7, xã Nghi Kim), ông Nguyễn Nhân Thông (xóm 1), bà Đinh Thị Thiêm (xóm 2), bà Nguyễn Thị Vĩ (xóm 11), bà Nguyễn Thị Hòa (xóm 8, xã Nghi Phú), ông Hoàng Kim Tiến (xóm 14), ông Nguyễn Quang Nghi (xóm 11),...; có 13 trường hợp khiếu kiện được xem là khó giải quyết và một số trường hợp liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ông Trần Văn Thái cho biết: Gia đình có giấy chứng nhận sử dụng đất được UBND huyện Nghi Lộc cấp năm 1996, trong đó có 200m2 đất ở, 400m2 đất vườn. Nhưng khi gia đình ông có yêu cầu được cấp đổi giấy chứng nhận mới thì không được giải quyết. Bế tắc ở đây nằm ở diện tích đất vườn khi trong sổ đỏ có nét sửa 100m2 lên 400m2. Vì lý do đó, UBND xã Nghi Kim đã không hoàn tất thủ tục hồ sơ cấp đổi bìa đất cho ông Thái. Bất bình, ông viết đơn khiếu kiện lên các cơ quan chức năng, kiện ông Cao Huy Tý - Chủ tịch UBND xã Nghi Kim làm việc không có cơ sở, không có chứng cứ. Vụ kiện dây dưa, kéo dài và vượt tầm xử lý của chính quyền nên mới đây UBND xã Nghi Kim đã gửi công văn tới Phòng Tài nguyên - Môi trường thành phố, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để xin ý kiến xử lý.
Nhiều vùng đất nông nghiệp trước đây của Nghi Kim nay đã được
chia lô bán nền.
Cũng liên quan đến nội dung trong bìa đỏ là trường hợp của ông Nguyễn Quang Nghi xóm 11 với diện tích ghi trong sổ là 2.478m2. Tuy nhiên, hiện tại thực trạng đất không đủ và ông cho rằng phần diện tích còn lại là xã đang lấy để xây dựng nhà văn hóa. Qua kiểm tra, khiếu kiện trên không đủ cơ sở. Vướng mắc là ở chỗ trong quá trình cấp giấy cho ông Nghi, UBND huyện Nghi Lộc đã ghi sai phần diện tích đất vườn của gia đình ông từ 106m2 lến đến 706m2. Bản đồ địa chính, sổ mục kê, đơn xin đăng ký quyền sử dụng đất đã thể hiện rõ điều đó, nhưng đến nay sau khi có giải thích của xã, thành phố nhưng ông Nghi vẫn không chịu và yêu cầu xã cấp lại bìa mới theo như số liệu cũ.
Sự việc thu hồi lại diện tích lấn chiếm ở Xí nghiệp Chè Vinh lại cho thấy sự tắc trách và thiếu kiên quyết của chính quyền xã. Phần lấn chiếm hiện nay nằm ở phía Tây Nhà máy Chè giáp với Quốc lộ 1A. Trước đó, giáp với phần đất lưu không xã Nghi Kim cho một số hộ dân mượn để làm ốt. Quá trình sử dụng, lợi dụng việc chính quyền địa phương quản lý lỏng lẻo, thiếu chặt chẽ nên các hộ đã tự ý cơi nới, lấn chiếm và dần dần xây nhà kiên cố sang phần đất của Xí nghiệp Chè. Vụ việc đã được phát hiện từ những năm 90 (thế kỷ trước) nhưng huyện Nghi Lộc và mới đây là UBND Thành phố Vinh vẫn không giải quyết dứt điểm, gây bức xúc cho các bên liên quan. Trường hợp khiếu kiện của bà Nguyễn Thị Nguyên (phường Quán Bàu) cũng bắt đầu từ việc thiếu chặt chẽ trong quản lý đất đai. Cụ thể, bà Nguyên được UBND huyện Nghi Lộc cấp đất làm nhà ở từ năm 1991 tại xóm 12, xã Nghi Kim. Mảnh đất trên gia đình bà chưa kịp dựng nhà thì đến năm 2000 Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh lại cấp lô đất trên cho ông Nguyễn Ngọc Hùng và ông đã xây nhà kiên cố. Do sự tắc trách của các cơ quan quản lý liên quan, dẫn đến một mảnh đất hai chủ khiến cho sự việc rơi vào “bế tắc”.
Những ví dụ trên đây chỉ là một số trong hàng loạt vụ khiếu kiện đất đai trên địa bàn xã Nghi Kim, trong đó có những vụ kéo dài nhưng chưa được giải quyết dứt điểm. Câu hỏi đặt ra là nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ đâu?
(Còn nữa)
