Kinh nghiệm huy động sức dân ở Nam Cát

(Baonghean) - Nam Cát là xã thứ hai của huyện Nam Đàn hoàn thành 19/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM) với 39/39 nội dung. Để có được kết quả đó, cấp ủy, chính quyền xã luôn chú trọng phát huy dân chủ cơ sở, công khai mọi chủ trương, chính sách và những phần việc cần làm ở mỗi giai đoạn để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”.

Xây dựng tường bao trụ sở UBND xã Nam Cát.

Ông Hoàng Đăng Lương - Xóm phó xóm Đa Cát cho biết thêm: “Cùng với việc thực hiện chủ trương dồn điền, đổi thửa, xóm đã xây dựng 30 ha chuyên canh 3 vụ/năm. Trên diện tích đó, trồng các giống lúa chất lượng cao như: AC5, NA2 để bán giống, năng suất lúa đạt bình quân 63 tạ/ha. Giá lúa bán ra đạt 900 ngàn đồng/tạ, thu nhập bình quân đạt 80 triệu đồng/ha, cao hơn 1,5 lần so với các giống lúa gieo trồng trước đó. Đối với vụ đông lâu nay bỏ hoang, xóm đã vận động các gia đình có nhu cầu tự nguyện dồn đất, triển khai khoanh nuôi 10 ha cá vụ 3, năng suất cá đạt 1,5 tạ/sào, thu nhập đạt trên 3 triệu đồng/sào. Hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp tăng lên rõ rệt...”.

Nam Cát là xã chiêm trũng, hiện có trên 5.900 hộ dân, có 468 ha đất nông nghiệp, trong đó 370 ha trồng lúa nước, trên 52 ha nuôi cá, số diện tích còn lại trồng màu. Năm 2012, xã hoàn thành xây dựng đề án quy hoạch tổng thể xây dựng NTM theo chương trình mục tiêu quốc gia, giai đoạn 2010 - 2020. Ngay sau đó, xã tập trung rà soát các tiêu chí và thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để xây dựng hạ tầng giao thông, thủy lợi, thiết chế văn hóa, môi trường và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Trong các tiêu chí đó, khó đạt nhất là tiêu chí giao thông, thủy lợi và thiết chế văn hóa vì đòi hỏi nguồn kinh phí lớn. Trước thực tế đó, cấp ủy, chính quyền xã tập trung huy động nội lực sức dân để xây dựng các công trình hạ tầng thiết yếu.

Ông Đoàn Thanh Đồng - Phó Chủ tịch UBND xã Nam Cát, cho biết: “Bên cạnh huy động nguồn vốn từ Trung ương, vốn dự án, ngân sách địa phương, xã thực hiện tốt công tác huy động sức dân bằng cách: Tuyên truyền để nhân dân nhận thức rõ mục đích, ý nghĩa về công cuộc xây dụng NTM là “dân làm, dân hưởng”; thực hiện tốt quy chế dân chủ công khai, minh bạch từ khâu dự toán, thi công đến quyết toán công trình. Quá trình đó, người dân giám sát và cho ý kiến cụ thể để thực hiện các công trình. Đặc biệt, xã làm tốt công tác dân vận vận, động người dân đóng góp tiền của, công sức cùng xây dựng thôn xóm. Quan điểm của xã là “làm từ trong ngõ làm ra”, những tiêu chí dễ làm trước, những lĩnh vực khó đẩy mạnh huy động nguồn lực...”. Với cách làm đó ở Nam Cát đã tạo được sự đồng thuận cao, phát huy tính dân chủ tập thể trong nhân dân. Qua gần 3 năm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, cùng với sự đoàn kết, sự nỗ lực phấn đấu, chung sức của cả hệ thống chính trị, xã Nam Cát đã huy động tổng nguồn kinh phí thực hiện đầu tư xây dụng đạt trên 146 tỷ đồng, trong đó hơn 117 tỷ đồng là đóng góp của nhân dân, chiếm trên 80% tổng vốn đầu tư xây dụng NTM.

Chú trọng xây dựng hạ tầng thiết yếu luôn được xác định là khâu đột phá có tính quyết định giúp Nam Cát sớm về đích trong xây dựng NTM. Trong gần 3 năm qua, trên cơ sở 2.600 tấn xi măng được Nhà nước cấp, xã đã triển khai hoàn thành bê tông hóa các hạng mục: 13 km đường giao thông trục xã đạt chuẩn loại A, đạt 100% tổng chiểu dài, bê tông hóa 93% đường trục thôn xóm, 100% đường ngõ xóm và 70% đường nội đồng; kết hợp với chuyển đổi ruộng đất xã quy hoạch lại hệ thống giao thông nội đồng, đảm bảo đưa phương tiện cơ giới vào phục vụ sản xuất. Đến nay, các tuyến kênh được kiên cố hóa bê tông đảm bảo tưới tiêu, chống tiêu hao nguồn nước, đảm bảo điều tiết đủ nước trong các vụ sản xuất. Xã cũng đã cải tạo, nâng cấp nhà văn hóa xã, triển khai làm mới 4 nhà văn hóa xóm Phú Nhuận, Đồng Cham, Đại Tháng, Bói Lọi; tân trang 8 nhà văn hóa tại 8 xóm còn lại… Tính đến nay, theo kết quả điều tra chung, Nam Cát cơ bản đạt 19/9 tiêu chí, với 39/39 nội dung xây dựng NTM. Xã đang dồn sức để về đích NTM vào cuối năm 2014.

Một trong những cách làm giúp Nam Cát tăng tốc về đích sớm trong xây dụng NTM là xã tập trung chỉ đạo phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho nhân dân. Sau chuyển đổi ruộng đất cuối năm 2012, bình quân sử dụng đất tại Nam Cát giảm từ 4,6 thửa/hộ xuống còn 2 thửa/hộ. Từ đó, nhân dân trong xã xây dựng được trên 50 ha vùng sản xuất giống lúa chất lượng cao, năng suất, sản lượng lúa tăng từ 15 - 20% so với trước. Để nâng cao hiệu quả sản xuất, người dân trong xã đã mua 112 máy cày, máy gặt, đập liên hợp, 2 máy cấy phục vụ sản xuất. Nhờ đó, Nam Cát đã khép kín trên 800 ha lúa/năm sử dụng máy móc vào một số công đoạn trong quá trình sản xuất, tạo điều kiện để tăng giá trị kinh tế trên một đơn vị diện tích. Cùng đó, xã còn chú trọng đẩy mạnh xuất khẩu lao động, hiện nay, toàn xã có trên 700 người đang lao động ở các nước, góp phần chuyển dịch cấu lao động nông thôn; thu nhập bình quân trên địa bàn xã đạt 27 triệu đồng/người/ năm (tăng 17 triệu đồng so với năm 2010).

Đồng chí Vương Hồng Thái - Bí thư Đảng ủy xã Nam Cát, cho biết: “Để hoàn thành 100% chỉ tiêu đạt chuẩn NTM vào cuối năm 2014, xã rà soát lại lần cuối các tiêu chí theo yêu cầu đặt ra. Sự đoàn kết, đồng thuận cao của người dân trên địa bàn xã đã góp phần quyết định đến kết quả đạt được. Trên cơ sở đó, đảng bộ và nhân dân xã tiếp tục phát huy mối đoàn kết, chung tay xây dựng đời sống mới; xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao đồng bộ; tiếp tục chuyển dịch cơ cấu sản xuất theo hướng tạo giá trị hàng hóa cao. Đồng thời, xã chú trọng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển mạnh ngành nghề dịch vụ, từ đó nâng cao hơn nữa thu nhập, mức sống cho người dân…”.

Lương Mai