Kỳ 1: “Cát tặc” hoành hành

(Baonghean) - Thời gian qua,  tình hình khai thác cát sỏi trên địa bàn tỉnh diễn ra ồ ạt, công khai, làm sạt lở nhiều đoạn bờ sông Lam, sông Hiếu, sông Con, ảnh hưởng đến sự an toàn của nhiều công trình, tuyến đê xung yếu. Thực trạng này diễn ra trong nhiều năm nay nhưng hầu như không thấy các cơ quan chức năng kiểm tra, kiểm soát, gây bức xúc trong nhân dân.

Đứng từ cống ba ra Nam Đàn phóng tầm mắt ra bờ sông Lam thấy những con tàu sắt đen sẫm, bụng lặc lè cát  đang về bến để xả cát. Sát chân cầu Nam Đàn là một bến cát khổng lồ của ông Trần Văn Nhưng ở khối Yên Khánh - Thị trấn Nam Đàn đang hoạt động rất nhộn nhịp.Trên  bến là máy xúc, máy cẩu đang múc cát cho từng đoàn xe ô tô vận tải. Bến cát này nằm sát với cống ba ra Nam Đàn, ông Nhưng còn cho xây lấn cả trụ cầu chiếm hành lang cống ba ra. Bến cát của ông Nhưng nằm ở địa điểm xung yếu, lấn chiếm hành lang an toàn giao thông đường thủy, gây mất an toàn cho cầu Nam Đàn và cống ba ra, song không hiểu sao nó vẫn ung dung tồn tại nhiều năm qua. Một người dân địa phương bức xúc cho biết: Bến cát này làm đảo lộn cuộc sống của người dân nơi đây, xe ô tô vào ra liên tục chở cát, gây bụi mù mịt. Tàu thuyền hút trộm cát ven sông và hút cả vào khu vực trụ cầu, nếu khai thác cát trái phép không được ngăn chặn thì cầu Nam Đàn có thể bị sập bất cứ lúc nào.

Tại khu vực cống Ba Ra- Nam Đàn có khoảng hơn chục con tàu đang nằm gần mép cống và càng ngạc nhiên hơn là có cả những con tàu chứa đầy cát chui vào cả lòng cống để ẩn nấp, gây ách tắc dòng chảy. Tính từ chân cầu Nam Đàn chưa đầy 1 km mọc lên gần 10 bến cát, quy mô hoạt động khá lớn. Các bến đều có cần trục, máy xúc để múc cát cho ô tô vận tải từ khắp nơi về lấy cát. Như bến của ông Đình, ông Hoàn, Xuân Thủy…

Ngay từ sáng sớm cho đến chiều, các tàu cát lớn bằng sắt với sức chứa từ 70-100 m3 tỏa ra các điểm ở Thị trấn Nam Đàn và dọc các xã Nam Tân, Nam Thượng, Hùng Tiến …thi nhau hút cát gây sạt lở bờ sông. Bà Nguyễn Thị L ở xóm 4 xã Nam Tân than thở: Cả gia đình chỉ biết dựa vào đất bãi bồi để sinh sống mà nay anh coi, hút cát gây sạt lở, bây giờ đất canh tác đã nằm ngoài sông, giờ chỉ còn khoảng chưa đầy 1 sào để trồng đậu, không biết lấy gì mà sinh sống. Nhiều điểm do khai thác cát quá mức đã làm thay đổi dòng chảy, đe dọa cả đất thổ cư của vùng ven Thị trấn Nam Đàn.

Bến cát của ông Trần Văn Nhưng ở sát công trình cầu Nam Đàn và cống ba ra.

Tại Đô Lương, vấn đề khai thác cát trái phép đang diễn ra nóng bỏng. Ngay tại xã Bồi Sơn - Đô Lương có 2 bến cát của  anh Quế và anh Bé khá quy mô. Khi chúng tôi chụp ảnh bến cát thì Quế đe dọa: “Bé nó vừa đi “trại” về đó …”. Theo phản ánh của người dân thì tàu thuyền của Bé và Quế với công suất lớn đi hút cát khắp nơi cả ngày lẫn đêm. Chúng tôi lần đường ra gần mép sông, gần với công trình Trạm bơm xã Bồi Sơn.

Các tàu hút cát đang công khai hoạt động, tiếng động cơ nổ ầm ầm như một công trường. Tàu cát sục “vòi rồng” đến đâu thì ở đó nước  ngầu lên. Chúng tôi chụp ảnh thì các đối tượng trên tàu cho tắt máy neo đậu sát bờ. Theo tìm hiểu thì tàu của Quế và Bé “đánh” cát khắp nơi từ Bồi Sơn đến Lam Sơn, Tràng Sơn …Thậm chí ngay cả bờ kè sông Lam (khu vực trọng yếu) chỉ cách con đường Tỉnh lộ 15 đi Tân Kỳ khoảng hơn 30m, các tàu cát cũng sục vòi rồng để lấy cát bất chấp sạt lở bờ kè, công trình Nhà nước đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để kè chống sạt lở cho xã Tràng Sơn.

Bà Lê Thị T ở xóm 6 xã Bồi Sơn cho hay: Dọc con đường Ngọc - Lam - Bồi nhiều đoạn sạt lở đã ăn vào gần sát đường. Ngay tại phía trước đền Quả Sơn, cả một dọc kéo dài đã bị sạt lở và có nhiều vết nứt. Hiện nay sạt lở còn đe dọa diện tích đất thổ cư của bà con các xóm 5 - 6. Chúng tôi quan sát tại Trạm bơm Bồi Sơn các vết lở đã khoét sâu vào tận hành lang của Trạm. Ông Nguyễn Văn B ở xóm 2 xã Bồi Sơn nói thêm: Trước đây gia đình làm 3 sào ngô nhưng 2 sào đã bị lở xuống sông, bây giờ chỉ còn 1 sào ngô không thể nuôi nổi 4 miệng ăn. Tàu thuyền ở đây khai thác hút cát sát ngay ở bãi bồi làm lở đất canh tác của dân xuống sông.

Người dân nhiều lần đã tổ chức ra đẩy đuổi nhưng quay về là tàu thuyền lại đến hút. Cứ đà này thì người dân chẳng có đất để canh tác mưu sinh nữa. Hiện nay nhiều đoạn sông ở Tràng Sơn, Bồi Sơn, Lam Sơn …được Nhà nước đầu tư tiền của để kè chống sạt lở, nhưng trước vấn nạn hút cát công khai trắng trợn, bạ đâu hút đó không có sự quản lý của các cấp chính quyền địa phương thì nhiều bờ kè đang bị đe dọa sạt lở. Đất canh tác và đất ngụ cư của bà con nhiều xã dọc sông Lam đang kêu cứu.

Tại khu vực cống Ba Ra- Đô Lương theo quy định bảo vệ công trình cách hạ lưu và thượng lưu trên 500 mét. Theo một cán bộ Trạm quản lý ba ra Đô Lương thì các đối tượng khai thác cát vẫn lợi dụng đêm tối để vào khu vực cấm khai thác. Trạm thường xuyên phải canh trực để đẩy đuổi. Bên cạnh đó là khai thác cát trái phép ở Hưng Nguyên diễn ra khá nhức nhối, điểm nóng tập trung ở xã Hưng Lam, tại đây hàng chục tàu cát của người dân địa phương hút cát ven bờ sông gây sạt lở đất canh tác của bà con, gây bức xúc trong dư luận.

Ngược lên các huyện miền Tây xứ Nghệ, tại các huyện Anh Sơn, Con Cuông, Kỳ Sơn, hoạt động khai thác cát diễn ra rất công khai. Ngay tại khu vực eo Vực Bồng xã Bồng Khê (Con Cuông) thời điểm này có 5 - 7 tàu khai thác cát trái phép hoạt động cả ngày lẫn đêm, tàu hút cát đặt vòi rồng ngay tại bờ sông, thậm chí cho hút ngay sát eo Vực Bồng, công trình trọng điểm vừa được Nhà nước kè chống sạt lở.

Tại dọc dòng sông Nậm Mộ đoạn Thị trấn Mường Xén và Tà Cạ (Kỳ Sơn) tàu khai thác cát hút vô tội vạ ở ven bờ sông, thậm chí còn phá con đường ven sông Nậm Mộ để hình thành bến cát. Đối với huyện Tân Kỳ, từ đầu năm 2013 đến nay, đoàn liên ngành của tỉnh đã truy quét, đẩy đuổi các tàu khai thác trái phép. Tuy nhiên đến thời điểm này tại dọc dòng sông Con khu vực Nghĩa Đồng vẫn có một số tàu thuyền hút trộm cát sạn.

Có thể nói rằng sau một thời gian lực lượng chức năng của tỉnh vào cuộc truy quét đẩy đuổi, tình hình có giảm. Nhưng đến thời điểm này thì khai thác cát trái phép lại tái diễn, hoạt động công khai và có chiều hướng gia tăng.
                                                                                    (còn nữa)

Bài, ảnh: Minh Hà

tin mới

Tập đoàn sản xuất, chế tạo module camera lớn thứ 3 thế giới khảo sát, tìm hiểu môi trường đầu tư tại Nghệ An

Tập đoàn sản xuất, chế tạo module camera lớn thứ 3 thế giới khảo sát, tìm hiểu môi trường đầu tư tại Nghệ An

(Baonghean.vn) - Chiều 4/12, tại TP. Vinh, UBND tỉnh Nghệ An có buổi làm việc với đoàn công tác của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Công nghệ QTech (Hồng Kông, Trung Quốc) nhân chuyến khảo sát địa điểm và tìm hiểu môi trường đầu tư tại các khu công nghiệp Nghệ An.

Đoàn chụp ảnh về ẩm thực độc đáo miền Tây. Ảnh: Vương Bằng

Tăng cường quảng bá du lịch mùa Thu Đông ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Chương trình tour, tuyến kết nối các trung tâm du lịch Vinh ‑ Nam Đàn ‑ Con Cuông - Kỳ Sơn, do Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Nghệ An tổ chức có sự tham gia của các nghệ sĩ nhiếp ảnh thuộc Chi hội Nhiếp ảnh Việt Nam tại Nghệ An.

Lực lượng

Kiên quyết xử lý dứt điểm tình trạng lấn chiếm vỉa hè trước cổng Bệnh viện HNĐK Nghệ An

(Baonghean.vn) - Trước cổng Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An những ngày này luôn có lực lượng chức năng túc trực 24/24h để ngăn chặn tình trạng tái lấn chiếm sau khi giải tỏa các điểm kinh doanh trái phép, xử lý dứt điểm tình trạng mất an toàn giao thông, mỹ quan đô thị tại đây.

21 đơn vị, cá nhân có giấy chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý cam Vinh

21 đơn vị, cá nhân có giấy chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý cam Vinh

(Baonghean.vn) - Việc sở hữu giấy chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý cam Vinh đã tạo động lực giúp các hộ dân, đơn vị trồng và kinh doanh cam Vinh trên địa bàn tỉnh tiếp tục đầu tư, chăm sóc để tạo ra sản phẩm cam chất lượng, khẳng định thương hiệu, vị thế của cam Vinh trên thị trường.

Khởi nghiệp

Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp trên địa bàn Nghệ An

(Baonghean.vn) - Sáng 1/12, Viện Khoa học sở hữu trí tuệ phối hợp với Trung tâm Thông tin khoa học công nghệ và Tin học Nghệ An tổ chức Hội nghị “Kết nối tìm hiểu nhu cầu và tư vấn pháp lý cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp khoa học công nghệ về sở hữu trí tuệ”.

Bệ phóng hạ tầng kết nối và dịch vụ 5 sao: 'Cú huých' song hành du lịch Nghệ An

Bệ phóng hạ tầng kết nối và dịch vụ 5 sao: 'Cú huých' song hành du lịch Nghệ An

(Baonghean.vn) - Với lợi thế là địa phương duy nhất sở hữu đa dạng địa hình biển, đảo, đồng bằng, trung du và miền núi, sự đầu tư chỉn chu về hạ tầng, thăng hạng dịch vụ từ sự đổ bộ của các “ông lớn” bất động sản, Nghệ An đang dần trở thành điểm du lịch hấp dẫn hàng đầu Việt Nam.

Nhộn nhịp mùa vớt 'lộc trời' ngoài đê sông Lam

Nhộn nhịp mùa vớt 'lộc trời' ngoài đê sông Lam

(Baonghean.vn)- Mỗi mùa con nước thuỷ triều lên, “đồng rươi” Châu Nhân (Hưng Nguyên) lại nhộn nhịp người dân ra đồng. Mùa rươi rộ từ đầu tháng 10 âm lịch. Như một sự bù đắp cho những nhọc nhằn, vất vả mùa lũ, mỗi vụ rươi, bà con vùng lụt ngoài đê sông Lam vớt được tầm 5 tấn "lộc trời”.

Thương mại carbon: Cơ hội và thách thức

Thương mại carbon: Cơ hội và thách thức

(Baonghean.vn)- Toàn nhân loại đang cần một trái đất sạch, luôn trong xanh để đảm bảo tương lai bền vững. Thương mại carbon là giải pháp duy nhất hữu hiệu, vì giải pháp này gắn được với cơ chế tài chính hiệu quả. Tuy vậy, giải pháp này cũng đứng trước những thách thức vô cùng lớn.

'Vựa' rau lớn nhất Nghệ An hối hả vào vụ Tết

'Vựa' rau lớn nhất Nghệ An hối hả vào vụ Tết

(Baonghean.vn) - Những ngày này, tranh thủ thời tiết nắng ráo, nông dân vùng rau lớn nhất Nghệ An đang tập trung ra đồng chăm sóc rau màu vụ đông để chuẩn bị cung ứng hàng cho dịp tết. Những cánh đồng rau su hào, bắp cải, súp lơ, cà rốt… xanh mơn mởn, tốt tươi hứa hẹn một mùa bội thu.

Phối hợp liên ngành tuyên truyền cho ngư dân về chống khai thác vi phạm IUU

Nghệ An triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý tàu cá

(Baonghean.vn)- Sau chuyến kiểm tra gỡ thẻ vàng đối với thủy sản Việt Nam vào tháng 10/2023, Ủy ban châu Âu đã có phản hồi chưa gỡ được thẻ vàng và sẽ kiểm tra vào tháng 5/2024. Theo Ban chỉ đạo IUU Quốc gia, hiện nay việc chống khai thác IUU không chỉ gỡ thẻ vàng mà vì tương lai nghề cá Việt Nam.