Luật Đất đai 2013 đã đi vào thực tiễn

(Baonghean) - Có hiệu lực từ ngày 1/7/2014, đến nay Luật Đất đai năm 2013 đã thi hành được tròn 6 tháng. Dịp này, Báo Nghệ An có cuộc trao đổi với đồng chí Võ Duy Việt - Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở TN&MT về những kết quả thực hiện Luật Đất đai năm 2013 trên địa bàn tỉnh.

P.V: Thưa đồng chí Giám đốc Sở TN&MT! Đồng chí có thể đánh giá khái quát kết quả đạt được trong quá trình triển khai thực hiện Luật Đất đai năm 2013 trên địa bàn tỉnh?

Đồng chí Võ Duy Việt: Việc tổ chức thi hành Luật Đất đai là một quá trình và phải được triển khai toàn diện, đồng bộ. Ngày 24/3/2014, tại Quyết định số 1077/QĐ-UBND.ĐC, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở TN&MT, các sở, ngành có liên quan; chính quyền các huyện, thành, thị phải tập trung thực hiện tốt Luật Đất đai năm 2013. Sở TN&MT xác định công tác triển khai thực hiện Luật Đất đai năm 2013 là một nhiệm vụ chính trị quan trọng của đơn vị trong năm 2014.

Đồng chí Võ Duy Việt - Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở TN&MT

Cùng với sự chỉ đạo sát sao của UBND tỉnh, những nhiệm vụ đề ra tại Quyết định 1077 cơ bản đã và đang được Sở TN&MT và các cơ quan liên quan thực hiện theo đúng kế hoạch. Đó là việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền địa phương; về công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; công tác điều tra cơ bản về đất đai, đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, xây dựng hệ thống thông tin đất đai, cơ sở dữ liệu đất đai; công tác định giá đất; công tác kiểm tra, thanh tra việc chấp hành pháp luật về đất đai; công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo về quản lý và sử dụng đất... Như vậy, có thể khẳng định công tác triển khai thực hiện Luật Đất đai đã được tiến hành đúng theo kế hoạch đề ra.

P.V: Trước khi Quốc hội thông qua Luật Đất đai năm 2013, công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực đất đai vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập; thủ tục hành chính về đất đai còn rườm rà; tình hình khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai vẫn chiếm tỷ lệ cao... Được kỳ vọng là sẽ giải quyết được những bất cập đó, vậy sau một thời gian đưa Luật Đất đai (sửa đổi) vào cuộc sống, đồng chí có thể đánh giá những cải cách tích cực của Luật Đất đai năm 2013?

Đồng chí Võ Duy Việt: Luật Đất đai năm 2013 ra đời đã đưa ra được những quy định cơ bản để từng bước giải quyết những tồn tại, bất cập của Luật Đất đai năm 2003. Thể hiện qua việc, Luật đã quy định cụ thể hơn quyền và trách nhiệm Nhà nước, những bảo đảm của Nhà nước đối với người sử dụng đất; các quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất, những hình thức sử dụng đất và điều kiện để thực hiện các quyền của người sử dụng đất. Tăng cường công khai, minh bạch và dân chủ trong quản lý, sử dụng đất. Luật hóa và quy định cụ thể trong luật nhiều nội dung, đặc biệt là các nội dung có liên quan đến quyền và lợi ích của người sử dụng đất như thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Nói về những cải cách, Luật Đất đai năm 2013 đã hoàn thiện hơn về chính sách, pháp luật đất đai đối với khu vực nông nghiệp nhằm tạo điều kiện đẩy mạnh tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn gắn với đảm bảo mục tiêu an ninh lương thực quốc gia và bảo vệ môi trường. Tăng cường hơn việc vận hành các quan hệ đất đai theo cơ chế thị trường. Quan tâm đảm bảo quyền sử dụng đất cho nhóm người dễ bị tổn thương như phụ nữ, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số... Bên cạnh đó, Luật đã quy định chặt chẽ các vấn đề về chất lượng đất, đổi mới công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận QSD đất tại Trung tâm giao dịch một cửa TP. Vinh.

Theo quy định của Luật Đất đai 2013, việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất hiện nay phải căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, vì vậy, đây cũng là một đổi mới hết sức quan trọng... Thời gian thi hành luật chưa dài, việc đánh giá những cải cách tích cực của luật còn ở mức độ khác nhau. Tuy nhiên, Luật Đất đai năm 2013 đang từng bước được áp dụng có hiệu quả vào thực tiễn cuộc sống trên địa bàn tỉnh.

P.V: Thưa đồng chí, đến nay, tỉnh ta đã xây dựng được những văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền để thực hiện Luật Đất đai năm 2013?

Đồng chí Võ Duy Việt: Cho đến thời điểm hiện tại, UBND tỉnh đã ban hành 6 quyết định theo thẩm quyền. Đó là Quyết định số 49/2014/QĐ-UBND ngày 19/8/2014 quy định về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất. Quyết định số 54/2014/QĐ-UBND ngày 8/9/2014 quy định về việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Quyết định số 80/2014/QĐ-UBND ngày 27/10/2014 quy định về việc thu hồi đất; giao đất, cho thuê đất và đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với các tổ chức có nhu cầu sử dụng đất. Quyết định số 78/2014/QĐ-UBND ngày 27/10/2014 quy định về việc giao đất ở không qua đấu giá quyền sử dụng đất; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân. Quyết định số 79/2014/QĐ-UBND ngày 27/10/2014 quy định về việc cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân để thực hiện dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh. Quyết định số 81/2014/QĐ-UBND ngày 27/10/2014 quy định về trình tự, thủ tục rà soát, kê khai hiện trạng sử dụng đất; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho các tổ chức trong nước đang sử dụng đất.

Đây đều là những văn bản quy phạm pháp luật quan trọng thuộc thẩm quyền cấp tỉnh. Với những kết quả đã thực hiện, Nghệ An được Bộ TN&MT đánh giá là một trong những địa phương trên toàn quốc thực hiện kịp thời nhất Luật Đất đai năm 2013.

P.V: Để Luật Đất đai đi vào cuộc sống có hiệu quả thiết thực nhất, một vấn đề hết sức quan trọng là những cá nhân thực hiện luật, đặc biệt là ở cấp địa phương cơ sở phải am tường và tuân thủ nghiêm túc các quy định của luật. Với vai trò của mình, Sở TN&MT có giải pháp gì về vấn đề đội ngũ cán bộ, thưa đồng chí?

Đồng chí Võ Duy Việt: Vấn đề đội ngũ cán bộ, luôn đóng vai trò hết sức quan trọng để Luật phát huy hiệu quả. Quy chiếu lại những bất cập sau gần 10 năm thực hiện Luật Đất đai năm 2003, có thể thấy trong những vấn đề chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng đất chưa nghiêm; thủ tục hành chính còn chưa tốt, thời gian giải quyết còn dài; cung cấp thông tin chưa đầy đủ, kịp thời cho người sử dụng đất; tình trạng giao đất trái thẩm quyền, giao đất sai đối tượng; chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp để chuyển mục đích sử dụng đất sang làm nhà ở... đều có nguyên nhân từ những cá nhân thực hiện luật. Ở đây, phải khẳng định một trong những lý do quan trọng là do những cá nhân này hoặc thiếu hiểu biết đầy đủ các quy định của luật, hoặc thiếu đạo đức công vụ.

Nhận thức được điều này, trong quá trình thực hiện Luật Đất đai 2013, Sở TN&MT đã phối hợp với các huyện, thành, thị tổ chức nhiều đợt tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ cấp cơ sở; từ đó, tuyên truyền sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân dân. Bên cạnh đó, sở đã soạn thảo văn bản hướng dẫn chi tiết những nội dung quan trọng của luật mà công chức địa chính, chủ tịch UBND cấp xã cần đặc biệt lưu ý, quan tâm trong quá trình thực hiện. Cũng tại văn bản hướng dẫn, Sở đã dẫn ra các hạn chế bất cập và đặc biệt nhấn mạnh về những nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân về đội ngũ cán bộ, khẳng định một bộ phận cán bộ làm công tác quản lý đất đai còn yếu kém về năng lực, thiếu trách nhiệm.

Để Luật Đất đai 2013 đi vào cuộc sống một cách có hiệu quả, những cá nhân thực hiện luật, đặc biệt là cấp cơ sở, bên cạnh việc học tập, nghiên cứu để am tường các quy định của luật thì cần rèn dũa, nâng cao hơn nữa đạo đức công vụ. Trong những năm qua, Đảng và Chính phủ đã phát động mọi tầng lớp trong xã hội học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Sở TN&MT cũng mong muốn những cán bộ thực hiện luật cần ý thức cao hơn nữa trong việc học tập đạo đức của Bác, từ đó thực hiện tốt Luật Đất đai năm 2013, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh ngày một phát triển.

P.V: Xin cảm ơn đồng chí đã dành thời gian trao đổi với Báo Nghệ An.

Nhật Lân - Nguyễn Toàn (Thực hiện)